«Հովհաննես Շարամբեյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 16.
}}
 
'''Հովհաննես (Վանիկ) Շարամբեյան''' ([[1926]] թ. [[օգոստոսի 18]], [[Երևան]] – [[1986]] թ․ [[մայիսի 11]], [[Երևան]]). ՀԽՍՀ վաստակավոր նկարիչ, ՀԽՍՀ վաստակավոր գործիչ։<ref name="Ով ով է"/> Հովհաննես Շարամբեյանը մեծ աշխատանք է կատարել ժողովրդական ստեղծագործությունների պահպանման և դրանց զարգացման ուղղությամբ։ Հովհաննես Շարամբեյանն ավելի քան երեսուն տարի աշխատել է Դիլիջանի[[Դիլիջան]]ի հին փողոցի վերականգնման վրա` մասնակցելով նախագծմանը, լուծելով կազմակերպչական հարցեր, ստեղծելով շենքերի մանրամասների էսքիզներ։ Շարամբեյանն իր ակտիվ մասնակցությունն է ունեցել [[Երևանի փայտարվեստի թանգարանիթանգարան]]ի ստեղծման գործում։ Իր գործունեության համար նա պարգևատրվել է ԽՍՀՄ և արտասահմանյան երկրների պատվոգրերով և մեդալներով։
 
==Կենսագրություն==
Նկարիչ Հովհաննես Շարամբեյանը ծնվել է 1926 թվականի օգոստոսի 18-ին18–ին, Երևանում`Երևանում՝ Վանեցի[[Վան]]եցի գաղթական ընտանիքում։ Ավարտել է [[Երևանի Փ.Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարանըուսումնարան]]ը (1945թ.), այնուհետև` [[Երևանի գեղարվեստաթատերական ինստիտուտըինստիտուտ]]ը (1945-51թթ1945–1951թթ.)։ 1947 թվականին Դիլիջանում հիմնադրել է նկարչական ստուդիա (1970 թվականից` նկարչական դպրոց), 1958 թվականին` Դիլիջանի երկրագիտական թանգարանին կից կիրառական արվեստի թանգարանը (1979 թվականից` Հայաստանի ժող. արվեստի պետական թանգարանի մասնաճյուղ)։ 1978-861978–1986 թթ. եղել է [[Հայաստանի ժողովրդական արվեստի պետական թանգարան]]ի տնօրենը<ref>{{cite web|url=http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=1&hId=1186|language=հայերեն|title=Ժողովրդական արվեստի թանգարան․ Դպրոցական Մեծ Հանրագիտարան, Գիրք II|Publisher=Հայկական Հանրագիտարան Հրատարակչություն}}</ref>։
 
Նկարիչ Հովհաննես Շարամբեյանը ծնվել է 1926 թվականի օգոստոսի 18-ին, Երևանում` Վանեցի գաղթական ընտանիքում։ Ավարտել է Երևանի Փ. Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարանը (1945թ.), այնուհետև` Երևանի գեղարվեստաթատերական ինստիտուտը (1945-51թթ.)։ 1947 թվականին Դիլիջանում հիմնադրել է նկարչական ստուդիա (1970 թվականից` նկարչական դպրոց), 1958 թվականին` Դիլիջանի երկրագիտական թանգարանին կից կիրառական արվեստի թանգարանը (1979 թվականից` Հայաստանի ժող. արվեստի պետական թանգարանի մասնաճյուղ)։ 1978-86 թթ. եղել է [[Հայաստանի ժողովրդական արվեստի պետական թանգարան]]ի տնօրենը<ref>{{cite web|url=http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=1&hId=1186|language=հայերեն|title=Ժողովրդական արվեստի թանգարան․ Դպրոցական Մեծ Հանրագիտարան, Գիրք II|Publisher=Հայկական Հանրագիտարան Հրատարակչություն}}</ref>։
Հովհաննես Շարամբեյանի անվամբ են կոչվում Հայաստանի ժողովրդական արվեստի կենտրոնը, Դիլիջանի գեղարվեստի դպրոցը և իր վերակառուցած Դիլիջանյան հին փողոցը<ref name="Ով ով է">{{cite web|url=http://www.armeniaculture.am/am/Encyclopedia_sharambeyan_hovhannes|language=հայերեն|title=Շարամբեյան Հովհաննես․ Ժողովրդական արվեստի թանգարան․ Հայագիտական Հետազոտությունների Ինստիտուտ|Publisher=Հայագիտական Հետազոտությունների Ինստիտուտ}}</ref>։
 
==Գործունեություն==
[[Պատկեր:Ed. Mirzoyan, Arno Babajanyan.1965 Dilijan.JPG|մինի|Հովհաննես Շարամբեյանը [[Էդուարդ ՄիրզոյանիՄիրզոյան]]ի և [[Առնո ԲաբաջանյանիԲաբաջանյան]]ի հետ, 1965թ., Դիլիջան]]
[[Պատկեր:1962.05.Yerevan.jpg|մինի||left|Հովհաննես Շարամբեյանը [[Մարտիրոս ՍարյանիՍարյան]]ի հետ, 1962թ., Երևան]]
Բուն նկարչությունից բացի` Հովհաննես Շարամբեյանն ակտիվորեն զբաղվել է մշակութային և հասարակական լայն գործունեությամբ։ Դեռևս ուսանողական տարիներին բուժման նպատակով տեղափոխվում է Դիլիջան, որտեղ 1943թ. սկսում է աշխատել [[Դիլիջանի Հասմիկ Հակոբյանի անվան ժողովրդական թատրոնումթատրոն]]ում` որպես գլխավոր նկարիչ։ 1947թ. կազմակերպում է Դիլիջանի Ղ. Աղայանի անվան գրադարանին կից գեղարվեստական ստուդիան։ 1953թ. Շարամբեյանն առաջին անգամ մասնակցում է հանրապետական ցուցահանդեսի, իսկ 1956թ. ընդունվում ԽՍՀՄ նկարիչների միության շարքերը։ Շուտով ընտրվում է ՀԽՍՀ գեղարվեստի ֆոնդի դեկորատիվ կիրառական արվեստի գեղարվեստի խորհրդի նախագահ։ Հովհաննես Շարամբեյանը 1958թ. ակտիվորեն մասնակցում է Դիլիջանի երկրագիտական թանգարանին կից գեղարվեստի բաժնի հիմնադրմանը, ինչի արդյունքում թանգարանն այսօր համալրված է հայտնի հայ և արտասահմանյան նկարիչների լավագույն ստեղծագործություններով։ 1960թ. Շարամբեյանը նշանակվում է Դիլիջան քաղաքի գլխավոր նկարիչ։ 1967թ. ընտրվում է Հայաստանի նկարիչների վարչության անդամ, իսկ ՀԽՍՀ Գերագույն Սովետի նախագահության հրամանագրով նրան շնորհվում է ՀԽՍՀ վաստակավոր նկարչի կոչում։ 1973թ. ընտրվում է Հայաստանի ժողովրդական արվեստի տան կիրառական արվեստի սեկցիայի նախագահ։ 1978թ. Հովհաննես Շարամբեյանը նշանակվում է Հայաստանի ժողովրդական ստեղծագործության արվեստի պետական թանգարանի տնօրեն։ 1979թ. նրա ղեկավարությամբ հիմնադրվում է Դիլիջանի ժողովրդական արվեստի թանգարանը, որի համար հիմք է հանդիսանում իր և Ս. Դավթյանի հավաքածուն, իսկ թանգարանի տարածքի համար Շարամբեյանը նվիրաբերում է իր առանձնատունը։ 1984թ. Հովհաննես Շարամբեյանին ԽՍՀՄ Գերագույն Սովետի նախագահության հրամանագրով շնորհվում է Հայկական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործչի պատվավոր կոչում։
 
Հովհաննես Շարամբեյանը մեծ աշխատանք է կատարել ժողովրդական ստեղծագործությունների պահպանման և դրանց զարգացման ուղղությամբ։ Դիլիջանում նա երկար տարիներ եղել է կուլտուրայի և արվեստի ժողովրդական համալսարանի ռեկտոր, հիմնադրել է Հայաստանի պետական ժողովրդական արվեստի թանգարանի Դիլիջանի մասնաճյուղը։
Տող 38 ⟶ 37՝
Հովհաննես Շարամբեյանը եղել է «Անուշ» ֆիլմի (1983թ.) գլխավոր նկարիչը։
 
Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել Բուլղարիայում[[Բուլղարիա]]յում, Փարիզում[[Փարիզ]]ում (Մինաս Ավետիսյան. Քնարիկ Վարդանյան, Հովհաննես Շարամբեյան), Սանկտ Պետերբուրգի [[Էրմիտաժ (Սանկտ Պետերբուրգ)|Էրմիտաժի սրահումսրահ]]ում ([[Գրիգոր ԽանջյանիԽանջյան]]ի հետ` նվիրված Կոմիտասի[[Կոմիտաս]]ի 100 ամյակին), Հոլանդիայում[[Հոլանդիա]]յում, [[ԳՖՀ]]-ում, Երևանում, Դիլիջանում, Իջևանում[[Իջևան]]ում, [[Էջմիածին|Էջմիածնում]] և Հայաստանի մի շարք այլ քաղաքներում:
 
Շարամբեյանի ստեղծագործությունները պահպանվում են [[Տրետյակովյան պատկերասրահ|Տրետյակովյան պետական պատկերասրահումպատկերասրահ]]ում, Արևելյան ժողովուրդների արվեստի պետական թանգարանում, [[Հայաստանի ազգային ապտկերասրահումպատկերասրահ]]ում, Դիլիջանի պատմամշակութային արգելոց-թանգարանի ֆոնդերում, Դիլիջանի երկրագիտական թանգարանում, Վանաձորի պատկերասրահի մասնաճյուղում և բազմաթիվ մասնավոր հավաքածուներում։
 
==Հիշողություններ==
[[Պատկեր:1984.Jogh Arvesti Tangaran.JPG|մինի|Հովհաննես Շարամբեյանը Կարեն Դեմիրճյանի և Ֆադեյ Սարգսյանի հետ Հայաստանի ժողովրդական արվեստի թանգարանում, 1984թ.]]
{{քաղվածք|Կան մարդիկ, որոնց հետ մշտապես հաճելի է հանդիպելը։ Այդ նրանք են, ովքեր հրապուրված են իրենց գործով, միշտ կենսուրախ են ու բարի։ Այդպսին էր Վանիկ Շարամբեյանը` իր հայրենիքի ժողովրդական արվեստի կրքոտ սիրահարը։|[[Բորիս Պիոտրովսկի]]}}
 
{{քաղվածք|Հովհաննեսը ազնիվ, շիտակ և բարի մարդ էր։ Նրա բարությունը չափ ու սահման չուներ։ Բայց Հովհաննեսը նաև շատ սկզբունքային մարդ էր։ Շատ տակտով ու կրքոտությամբ կարող էր մերժել բոլոր այն ամենը, ինչ գտնում էր, որ ճիշտ չէ, օգտակար չէ մեր ժողովրդին, նրա պատմությանը կամ նրա ժողովրդական արվեստին։|[[Գրիգոր Խանջյան]]}}
 
{{քաղվածք|Հովհաննեսը ազնիվ, շիտակ և բարի մարդ էր։ Նրա բարությունը չափ ու սահման չուներ։ Բայց Հովհաննեսը նաև շատ սկզբունքային մարդ էր։ Շատ տակտով ու կրքոտությամբ կարող էր մերժել բոլոր այն ամենը, ինչ գտնում էր, որ ճիշտ չէ, օգտակար չէ մեր ժողովրդին, նրա պատմությանը կամ նրա ժողովրդական արվեստին։|Գրիգոր Խանջյան}}
 
[[Պատկեր:Arvestanocum.1963_copy.jpg|մինի|Հովհաննես Շարամբեյանը իր արվեստանոցում, 1963թ.]]
Տող 56 ⟶ 54՝
Մեծ ձիրքերն են առավել,
Թե մեծ մարդը, չգիտեմ։
 
 
Շատ անգամներ, երգի տեղ
Տող 65 ⟶ 62՝
 
 
Ահա այսպես ապրեց Վանիկը։ Նա շատ էր սիրում «հրաշք» բառը և իր հիացումի գերադրական աստիճանը արտահայտում էր այդ բառով։ Հովհաննես Շարամբեյանը հենց իր ասած հրաշք մարդկանցից էր։|[[Սիլվա Կապուտիկյան]]}}
 
== Ծանոթագրություններ ==