«Նոամ Չոմսկի»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Ավրամ Նոամ Չոմսկի''' ([[անգլերեն]]՝ Avram Noam Chomsky, [[եբրայերեն]]՝ אברם נועם חומסקי) (ծնվել [[դեկտեմբերի 7]], [[1928]]) [[ամերիկացի]] [[լեզվաբան]], [[փիլիսոփա]], [[քաղաքական ակտիվիստ]], [[գրող]] և [[դասախոս]] է։ Չոմսկին [[Լեզվաբանություն|լեզվաբանության]] պատվավոր պրոֆեսոր է [[Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ]]ում, սերող քերականության հիմնադիր։ Այդ քերականության տեսությանը նվիրել է երկու աշխատություն՝ «Շարահյուսական կառուցվածքներ» ([[1957]]) և «Շարահյուսության տեսության հիմունքները» ([[1965]])։ Նա առաջ է քաշել [[գեներատիվ քերականություն|գեներատիվ քերականության]] տեսությունը։ Լեզվաբանությանը զուգահեռ նա [[պատերազմ]]ի, քաղաքականության, մասսմեդիային վերաբերվող ավելի քան 100 գրքի հեղինակ է:է։ Համաձայն 1992 թվականի [[Հումանիտար գիտությունների և Արվեստի հղման ինդեքս]]ի, Չոմսկին 1980-1992 թվականները ընկած ժամանակահատվածում հանդիսացել է ամենաշատ մեջբերված կենդանի [[գիտնական]]ը և 8-րդ ամենաշատ մեջբերված աղբյուրը:աղբյուրը։

Չոմսկին համարվում է "Ժամանակակից լեզվաբանության հայրը" և վերլուծական ֆիլիսոփայության գլխավոր ներկայացուցիչը:ներկայացուցիչը։ Նրա աշխատանքները ազդել են այնպիսի ոլորտների վրա ինչպիսիք են [[համակարգչային գիտություն]]ը, [[մաթեմատիկա]]ն և [[հոգեբանություն]]ը:ը։ Նա համարվում է [[Չոմսկյան հիերարխիա]]յի` որպես ունիվերսալ քերականական տեսության հիմնադիրը կամ համահիմնադիրը:

Իր առաջին գրքում Խոմսկին ելնում է ձևական չափանիշներից։ Ուսումնասիրության առանցքը միջուկային նախադասությունների գաղափարն է, որոնցից զանազան փոխակերպումներով (տեղաշրջում, հավելում և բացառում) ստացվում են մյուս նախադասությունները («Տղան նամակ է գրում»- «Ո՜վ է նամակ գրում» կամ «Նամակը գրվում է տղայի կողմից» և այլն)։ Ըստ Խոմսկու, լեզուն ստեղծագործական բնույթ ունի (կարող է անթիվ նախադասություններ սերել), իսկ քերականությունը նկարագրում է տվյալ լեզվով խոսող բոլոր անձանց համար ընդհանուր հիմնական գիտելիքները։ Ողջ քերականությունը բաղկացած է նախադասության կառուցվածքի (անմիջական բաղադրիչների) փոխակերպական և ձևահնչույթաբանական կանոններից։

Երկրորդ աշխատության մեջ Խոմսկու սկզբունքները նշանակալի փոփոխվել են. տեղ է տրվում իմաստային բաղադրիչին, և միջուկային նախադասություններ հասկացության փոխարեն առաջ է քաշվում խորքային և մակերեսային կառուցվածքների գաղափարը։ Խորքային կառուցվածքը սերում է նախադասության իմաստը, իսկ մակերեսայինը նրան տալիս է հնչյունական տեսք։ Ամբողջ քերականությունն արդեն բաղկացած է իմաստային, շարահյուսական (հիմքային ու փոխակերպական կանոններ) և հնչույթաբանական բաղադրիչներից։