«Ցունամի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Երկրաշարժի կենտրոնից բոլոր կողմերի վրա, ջրի մեջ նետած քարից հեռացող շրջանագծերի նման, տարածվում են ցունամիի ալիքները։ Բաց ծովում ցունամիի ալիքները նավերի համար գրեթե աննկատելի են։ Բայց երբ ցունամիի ալիքներն իրենց ճանապարհին հանդիպում են [[մայրցամաք]]ի կամ [[կղզի|կղզու]], ապա հասնում են 10 մ, իսկ երբեմն է՛լ ավելի մեծ բարձրության, իսկ [[ծովախորշ]] մտնելիս հասնում են 20 մ բարձրության։

Ցունամին տարածվում է հսկայական արագությամբ` մեկ ժամում 800 կմ։ [[Չիլի]]ի [[Վալդիվյան երկրաշարժ]]ի (եղել է 1960 թվականին, առ այսօր համարվում է աշխարհի ամենաուժգին երկրաշարժը) ժամանակ այդ ալիքները [[Հարավային Ամերիկա]]յի ափերից ամբողջ [[Խաղաղ օվկիանոս]]ի վրայով կտրեցին-անցան 15 հազ կմ ճանապարհ և փլվեցին [[Հավայան կղզիներ]]ի, [[Նոր Զելանդիա]]յի, [[Ավստրալիա]]յի, Ճապոնիայի ափերի վրա ու հասան [[Կուրիլյան կղզիներ]]։<br />

* 2004թ. դեկտեմբերի 26-ին Հարավ-արեւելյանարևելյան Ասիայում

Հայտնի ցունամիներից որպես ամենաշատ զոհերով [[2004թ. Հնդկական օվկիանոսի երկրաշարժն ու ցունամին|այս մեկն]] առաջացել է գիշերվա ժամը 00:58-ին<ref>[[UTC]]-ով</ref> տեղի ունեցած 9.3 [[մագնիտուդ]]ով հզոր [[երկրաշարժ]]ից, որի էպիկենտրոնը գտնվում էր [[Ինդոնեզիա]]յի [[Սումատրա]] կղզու արեւմուտքումարևմուտքում: Զոհեր եղան ասիական մի քանի երկրներում. [[Ինդոնեզիա]]յում` 180 հազար մարդ, [[Շրի-Լանկա]]յում` 31÷39 հազար մարդ, [[Հնդկաստան]]ում` 12 հազար մարդ, [[Թայլանդ]]ում` ավելի քան 5 հազար մարդ: Ցունամիի ալիքները հասան մինչեւմինչև [[Աֆրիկա]]` զոհեր եղան [[Սոմալի]]ում եւև [[Հարավ-Աֆրիկյան Հանրապետություն]]ում: Զոհվածների ընդհանուր թիվը կազմեց 235 հազար մարդ:<br />

Այս ցունամիին ասում են նաեւնաև Նվերների օրվա<ref>«Նվերների օրը» կաթոլիկ եւև մի շարք այլ եկեղեցիների [[Սուրբ Ծնունդ]]ին հաջորդող օրն է:</ref> ցունամի:

[[Տոկիո]]յից 373 կմ դեպի հյուսիս-արեւելքարևելք գտնվող [[էպիկենտրոն]]ով 9.0 մագնիտուդ ուժգնության [[Երկրաշարժ Ճապոնիայում (2011)|երկրաշարժից]] առաջացավ ավելի քան 40մ բարձրության ալիքներով ցունամի: Երկրաշարժի [[հիպոկենտրոն]]ը գտնվում էր 32 կմ խորության վրա: Երկրաշարժն ու նրան հետեւածհետևած ցունամին դարձան [[Ֆուկուշիմա]]յի [[ատոմակայան]]ի վթարի պատճառ: Երկրաշարժի եւև ցունամիի հետեւանքովհետևանքով զոհվածների թիվը պաշտոնապես կազմում է 15 524 մարդ, 7 130 մարդ համարվում է անհետ կորած:<br />

Երկրաշարժի, ցունամիի եւև ատոմակայանի վթարի հետեւանքովհետևանքով երկրին հասցված տնտեսական վնասը գնահատվեց $198÷309 մլրդ:<br />