«Ներսես Ե Աշտարակեցի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ clean up, replaced: = → =, = → =, = → =, բ: → բ։, ը: → ը։ (13), ի: → ի։, մ: → մ։ (6), ն: → ն։ (15), չ: → չ։, ջ: → ջ։ (3), ս: → ս։, տ: → տ։, ց: oգտվելով [[Վիքիպեդիա:Ավտո... |
|||
Տող 1.
{{unreferenced}}
{{Տեղեկաքարտ Կաթողիկոս
| հայերեն անուն
| անուն ծնվելիս = Թորոս Հարությունի Շահազիզյան
| պատկեր =Портрет Нерсеса Аштаракеци.А.Овнатанян.jpg
Տող 19.
| հաջորդ =[[Մատթեոս Ա Կոնստանդնուպոլսեցի|Մատթեոս Ա]]
}}
'''Ներսես Ե Աշտարակեցի''', [[Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս]] ([[1843]]-[[1857]] թթ.), ազգային-ազատագրական շարժման
== Կենսագրություն ==
Իսկական անունն է Թորոս Հարությունի
[[1814]]-ին Ներսես արքեպիսկոպոսը նշանակվում է Վրաստանի հայության հոգևոր առաջնորդ և տեղափոխվում
Ներսես Աշտարակեցին Թիֆլիսում սերտ կապեր է հաստատում Կովկասի ռուսական իշխանությունների ու ղեկավար գործիչների
[[1826]] թ-ի ռուս-պարսկական պատերազմի ժամանակ կազմակերպել է հայկական կամավորական խմբեր, անձամբ մասնակցել [[Երևան]]ի, Էջմիածնի, [[Սարդարապատ]]ի
Նշանակալից դեր է կատարել [[Պարսկաստան]]ից [[հայեր]]ի ներգաղթի կազմակերպման
Ընտրվելով կաթողիկոս՝ Ներսես Աշտարակեցին վերադարձել է [[Էջմիածին]], դիմադրել Հայ եկեղեցու նկատմամբ ցարական կառավարության ոտնձգություններին, զբաղվել հասարակական, կրթական և շինարարական
▲Նշանակալից դեր է կատարել [[Պարսկաստան]]ից [[հայեր]]ի ներգաղթի կազմակերպման գործում: [[Ռուսաստան]]ի հովանավորության ներքո հայկական ինքնավարություն ստեղծելու՝ Ներսես արք. Աշտարակեցու ձգտումները շուտով հարուցել են ցարական կառավարության դժգոհությունը, և նա հեռացվել է [[Անդրկովկաս]]ից՝ նշանակվելով [[Նոր Նախիջևան]]ի և [[Բեսարաբիա]]յի հայոց թեմի առաջնորդ ([[1828]]):
▲Ընտրվելով կաթողիկոս՝ Ներսես Աշտարակեցին վերադարձել է [[Էջմիածին]], դիմադրել Հայ եկեղեցու նկատմամբ ցարական կառավարության ոտնձգություններին, զբաղվել հասարակական, կրթական և շինարարական գործունեությամբ: Նրա ջանքերով կարգավորվել են Մայր աթոռի և [[Կոստանդնուպոլիս]]ի հայոց պատրիարքարանի հարաբերությունները:
▲Մահացել է [[1857]] թ-ի [[փետրվարի 13]]-ին [[Թիֆլիս]]ում:
Էջմիածնում, Ներսես Ե Աշտարակեցի կաթողիկոսի շիրմաքարին փորագրված է` ''«Պաշտպան հայրենյաց»'':
Նրան հաջորդել է [[Մատթեոս Ա Կոնստանդնուպոլսեցի]]
== Գործունեությունը ==
1840-ական թթ. կեսից Ներսես Աշտարակեցու ուշադրության կենտրոնում առավելապես տնտեսական խնդիրներն
Չբավարարվելով այդ ամենով՝ կազմել է տվել Հայ եկեղեցու նոր կանոնադրություն, որով Հայ եկեղեցու գործերի վարչությունը կենտրոնացվել է կաթողիկոսի
1826-1828 թթ. ռուս-պարսկական պատերազմի առաջին օրերից սկսած` Ներսես Աշտարակեցին կազմակերպչական մեծ աշխատանք է կատարում հայության
Ներսես արքեպիսկոպոսի ռուսանպաստ դիրքորոշումը, ռուսական զորքերին ու իշխանություններին ցույց տված ծառայությունները բազմիցս արժանանում են ցարական կառավարության բարձր
Ներսես Աշտարակեցին իր եռանդուն գործունեությունը շարունակում է նաև ռուս-պարսկական պատերազմից հետո, երբ Արևելյան Հայաստանը միացվում է
Ռուս-պարսկական պատերազմից հետո Կովկասում ռուսական բանակի հրամանատար գեներալ Ի. Պասկևիչը հալածանքներ է սկսում Հայաստանի ինքնավարության համար պայքարող հայ գործիչների դեմ, որոնցից ամենանշանավորը Ներսես Աշտարակեցին էր: Անտեսելով Աշտարակեցու մատուցած ծառայությունները` Պասկևիչը ամեն ինչ անում է` նրան պատերազմից հեռացնելու համար: Աշտարակեցին մեղադրվում է մուսուլման բնակչությանը հալածելու, արքունի գանձարանի հաշվին Էջմիածնի հարստությունները մեծացնելու, հայկական բանակ կազմակերպելու կեղծ մաղադրանքների
Եկեղեցու և կառավարության հարաբերություններում արմատական դիրքորոշում որդեգրած Ներսես Աշտարակեցին վարել է շատ ավելի զգուշավոր քաղաքականություն, երբ խոսքը [[հայ]] ժողովըրդի և տվյալ տերության ([[Ռուսաստան]], [[Թուրքիա]], [[Պարսկաստան]]) փոխհարաբերությունների մասին էր: Իր կոնդակներով, գրություններով շարունակաբար հորդորել է հայության տարբեր հատվածներին զերծ մնալ անխոհեմ քայլերից, որոնք առաջ կբերեին տվյալ տերության դժգոհությունը և
== Պատկերներ==
Տող 65 ⟶ 64՝
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://araratian-tem.am/media/Qrist.%20Hayast..pdf Քրիստոնյա Հայաստան հանրագիտարան, էջ 782]
* [http://www.a1plus.am/am/culture/2004/06/4/6665 Ներսես Աշտարակեցի]
| |||