'''Խալիֆա''' ([[արաբերեն]]՝ خليفة, կարդ. ''խալիֆա'', բառացի՝ փոխանորդ, տեղապահ), [[մուսուլման]]ների մոտ [[խալիֆաթ]]ի (պետության) ղեկավարն է, բացարձակ միապետ, մահմեդական աշխարհի կրոնապետ, զինվորական առաջնորդ:առաջնորդ։ Համարվել է Մուհամմեդի հաջորդը, իսկ Օմայաններից սկսած՝ աստծու տեղապահը:տեղապահը։ Ընտրվել է մահմեդական համայնքի ավագանու ժողովում:ժողովում։
[[Օմայյադներ]]ի ([[661]]—[[750]]) և [[Աբբասյաններ]]ի ([[750]]—[[1258]]) մոտ խալիֆան ղեկավարի ժառանգական տիտղոս էր, որ միավորում էր իր մեջ աշխարհիկ և հոգևոր իշխանությունները:իշխանությունները։ [[Խարիջիթներ]]ի մոտ խալիֆան ընտրվող ղեկավարի տիտղոս է, որը սահմանափակված է համայնքով:համայնքով։ [[IX դար]]ի 2-րդ կեսից, երբ հզորացել են վեզիրներն ու արքունի մյուս պաշտոնյաները, խալիֆայի հեղինակությունը ընկել է:է։ [[X դար]]ում խալիֆա են անվանվել նաև [[Իսպանիա]]յի Օմայանները և [[Եգիպտոս]]ի Ֆաթիմյանները:Ֆաթիմյանները։ [[Եգիպտոս|Եգիպտական]] սուլթանությունում խալիֆաները եղել են բացառիկ հոգևոր առաջնորդներ, որոնք թողնում էին աշխարհիկ ղեկավարությունը [[սուլթան]]ներին:ներին։ [[1258]] թ.-ին մոնղոլական զորապետ Հուլպվուն գրավել է [[Բաղդադ]]ը, սպանել խալիֆային:խալիֆային։ Աբբասյան տան մնացորդները ապաստանել են [[Կահիրե]]ում և մամլուք սուլթաններից ձևականորեն ճանաչվել խալիֆա: [[1517]] թ.-ին թուրք, սուլթան Սելիմ I գրավել է [[Եգիպտոս]]ը և յուրացրել խալիֆա տիտղոսը, նստավայրը տեղափոխել [[Կ. Պոլիս]]:։ [[1924]]-ից խալիֆայի տիտղոսը ոչ մի մարդ չի կրում:կրում։
