«Կուրսկի ճակատամարտ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ Bot: Migrating 51 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q130861 (translate me) |
չ clean up, replaced: հրամանում → հրամանատար oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 25.
== Գերմանական բանակ ==
Իրավիճակի կայունացման համար գերմանական հրամանատարությունը ստիպված եղավ արևելք տեղափոխել իր՝ Արևմտյան [[Եվրոպա]]յի և [[Աֆրիկա]]յի զորքերից 33դիվիզիա, 3 բրիգադ, ավիացիայի մի մասը և այլ ուժեր: Մարտին խորհրդա-գերմանական ճակատում արյունահեղ մարտերը հանդարտվեցին: Հաջորդ 3 ամիսների ընթացքում ակտիվ մարտեր տեղի չունեցան՝ հակառակորդները զորքերը համալրում էին նոր մարդկային ուժերով և տեխնիկայով, կուտակում էին միջոցներ, պատրաստվում էին ամառային կամպանիային: Չնայած փոփոխված ստրատեգիական իրավիճակի՝ Հիտլերը չէր ցանկանում զիջել առավելությունը և հերթկան անգամ որոշեց սկսել մարտեր: Դրա համար ընտրվեց ելուստ, որով արևմտյան Կուրսկում գերմնական բանակներին տրվում էր տեղաբաշխվածություն 200 կմ ճակատով և 120 կմ խորությամբ: Ֆյուրերի 1943 թվականի ապրիլի 15-ի
== ԽՍՀՄ զորքեր ==
Տող 31.
Խորհրդային հրամանատարությունը Կուրսկի ուղղությամբ կենտրոնացրել էր հսկայական ուժեր: Կուրսկի հյուսիսային ճակատը պաշտպանում էր Կենտրոնական ճակատը (հրամանատար Ռոկոսովսկի), Հարավայինը՝ Վորոնեժյան ուղղությունն էր (հրամանատար Վատուտին): Դրանցում հաշվվում էր 1 337 000 մարդ, 3306 տանկ և ինքնագնաց հրետանային մեքենաներ, շուրջ 20 000 հրանոթ և ական, 2900 ինքնաթիռ: Կենտրոնական և Վորոնեժյան ուղղությունների թիկունքում՝ Վերխովյաում, Լիվնիում, Հին Օսկոլում, Կանտեմիռովկայում տեղավորվել էին Ստավկայի պահեստային միջոցները՝ միավորվելով [[հուլիսի 10]]-ից Ստեպյան ճակատի հետ (հրամանատար Կոնև), որում հաշվվում էին 580 000 մարդ, 1 500 տանկ և ինքնագնաց-հրետանային մեքենաներ, շուրջ 7 500 հրանոթ և ական: Դրանով խորհրդային ուժերը զգալիորեն գերազանցում էին թշնամուն մարդկային և տեխնիկական ուժերով:
Դրա համար անցկացվեցին մի շարք միջոցառումներ խորը շարանում կազմելու համար, որի պաշտպանությունը ճակատի երկարությամբ չէին կարող հաղթահարել թշնամու տանկերը: Ձևակերպվեց 8 պաշտպանական գիծ և շրջան: Կուրսկի ճակատամարտի այդ էտապի համար ([[1943]] թվականի հուլիսի 5-23-ը) մեծ հաջողություններ խաղացին Կենտրոնական ճակատի զորքերի դասավորութունը, ինչը չէր կարելի ասել [[Վորոնեժ]]ի ճակատի համար:
Ժամկետների հետաձգումը թշնամու կողմից խորհրդային հրամանատարության մեջ առաջացնում էին որոշ նյարդայնություն: Հատուկ շտապողականություն էր դրսևորում Վորոնեժյան ուղղության հրամանատար Վատուտինը. «Կքնենք մենք, բաց կթողնենք պահը: Եկե՛ք թողնենք խրամապատումը և սկսենք առաջինը հարձակումը: Ուժերը դրա համար կբավարարեն»: Սակայն Ստավկան որոշեց սպասել՝ հիմնվելով տեղեկության վրա, որ թշնամին կհարձակվի ոչ ուշ, քան հուլիսի 6-ը: Հուլիսի 5-ի գիշերը ձերբակալվեցին գերմանացի սակրավորներ, որոնք ցույց տվեցին, որ հարձակումը նախատեսված է առավոտյան ժամը 3-ին և գերմանական ուժերը արդեն զբաղեցրել են հարձակողական դիրքեր: Ռազմաճակատների հրամանտարությունը որոշեց անցկացնել հրետանա-ավիացիոն հակապատրաստություններ: Դրանով հանկարծակիության գործոնը, որի վրա հույս էին դրել գերմանական հրամանատարությունը, կվերանար: Միայն ժամը 5 անց 30 րոպեին գերմանական 9-րդ բանակի հարձակողական խմբավորումները, իսկ ժամը 6-ին տանկային բանակները և «Կեմպֆ» օպերատիվ խմբերը անցան հարձակման:
== Առաջին փուլ ==
| |||