«Հյուդասպի ճակատամարտ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 3.
|Հակամարտություն = [[Ալեքսանդր Մակեդոնացի|Ալեքսանդր Մակեդոնացու]] արշավանքներ
|Գունային ուրվագիծ = background:#ffccaa;color:#000000
|Պատկեր = [[Պատկեր: The_phalanx_attacking_the_centre_in_the_battle_of_the_Hydaspes_by_Andre_Castaigne_%281898-1899%29.jpg|300px230px]]
|Վերնագիր = Հիդասպեսի ճակատամարտ: Ալեքսանդրի փաղանգը ռաջա Պորի փղերի դեմ
|Թվական = 326 մ. թ. ա.
Տող 18.
|Կորուստներ2 = 3 հազար հեծելազոր, 20 հազար հետևակազոր, Պորի երկու որդիները, թոռը ([[Արիանոս]]) <br /> 12 հազար զոհված, 9 հազար գերևարված ([[Դիոդորոս]])
|}}
'''Հիդասպես գետի ճակատամարտը''' տեղի է ունեցել մ.թ.ա. 326 թ. հունիսին, [[Փենջաբ|Փենջաբում]], Հիդասպես գետի (այժմ՝ Ջելամ, [[Ինդոս ]] գետի հինգ վտակներից մեկի) ափին: Այն դասվում է որպես [[Ալեքսանդր Մակեդոնացի|Ալեքսանդր Մակեդոնացու]] տարած չորրորդ փայլուն հաղթանակը նրա [[Ասիական արշավ|Ասիական արշավի]] ընթացքում։ Ալեքսանդրի հակառակորդն էր տեղական Պաուրավների թագավորության թագավոր [[ռաջա]] Պորը: Լինելով արի ու եռանդուն տիրակալ, Պորը հանդգնեց անձամբ դուրս գալ այնպիսի պարտություն չիմացող թշնամու դեմ, ինչպիսին էր Ալեքսանդրը: Հիդասպեսը լայնությունը մուսոնային վարարումների ժամանակ կազմում էր հազար քայլ և նրա անցումը բարդ ռազմա-տեխնիկակն խնդիր էր հանդիսանում: Հիդասպեսի գետանցումն կազմակերպելու նպատակով այնտեղ ցամաքով տեղափոխվել էրտեղափոխվեց [[Ինդոս]] գետի վրա տեղակայված մակեդոնական նավատորմը: Մարտի նախապատրաստման շրջանում բազմաթիվ մակեդոնացի զինվորներ զոհվեցին անսովոր կլիմայի հետևանքով: Ճակատամարտը երկու փուլով ընթացավ: Նախ ծանր հետևակազորը, Ալեքսանդրի զորավար [[Քրաթեր|Քրաթերի]] ղեկավարությամբ,

[[Պատկեր :Battle_hydaspes_crossing.gif|left|thumb|300px]]
[[Պատկեր: Alexander_and_Porus_draw.jpg|left|thumb|300px]]
կեղծ ցուցադրեր գետանցման պատրաստություններ ու դրանով շեղեց մյուս ափին ճամբարված հնդիկ զորքի ուշադրությունը: Իսկ այդ ժամանակ, 26 կիլոմետր հոսանքն ի վեր, Ալեքսանդրի հիմնական ուժերը կատարեցին աննախադեպ գիշերային արշավ. ուժգին ամպրոպի ու տեղատարափի պայմաններում նրանք բեռնավորվեցին նավերի ու լապտերի վրա, կատարեցին գետանցումը և վաղ առավոտյանը անսպասելի գրոհեցին [[Պոր|Պորի ]] ճամբարին: Ռաջա Պորը անձամբ էր գլխավորում իր զորքը, որի կազմում ընդկրկված էին մարտակառքեր ու հատուկ վարժեցրած փղեր: Մարտի ընթացքում հնդիկ զինվորները ցուցադրեցին բարձր մարտական հատկանիշներ, նրանց հեծելազորը հակահարվածի դիմեց, փղերը գրոհեցին մակեդոնացիների վրա: Կրիտիկական վիճակը հանգույցալուծեց մակեդոնացիների փառապանծ մարտունակությունը. հնդիկ հեծելազորը հետ մղվեց, հենց փղերի ոտքերի տակ: Նետաձիգները հեռվից վիրավորում էին կենդանիներին, և մոլեգնած աժդահաները մխրճում էին իրենց զինվորներին: Վրա հասած Քրաթերի զորքը ապահովեց կատարյալ հաղթանակը: Պորի բոլոր զորավարները, երկու որդիներն ու թոռը զոհվեցին, իսկ ինքն, վիրավորված, գերևարվեց մակեդոնացիների կողմից: Պորի արտաքին արնական տեսքը և զորավարի կեցվածքը տպավորեցրին Ալեքսանդրին: Երբ նա հարցրեց Պորին, թե ինչպես է նա ցանկանումկցանկանար, որ իրենիր հետ պատժենվարվեին, վերջինս պատասխանեց. ՛՛Արքային վայել ձևով՛՛: Ալեքսանդրը ցուցադրեց իր կանխամտածված գթառատությունը. նա ոչ միայն չպատժեց Պորին, այլ վերադարձրեց իր կալվածքները ու դրանով հուսալի հակակշիռ ստեղծեծ մյուս զավթված հնդկական թագավորությանը, [[Թաքսիլ|Թաքսիլին]]: Հիդասպես գետի հաղթանակով ավարտվեց Փենջաբի ենթարկումը:
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
==Գրականության ցանկ==
* И. Шифман. Александр Македонский. Ленинград, "Наука", 207 с., 1988