«Հնդկաչին»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
[[Պատկեր:
{{Coord|16|N|101|E|scale:90000000|display=title}}
'''Հնդկաչին''' ({{lang-vi|Đông Dương}}), թերակղզի [[Ասիա]]յի հարավ-արևելյան հատվածում:
Թերակղզու մակերեսը կազմում է մոտավորապես 2 միլոն կմ²: Արևմուտքից շրջափակված է [[Բենգալյան ծոց]]ով, [[Անդամյան ծով]]ով, [[Հնդկական օվկիանոս]]ով և [[Մալակկայի նեղուց]]ով: Հարավային և արևելյան մասից [[Խաղաղ օվկիանոս]]ով, [[Հարավ Չինական ծով]]ով և նրա [[Սիամական նեղուց|Սիամական]] և [[Բակբո նեղուց|Բակբո]] նեղուցներով: Հյուսիսային սահմանը պայմանականորեն անցնում է [[Գանգես]] և [[Բրահմապուտրա]] գետերի գետաբերանով դեպի [[Հոնգհա]] գետ: Հարավային մասում է գտնվում Հնդկաչինի մաս կազմող [[Մալակկա]] թերակղզին:
Հնդկաչին թերակղզու ռելիեֆը շատ բարդ է: Հյուսիսց հարավ ձգվում են երկար, երիտասարդ լեռնաշղթաներ: Լեռների միջև տարածվում են սարահարթերը և ցածրադիր հարթավայրերը, նրանցից մի քանիսի հիմքը կազմում են հնագույն բյուրեղյա զանգվածները: Խոշոր գետերը, որոնք սկիզբ են առնում [[Տիբեթյան լեռնաշխարհ|Տիբեթյան լեռնաշխարհից]], հոսում են լեռնաշղթաների միջև գնվող նեղ հովիտներով: Հարավում, ծովին ավելի մոտիկ վայրերում, գետահովիտներն ընդարձակվում են և փոխվում առափնյա դաշտավայրերի. շատ գետեր իրենց գետաբերաններում առաջացնում են [[Դելտա (գետի)|դելտա]]: Ընդարձակ հարթավայր է տարածվում [[Մեկոնգ]] գետի ստորին հոսանքի երկարությամբ:
Թերակղզում կան [[Անագ|անագի]], [[Վոլֆրամ|վոլֆրամի]] և այլ մետաղների խոշոր հանքավայրեր, ինչպես նաև [[Քարածուխ|քարածուխ]] և [[Նավթ|նավթ]]:
Հնդկաչին թերակղզու կլիման մերձհասարակածային է, իսկ ծայր հարավում` հասարակածային: Տեղումների քանակը կախված է [[Մուսսոն|մուսսոնների]] ուղղությունից և տվյալ վայրի ռելիեֆից: Տեղումներ շատ են լինում (տարեկան մինչև 5000 մմ) ամառային հարավ-արևմտյան մուսսոնի ժամանակ, դեպի Բենգալյան ծոցի կողմը թեքված լեռների արևմտյան լանջերին: Թերակղզու ներքին մասերում տեղումներ ավելի քիչ են լինում (տարեկան մոտավորապես 1000 մմ): Թերակղզու հարթավայրային մասում միջին ջերմաստիճանը չի իջնում + 20<sup>о</sup>С, գարունը և աշունը բարձրանում է մինչև + 30<sup>о</sup>С: Լեռներում այն իջնում է մինչև 15<sup>о</sup>С:
Առատ խոնավություն ստացող վայրերում աճում են մերձհասարակածային մշտադալար անտառներ, իսկ ծայր հարավում` հասարակածային անտառներ: Լեռներում դրանք փոխվում են մերձարևադարձային, տերևաթափ լինող և փշատերև անտառների: Լեռների վերին մասերը գրավում են կորաբուն ծառերի անտառները և մարգագետինները: Ավելի քիչ խոնավ և լեռներով շրջափակված հարթավայրերում տարածվում են [[Սավաննա|սավաննաներ]]:
Բնակչությունը կենտրոնացված է գլխավորապես գետերի երկայնքով ընկած հարթավայրերում: Գերակշռող գյուղատնտեսական կուլտուրան [[Բրինձ|բրինձն]] է, որը մշակվում է գետային ցածրադիր վայրերում և գետերի դելտաներում, առանձնապես Մեկոնգի դելտայում: Հարավի պլանտացիաներում մշակում են կաուչուկատու ծառեր, որոնց հյութից ստանում են բնական [[Կաուչուկներ|կաուչուկ]]:
Հնդկաչին թերակղզում ամբողջությամբ կամ մասնակի տարածվում են հետևյալ պետությունները` [[Բանգլադեշ]], [[Վիետնամ]], [[Կամբոջա]], [[Լաոս]], [[Մալայզիա]], [[Մյանմա]] և [[Թայլանդ]]:
{{Commonscat|Indochina|Հնդկաչին}}
[[Կատեգորիա:Թերակղզիներ այբբենական կարգով]]
[[Կատեգորիա:Ասիա]]
[[Կատեգորիա:Թերակղզիներ]]
[[af:Indosjina]]
| |||