«Կարպատներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ Harut uloyan տեղափոխեց էջը «Կարպատյան լեռներ»-ից «Կարպատներ» |
No edit summary |
||
Տող 1.
[[Պատկեր:Carpathians-satellite.jpg|thumb|Կարպատները տիեզերքից]]
'''Կարպատներ''' ({{lang-uk|Карпати}}, {{lang-de|Karpaten}}, {{lang-hu|Kárpátok}}, {{lang-ro|Carpaţi}}, {{lang-sr|Карпати}}), լեռնային համակարգ է [[Կենտրոնական Եվրոպա|Կենտրոնական Եվրոպայում]], համարվում է [[Ալպեր|Ալպերի]] արևելյան շարունակությունը:
Կարպատները տարածվում են [[Չեխիա|Չեխիայում]], [[Սլովակիա|Սլովակիայում]], [[Հունգարիա|Հունգարիայում]], [[Լեհաստան|Լեհաստանում]], [[Ուկրաինա|Ուկրաինայում]], [[Ռումինիա|Ռումինիայում]], [[Սերբիա|Սերբիայում]] և մասամբ [[Ավստրիա|Ավստրիայում]]:
[[Պատկեր:Zdiar1.jpg|thumb|Կարպատները [[Սլովակիա|Սլովակիայում]]]]
Կարպատները հյուսիս-արևելքում կազմում են աղեղ (մոտավորապես 1500 կմ. երկարությամբ): Լեռներն ամենամեծ բարձրությանն են հասնում հյուսիս-արևմուտքում (2655 մ.): Կարպատներում մշտնջենական ձյուն և սառցադաշտեր չկան:
Կարպատներում կան բավական շատ օգտակար հանածոներ: Նախալեռնային եզրային կոտրվածքը, որ Կարպատները շրջափակում է արևելքից և հարավից, հարուստ է [[Նավթ|նավթով]], [[Բնական գազ|բնական գազով]], կերակրի և կալիումական աղերով: Լեռներում կան [[Երկաթ|երկաթի]] և [[Գունավոր մետաղներ|գունավոր մետաղների]] հանքեր:
[[Պատկեր:Tatry widok z Tarasowek.jpg|thumb|Կարպատները [[Լեհաստան|Լեհաստանում]]]]
[[Կատեգորիա:Եվրոպայի լեռներ]]▼
Կարպատները Կենտրոնական Եվրոպայի ամենահարուստ անտառապատ շրջաններից մեկն են: Խիտ անտառներով պատված են լեռների լանջերը: Կաղնու-հաճարենու լայնատերև անտառները, բարձրությանը համեմատ, աստիճանաբար փոխվում են խառն անտառների, ապա եղևնու-եղևենու փշատերև անտառների: Ավելի բարձր վայրերում տարածված են կոր բներով ծառերը, որոնք աստիճանաբար անհետանում են, սկսվում է մարգագետինների գոտին, այսպես կոչված, պոլոնինները: Լեռների ամենաբարձր մասերում, ժայռերի ու քարքարոտ վայրերի միջև պատահում են ցածրահասակ, ալպյան բուսականություն ունեցող առանձին մասեր:
Կենդանական աշխարհը Կարպատներում ավելի լավ է պահպանված, քան Ալպերում: Ասյտեղ կան [[Արջ|արջեր]], [[Լուսան|լուսաններ]], [[Կզաքիս|կզաքիսներ]], վայրի կատուներ, ինչպես նաև [[Վարազ|վարազներ]], [[Այծյամ|այծյամներ]], վայրի այծեր:
Այստեղ բնակչությունը հիմնականում կետրոնացած է նախալեռներում և լեռների ստորին լանջերում:
[[Կատեգորիա:Լեռնաշղթաներ այբբենական կարգով]]
[[af:Karpate]]
| |||