Վիքիպեդիա

«Տալասա (արբանյակ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 43.
}}
 
'''Տալասա''' ({{lang-grc|Θάλασσα}}), նույնպես հայտնի է որպես '''Նեպտուն IV''', [[Նեպտուն]] [[մոլորակ]]ից հեռավորությամբ երկրորդ ներքին [[բնական արբանյակ]]ն է: Արբանյակը անվանվել է [[Հունական դիցաբանություն|Հունական]] ծովային աստվածուհի [[Տալասա (դիցաբանություն)|Տալասայի]] անունով, ով հանդիսանում էր [[Եթեր]]ի և [[Հեմերա]]յի դուստրը: "Thalassa" հունարեն բառը նշանակում է "[[ծով]]":
'''Տալասա''' ({{lang-grc|Θάλασσα}}), [[Նեպտուն]]ի [[արբանյակ]]ն է, հայտնաբերվել է «[[Վոյաջեր-2]]» ԱՄԿ-ի լուսանկարների վրա [[1989]] թվականին։
[[File:Simulated view of Thalassa.jpg|left|thumb|250px|A [[Computer simulation|simulated]] view of '''Thalassa''' orbiting [[Neptune]].]]
 
[[File:Neptune Trio.jpg|250px|left|thumb|Տալասան (1989 N5), [[Նայադա (արբանյակ)|Նայադան]] (1989 N6) և [[Դեսպինա (արբանյակ)|Դեսպինան]] (1989 N3) Վոյաջեր 2-ի լուսանկարի վրա]]
'''Thalassa''' ({{IPAc-en|icon|θ|ə|ˈ|l|æ|s|ə}} {{Respell|thə|LASS|ə}}; Greek: ''Θάλασσα''), also known as '''Neptune IV''', is the [[inner satellite|second innermost satellite]] of [[Neptune]]. Thalassa was named after sea goddesss [[Thalassa (mythology)|Thalassa]], a daughter of [[Aether (mythology)|Aether]] and [[Hemera]] from [[Greek mythology]]. "Thalassa" is also the [[Greek language|Greek]] word for "[[sea]]".
Տալասան հայտնաբերվել է 1989 թվականի սեպտեմբերի սկզբին ''[[Վոյաջեր-2]]'' [[Ավտոմատ միջմոլորակային կայան|ԱՄԿ]]-ից ստացված լուսանկարների վրա: Այն ստացավ '''S/1989 N 5''' ժամանակավոր նշանակում<ref name="IAUC 4867" />: Հայտնաբերման մասին հայտարարվեց (IAUC 4867) 1989 թվականի սեպտեմբերի 29-ին, ըստ հայտարարության տեքստի, եղել են "25 դիտարկումներ 11 օրվա ընթացքում", հետևաբար հայտնաբերման մոտավոր օրը կարող է լինել սեպտեմբերի 18-ից առաջ: Արբանյակի անվանումը տրվել է 1991 թվականի սեպտեմբերի 16-ին<ref name="IAUC 5347" />:
 
Արբանյակը ունի անկանոն ձև, նրա վրա չեն հայտնաբերվել երկրաբանական ակտիվության հետքեր: Հավանական է, որ Տալասան, ինչպես և Նեպտունի այլ ներքին արբանյակները, առաջացել է Նեպտունի կողմից Տրիտոնի որսալու ընթացքում առաջացած բեկորների իրար միանալուց: [[Տրիտոն (արբանյակ)|Տրիտոնի]] ուղեծիրը որսալու սկզբնական ժամանակահատվածում չափազանց էքսցենտրիկ էր, և այն հավանաբար առաջացրել է քաոտիկ փոփոխություններ Նեպտունի նախկինում ունեցած ներքին արբանյակների մեջ, ստիպելով նրանց բախվել իրար և տրոհվել մասնիկների, առաջացնելով բեկորների սկավառակ<ref name="Goldreich1989" />: Միայն Տրիտոնի ուղեծրի շրջանաձև դառնալուց հետո այս մասնիկների սկավառակից առաջացել են այժմյան ներքին արբանյակները<ref name="BanfieldMurray1992" />:
[[File:Neptune Trio feat.jpg|250px|left|thumb|A Voyager 2 image of Thalassa (1989 N5), [[Naiad (moon)|Naiad]] (1989 N6) and [[Despina (moon)|Despina]] (1989 N3)]]
 
Տալասայի ուղեծիրը մոտ է [[Դեսպինա (արբանյակ)|Դեսպինայի]] ուղեծրին, սակայն նրանից դուրս է ընկած և գտնվում է [[Նեպտունի օղակներ|Լևերյեի օղակից]] ներս: Քանի որ այս արբանյակի ուղեծիրը ընկնում է Նեպտունի [[սինքրոն ուղեծիր|սինքրոն ուղեծրի]] շառավղից ներքև, այն դանդաղ, պարորաձև մոտենում է մոլորակին [[մակընթացային|մակընթացային]] ուժերի ազդեցության տակ պտույտի արագության նվազման պատճառով և ի վերջո այն կմտնի Նեպտունի մթնոլորտ, կամ հասնելով [[Ռոշի սահման]]ին կքանդվի և կառաջացնի ևս մի [[մոլորակների օղակներ|օղակ]]:
Thalassa was discovered sometime before mid-September 1989 from the images taken by the ''[[Voyager 2]]'' [[space probe|probe]]. It was given the temporary designation '''S/1989&nbsp;N&nbsp;5'''.<ref name="IAUC 4867" /> The discovery was announced (IAUC 4867) on September 29, 1989, but the text only talks of "25 frames taken over 11 days", giving a discovery date of sometime before September 18. The name was given on 16 September 1991.<ref name="IAUC 5347" />
 
Thalassa is irregularly shaped and shows no sign of any geological modification. It is likely that it is a rubble pile re-accreted from fragments of Neptune's original satellites, which were smashed up by perturbations from [[Triton (moon)|Triton]] soon after that moon's capture into a very eccentric initial orbit.<ref name="BanfieldMurray1992" /> Unusually for irregular bodies, it appears to be roughly disk-shaped.
 
Since the Thalassian orbit is below Neptune's [[synchronous orbit]] radius, it is slowly spiralling inward due to [[tidal acceleration#Tidal deceleration|tidal deceleration]] and may eventually impact Neptune's atmosphere, or break up into a [[planetary ring]] upon passing its [[Roche limit]] due to [[tidal forces|tidal stretching]]. Relatively soon after, the spreading debris may impinge upon [[Despina (moon)|Despina]]'s orbit.
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Տալասա_(արբանյակ)» էջից