Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցի (Ներքին Ագուլիս)


Սուրբ Ստեփանոս կամ Սուրբ Երրորդություն եկեղեցի, հայկական ավերված եկեղեցի, որը գտնվում էր Ադրբեջանի կազմում գտնվող Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության Ներքին Ագուլիս գյուղի (Օրդուբադի շրջան) հյուսիսարևմտյան մասում[1][2][3], Սուրբ Նշան եկեղեցու հարևանությամբ[1][2][3]։ Եկեղեցին դեռևս կանգուն էր 1980-ականներին և հիմնահատակ ավերվել է մինչև 2000 թվականը[4]։

Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցի (Ներքին Ագուլիս)


ԵրկիրԱդրբեջան Ադրբեջան
Ճարտարապետություն
Կարգավիճակավերված
Ճարտարապ. ոճհայկական ճարտարապետություն

Պատմություն խմբագրել

Ըստ եկեղեցում հայտնաբերված հայերեն արձանագրությունների՝ այն կառուցվել է 12-13-րդ դարում, վերանորոգվել է 17-րդ և 19-րդ դարերում[1][3]։

Ճարտարապետական բնութագրեր խմբագրել

Եկեղեցին գմբեթավոր բազիլիկ էր. հարթ տանիքի վրա դրված էր ութակողմ թմբուկով գմբեթը։ Հատակագիծը ներառում էր արտաքինից հնգակողմ աբսիդ, իսկ գավիթը արևմտյան մասում էր[1][2]։ Ներքին պատերին կային հայերեն արձանագրություններ և որմնանկարների բեկորներ[1][2]։

Ոչնչացում խմբագրել

Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցին դեռևս կանգուն հուշարձան էր ուշ խորհրդային շրջանում (1980-ական թվականներ)[4]։ Եկեղեցին հարակից Սուրբ Նշան եկեղեցու հետ միասին հիմնահատակ ավերվել է մինչև 2000 թվականի փետրվարն ընկած ժամանակահատվածը։ Այդ մասին փաստում է Caucasus Heritage Watch-ի հետաքննությունը[4]։

Տես նաև խմբագրել

  • Սուրբ Նշան եկեղեցի (Ներքին Ագուլիս)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Ayvazyan, Argam. Nakhijevani ISSH haykakan hushardzannery. Hamahavak tsutsak. Yerevan: Hayastan, 1986, p. 32.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Ayvazyan, Argam. Agulis: Patmamshakutayin hushardzanner. Yerevan: Hayastan, 1984, p. 46.
  3. 3,0 3,1 3,2 Ayvazyan, Argam. The Historical Monuments of Nakhichevan. Transl. Krikor H. Maksoudian. Detroit: Wayne State University Press, 1990, p. 24.
  4. 4,0 4,1 4,2 Khatchadourian, Lori; Smith, Adam T.; Ghulyan, Husik; Lindsay, Ian (2022). Silent Erasure: A Satellite Investigation of the Destruction of Armenian Heritage in Nakhchivan, Azerbaijan (PDF) (English). Ithaca, NY: Cornell Institute of Archaeology and Material Studies. էջեր 82–85. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)