Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ոսկեպար)

Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի;
Հիմնական տվյալներ
Տեսակ	եկեղեցի
Երկիր	Հայաստան
Տեղագրություն	Ոսկեպար, Տավուշի մարզ, Հայաստան
Հասցե	գյուղից 1 կմ հս-աե, Ոսկեպար գետակի ձախ կողմում, բլրալանջին
Դավանանք	Հայ Առաքելական Եկեղեցի
Թեմ	Գուգարաց
Հիմնական ամսաթվերը	7-րդ դար
Ներկա վիճակ	կանգուն
Ժառանգության կարգավիճակ	մշակութային հուշարձան Հայաստանում
Անվանված	Մարիամ Աստվածածին
Ճարտարապետական տիպ	խաչաձև կենտրոնագմբեթ
Ճարտարապետական ոճ	հայկական ճարտարապետություն
Հիմնադրված	7-րդ դար
	Holy Mother of God Church, Voskepar Վիքիպահեստում

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (այլ կիրառումներ)

Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի, հայկական առաքելական եկեղեցի Հայաստանի Տավուշի մարզի Ոսկեպար գյուղում՝ հայ-ադրբեջանական շփման գծի անմիջական հարևանությամբ^[2]։

Պատմություն խմբագրել

Եկեղեցու կառուցման ժամանակի վերաբերյալ մատենագրական և վիմագրական տեղեկություններ հայտնի չեն։ Ճարտարապետական վերլուծությունից ելնելով՝ այն թվագրվում է 6-ից 7-րդ դարերով։

1975–1977 թվականներին եկեղեցին նորոգվել Է։

Ճարտարապետական նկարագիր խմբագրել

Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին դասվում մաստարայատիպ հուշարձանների շարքին։ Քառակուսի հատակագծով աղոթասրահի կենտրոնական ծավալը շարունակվում է գմբեթով։ Թմբուկը ներսից և դրսից ութանիստ է։ Անցումը գմբեթատակ քառակուսուց գմբեթի բոլորակ հիմքին իրականացված է տրոմպների հաջորդական երեք շարքով։ Գմբեթածածկ քառանկյունի ծավալի նիստերին կցված են արտաքուստ ուղղանկյուն, ներսից կիսաշրջանաձե խորաններ։ Արևելյան խորանի երկու կողմի սենյակները խորանի ծավալից զգալի ցածր են, որի հետևանքով կառույցի ընդհանուր ծավալատարածական հորինվածքում ունեն երկրորդական նշանակություն։

Եկեղեցու ճարտարապետական կերպարի պարզության, լակոնիկության և արտահայտչականության գրավականն են հարդարանքից գրեթե զուրկ ճակատների մոնոլիտությունը, մոնումենտալ պատերի հարթայնությունը, որ շատ բնորոշ է 5-ից 7-րդ դարերի հայկական ճարտարապետությանը։ Եկեղեցու թմբուկի նիստերը մշակված են զույգ սյուների դեկորատիվ կամարաշարով, արևմտյան և հարավային մուտքերը՝ զույգ կիսասյուներով և ճակտոնով պսակված շքամուտքի ձևով (արևմտյան ճակատակալ քարին պատկերված է զարդարուն խաչ), լուսամուտները՝ պարզ պսակներով։ Ներսի պատերը հավանաբար սվաղված են եղել և ծածկված որմնանկարներով։ Տաճարի ամբողջականությունը, նրա համաչափությունների կատարյալ ներդաշնակությունը վկայում են կառուցողի մեծ վարպետությունը։

Պատկերասրահ խմբագրել

Եկեղեցու հատակագիծը
Եկեղեցու գլխավոր մուտքը, սեպտեմբեր, 2020 թ․
Գլխավոր մուտքի բարավորին քանդակված խաչ
Եկեղեցու համայնապատկերը, սեպտեմբեր, 2020 թ․
Ներքին Ոսկեպարից տեսարան դեպի եկեղեցի, ետին պլանում՝ Ոսկեպար գյուղ

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.
↑ Ռուբեն Սիմոնյան, Տավուշի մարզ, Երևան, ««Ոսկան Երևանցի»», 2003 — 254, էջեր 254 — 254 էջ. — 500 հատ։

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ոսկեպար) կատեգորիայում։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

[_67bbd1df47a0cab2-1] 1,0 ^1,1 Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.

[Սիմոնյան228-2] Ռուբեն Սիմոնյան, Տավուշի մարզ, Երևան, ««Ոսկան Երևանցի»», 2003 — 254, էջեր 254 — 254 էջ. — 500 հատ։

[2]

[1]