Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Դարաշամբ)

Սուրբ Աստվածածին, հայ առաքելական եկեղեցի Իրանի Արևմտյան Ադրբեջան նահանգի Ջուղա (Ջոլֆա) քաղաքից 25 կմ հյուսի-արևմուտք։ Պատկանում է Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության Ատրպատականի հայոց թեմին։ Հովվի մատուռը գտնվում է Արաքս գետի ափին, որից այն կողմ գտնվում է Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությունը։ Եկեղեցուց 2 կմ հարավարևելք գտնվում է Դարաշամբի Սուրբ Ստեփանոս Նախավկա վանքը, ոչ հեռու՝ Հովվի մատուռը։ Այստեղից 150 կմ հեռավորության վրա՝ Մակու քաղաքի շրջակայքում, գտնվում են Սուրբ Թադևոսի վանքը և Ծոր Ծոր եկեղեցին։ Միասին դրանք ընդգրկված են ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության իրանական ցանկում[2]։

Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի
Եկեղեցու արտաքին տեսքը
Հիմնական տվյալներ
Տեսակեկեղեցի և մշակութային արժեք
ԵրկիրԻրան Իրան
ՏեղագրությունԱրևմտյան Ադրբեջան
ԴավանանքՀայ Առաքելական Եկեղեցի
ԹեմԱտրպատականի հայոց թեմ (Կիլիկիո Կաթողիկոսություն)
Ներկա վիճակլքված
Մասն էԻրանի հայկական վանական համալիրներ
Ժառանգության կարգավիճակԻրանի ազգային ժառանգություն[1]
ԱնվանվածՄարիամ Աստվածածին
Ճարտարապետական տիպբազիլիկա
Ճարտարապետական ոճՍեֆյան ճարտարապետություն
Կառուցման ավարտ17-րդ դար
Շինանյութքար, աղյուս և շինարարական շաղախ
Քարտեզ
Քարտեզ
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (այլ կիրառումներ)

Պատմություն խմբագրել

Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին կառուցվել է 17-րդ դարում՝ Ներքին Դարաշամբ գյուղում։ Այստեղ հատվում են Տղմուտ և Արաքս գետերը։ Այն շրջակայքի եկեղեցիներից առավել նորն է, հիմնվել է շահ Աբբասի կազմակերպած բռնագաղթից հետո։ Շրջակայքում գտնվում են հայկական գերեզմանաքարեր՝ 15-17-րդ դարերի[3]։

Ճարտարապետություն խմբագրել

Եկեղեցին արտաքուստ ուղղանկյունիստ պլան ունի՝ 22.2х13.5 մետր չափերով։ Չորս քառակուսի քարե սյուները գտնվում են հատակագծի կենտրոնում, որի վրա բարձրանում է տասներկու պատուհաններով աղյուսյա գմբեթը։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.
  2. Novello, Adriano Alpago (1986), The Armenians (1st ed.), Italy: Rizzoli International Publications, Inc., էջ 182, ISBN 0-8478-0731-2, OCLC 13796582
  3. Ատրպատականի Հայոց թեմի առաջնորդ եպիսկոպոս Չիֆթճյանն այցելել է Դարաշամբի պատմական գերեզմանատուն

Արտաքին հղումներ խմբագրել