Կանադայի շքանշանակիր, Կանադայի «Վաստակավոր ծառայության» մեդալակիր Սոնյա Ի․ Բատա (անգլ.՝ Sonja I. Bata կամ Սոնյա Բատովա, ծնյալ՝ Վեթստայն, նոյեմբերի 8, 1926(1926-11-08)[1], Ցյուրիխ, Շվեյցարիա - փետրվարի 21, 2018(2018-02-21) կամ փետրվարի 20, 2018(2018-02-20)[2], Տորոնտո, Կանադա), շվեյցարական ծագմամբ կանադացի գործարարուհի, բարերար, հավաքորդ ու թանգարանի հիմնադիր[3], որն ունեցել է ճարտարապետի կրթություն[4][5]։

Սոնյա Բատա
Ծնվել էնոյեմբերի 8, 1926(1926-11-08)[1]
ԾննդավայրՑյուրիխ, Շվեյցարիա
Մահացել էփետրվարի 21, 2018(2018-02-21) (91 տարեկան) կամ փետրվարի 20, 2018(2018-02-20)[2] (91 տարեկան)
Մահվան վայրՏորոնտո, Կանադա
Քաղաքացիություն Շվեյցարիա
Մասնագիտությունճարտարապետ և ձեռնարկատեր
ԱմուսինThomas J. Bata?
ԵրեխաներRosemarie Blyth-Bata?

Կենսագրություն խմբագրել

Baťa կոշիկ արտադրող ընկերության հիմնադիր Թոմաս Ջ․Բատայի հետ ամուսնությունից հետո թողել է ճարտարապետի ուսումը և 1946 թվականին տեղափոխվել Տորոնտո՝ ընկերանալով ճարտարապետական համայնքի ներկայացուցիչների հետ։ Ռայմոնդ Մորիյաման նախագծել է Բատա կոշիկների թանգարանը։ Ջոն Քրեսվել Պարկինը նախագծել է Բատա կոշիկների տպավորիչ Դոն Միլսի գլխամասային գրասենյակն ու ընտանիքի ամառանոցը Բատավայում[6]։ Չնայած ավելի վաղ նա իրեն մեծ ճարտարապետ է պատկերացրել, իր նախագծերը դրել է Bata Shoe ընկերությունը բարելավելու ուղղությամբ[7]։

1940-ական թվականներին սկսել է կոշիկներ հավաքել և ուսումնասիրել դրանց պատմությունը։ 1979 թվականին ստեղծել է «Բատա կոշիկի թանգարան» հիմնադրամը։ 1995 թվականին հիմնադրված Բատա կոշիկի թանգարանն աշխարհի ամենամեծ կոշիկի թանգարանն է[8], որի հիմնական հավաքածուն վերագրվում է Բատային[9]։ Նա թանգարանի նախագահն էր[10]։

1970-ական թվականներին Բատան նաև Ազգային դիզայնի խորհրդի նախագահն էր[11]։ Օգնել է հիմնել Տորոնտոյի ֆրանսիական դպրոցը, եղել Օնտարիոյի գեղարվեստի պատկերասրահի տնօրենը, անդամագրվել վայրի Բնության համաշխարհային հիմնադրամին[12]։

Մահացել է Տորոնտոյի իր տանը 2018 թվականի փետրվարի 20-ին՝ ամուսնու մահից հետո ապրելով ինը տարի։

Անձնական կյանք խմբագրել

Ունեցել է չորս երեխա[13]։ Սոնյայի սկեսրայրը՝ Թոմաշ Բատյան, «Բատա կոշիկներ» ֆիրմայի հիմնադիրն էր[14]։

Պարգևներ խմբագրել

  • 1983 թվականին նշանակվել է Կանադայի շքանշանի ասպետ (OC)։
  • 1992 թվականին ստացել է Կանադայի Համադաշնության 125-ամյակի մեդալ։
  • 2002 թվականին ստացել է Եղիսաբեթ Երկրորդ թագուհու ոսկե հոբելյանական շքանշանի կանադական տարբերակը։
  • 2012 թվականին ստացել է Եղիսաբեթ Երկրորդ թագուհու ադամանդե հոբելյանական շքանշանի կանադական տարբերակը։
  • 2007 թվականի փետրվարի 19-ին զինվորական բաժնում ստացել է վաստակավոր ծառայության մեդալ (MSM)[15]։
  • 1989-2013 թվականներին Կանադական թագավորական նավատորմում որպես պատվավոր կապիտան 24 տարվա ծառայության համար ստացել է Կանադական ուժերի մեդալ։
  • Կանադական բիզնեսի փառքի սրահի անդամ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Դավոս 2014 մասնակիցների ցանկ
  2. 2,0 2,1 2,2 Library of Congress AuthoritiesLibrary of Congress.
  3. Rezac, 2005, էջ 139
  4. «Sonja I. Bata 8 nov 1926 - Google Search». www.google.com. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.
  5. «Sonja Bata was a guiding force of the Bata shoe enterprise». Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 24-ին – via The Globe and Mail.
  6. LeBlanc, Dave (2009 թ․ օգոստոսի 27). «The Architourist - Before modern turned retro». The Globe and Mail. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
  7. Bata, Sinclair, էջ 132
  8. DeMello, 2009, էջ 32
  9. Grzeskowiak, 2008, էջ 48
  10. Benstock, Ferriss, էջ 35
  11. Bata, Sinclair, էջ 138
  12. Bata, Sinclair, էջ 139
  13. Bata, Sinclair, էջ 134
  14. «Sonja Bata, founder of Bata Shoe Museum in Toronto, remembered for passion, generosity - CBC News». Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.
  15. General, Office of the Secretary to the Governor. «Honorary Captain(N) Sonja Ingrid Bata». The Governor General of Canada. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 16-ին.

Գրականություն խմբագրել