Վիքիպեդիա

Սյունիքի մարզի եկեղեցիների ցանկ

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

Ստորև ներկայացված է Հայաստանի Սյունիքի մարզի եկեղեցիների ցանկը[1][2][3][4][5][6][7][8]

# Պատկեր Անուն Կառուցման տարեթիվ Բնակավայր և հեռավորությունը նրանից Լրացուցիչ տվյալներ
1 Հալիձորի բերդից մոտ 25 մ արևելք գտնվող եկեղեցի Եկեղեցի 17 դար Կապան քաղաքից հյուսիս-արևմուտք, Խուս­տուփ լեռան լանջին, «Բեխ» բնակելի թաղամասում, Հալիձոր գյուղատեղիում, Հալիձորի բերդից մոտ 25 մ արևելք Միանավ սրահ։
2 Հալիձորի բերդում գտնվող ՍուրբԱստվածածին եկեղեցին Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 17 դար Կապան քաղաքից հյուսիս-արևմուտք, Խուս­տուփ լեռան լանջին, «Բեխ» բնակելի թաղամասում, Ողջի գետի բարձրադիր աջ ափին, ՀԷԿ-ի մոտ, Հալիձորի բերդում 1723 թվականին վերա­կառուցվել է Դավիթ Բեկի կողմից։
3 Հունական եկեղեցի Եկեղեցի 1795 թվական Կապան քաղաքից 5-6 կմ հյուսիս-արևելք, Բաշքենդ գյուղատեղիում Հունական, կիսավեր։
4 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 17 դար Կապան քաղաքի հարավարևմտյան կողմում, բարձրադիր ան­տա­ռա­պատ վայրում, Վերին Վաչագան բնակելի թաղամասի կենտրոնում Միանավ սրահ։
5 Եկեղեցի 10-11 դարեր Կապան քաղաքի հարավարևմտյան կողմում, բարձրադիր ան­տա­ռա­պատ վայրում, Վերին Վաչագան բնակելի թաղամասում Կանգուն է։
6 Եկեղեցի «Խնկոց վանք» 17 դար Կապան քաղաքից հյուսիս-արևմուտք, Շղարշիկ «Շհարջիկ» բնակելի թաղամասից 1 կմ արևելք, Խնկանց գյուղատեղիի կենտրոնում Եկեղեցի Կարաքիլիսե, միանավ սրահ։
7 Եկեղեցի Սուրբ Մինաս 17-18 դարեր Կապան քաղաքից հյուսիս-արևմուտք, Խուս­տուփ լեռան լանջին, «Բեխ» բնակելի թաղամասի գործող գերեզ­մանոցի արևելյան մասում, մուտքի մոտ Պահպանվել է արևելյան պատը` 70 սմ բարձրու­թյամբ։
8 Եկեղեցի ՍուրբԳևորգ 17 դար Կապան քաղաքից հյուսիս-արևմուտք, Խուս­տուփ լեռան լանջին, «Բեխ» բնակելի թաղամասի կենտրոնում Միանավ սրահ` վերակառուցվել է 1903 թվականին։
9 Եկեղեցի ՍուրբՀռիփսիմե 17-18 դարեր Կապան քաղաքից հյուսիս-արևմուտք, Խուս­տուփ լեռան լանջին, «Բարաբաթ» բնակելի թաղամասի կենտրոնում Միանավ սրահ։
10 Եկեղեցի ՍուրբՀռիփսիմե Եկեղեցի ՍուրբՀռիփսիմե 1891 թվական Կապան քաղաքից հյուսիս-արևմուտք, Խուս­տուփ լեռան լանջին, «Բաղաբուրջ» բնակելի թաղամասի կենտրոնում Կառուցվել է հին եկեղեցու հիմքերի վրա։
11 Եկեղեցի 17-18 դարեր Կապան քաղաքից հյուսիս-արևմուտք, Խուս­տուփ լեռան լանջին, «Բաղաբուրջ» բնակելի թաղամասից 2 կմ հարավ, անտառապատ բարձունքի վրա, Վանք գյուղատեղիում Պատերը տեղ-տեղ պահպան­վել են մինչև 2.5 մ բարձ­րու­թյամբ։
12 Եկեղեցի 11 դար Կապան քաղաքից հյուսիս-արևմուտք, Խուս­տուփ լեռան լանջին, «Բաղաբուրջ» բնակելի թաղամասից 1.5 կմ արևմուտք, անտառապատ վայրում, Ղուշչի «Ղուրճիկ» գյուղատեղիում Փոքր, ավերված։
13 Եկեղեցի 17-18 դարեր Կապան քաղաքից 17-18 կմ հյուսիս-արևմուտք, Աչաղու «Համլետավան» բնակելի թաղամասի հյուսիսային կողմում, անտառապատ լեռնալանջին, Աչաղու գյուղատեղիի գերեզմանոցի տարածքում Միանավ սրահ։
14 Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե Saint Hripsime church Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի (Գորիս) 17 դար Գորիս քաղաքից արևելք, Վարարակն գե­տի ձախ ափին, Հին Գորիս «Կյորես» գյուղատեղիի հարավային մասում, բլրալանջին Վերանորոգված է
15 Եկեղեցի «Մելիքների» Melikner church Եկեղեցի «Մելիքների» 17 դար Գորիս քաղաքից արևելք, Վարարակն գե­տի ձախ ափին, Հին Գորիս «Կյորես» գյուղատեղիի արևելյան եզ­րին, գերեզմանոցում Խարխլված
16 Եկեղեցի 17-18 դարեր Գորիս քաղաքից 1.5 կմ հյուսիս-արևմուտք, «Սինդարա» վայրում, գյուղատեղիում կիսավեր
17 Եկեղեցի միջնադար Գորիս քաղաքի հյուսիս-արևմուտք կող­­մում, «Վանքի տափ» վայրում պահպանվել է արևմտյան պատից մի հատված
18 Եկեղեցի միջնադար Գորիս քաղաքի հյուսիս-արևելք եզրին, Ավանգարդ թաղա­մա­սում, գոր­ծող գերեզ­մանոցի մոտ, «Խաչեր» վայրում ժայռափոր
19 Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի (Գորիս) Saint Grigor Lusavorich church Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի 1903 թվական Գորիս քաղաքի կենտրոնում եռանավ գմբեթավոր սրահ, 1932-1947 թթ.` պա­հեստ, 1947-1988 թթ.` գավա­ռագի­տա­կան թան­­գարան, այժմ` գործող
20 Սյունի վանք Syuni Monastery Սյունի վանք 670-689 թվականներ Սիսիան քաղաքի արևմտյան կողմում Վերանորոգված է
21 Աստվածածին եկեղեցի Holy Mother of God church Աստվածածին եկեղեցի 1673 թվական Մեղրի քաղաքի Մեծ թաղի հյուսիսային կողմում Վերանորոգված է, գմբեթավոր բա­զիլիկ` 19 դար որմ­­նա­նկար­նե­րով
22 Աստվածածին եկեղեցի Holy Mother of God church Եկեղեցի Սուրբ Սարգիս 17 դար Մեղրի քաղաքի Փոքր թաղումում Վերանորոգված է, եռանավ բազիլիկ` 17 դար որմ­նա­նկար­ներով
23 Աստվածածին եկեղեցի Holy Mother of God church Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի 17 դար Մեղրի քաղաքի հյուսիսային մասում Վերանորոգված է, քառամույթ գմբե­­­թավոր բազիլիկ, որմ­նա­նկար­ներով
24 Եկեղեցի 1903 թվական Մեղրի քաղաք, նախկին Վանք գյուղից մոտ 4 կմ հյուսիս-արևելք, լքված Կալեր գյուղի հյուսիսային մասում՝ «Նուշանց ձոր»-ի աջ կողմում միանավ սրահ
25 Եկեղեցի 17 դար Մեղրի քաղաք, նախկին Վանք գյուղից մոտ 4 կմ հյուսիս-արևելք, լքված Կալեր գյուղի հյուսիսային մասում՝ «Նուշանց ձոր»-ում, Նուշանց գյուղատեղիի հյուսիսային մասում պահպանվել են հյուսիսային պատը և հյուսիս-արևելք ավանդատունը
26 Աստվածածին եկեղեցի Nushants church in Kaler Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 17 դար Մեղրի քաղաք, նախկին Վանք գյուղից մոտ 4 կամ հյուսիս-արևելք, լքված Կալեր գյուղում միանավ սրահ
27 Եկեղեցի 1902 թվական Քաջարան քաղաքի Վերին Հանդ թաղամասից 1 կմ հյուսիս, Շլորուտ գյուղատեղիում Կառուցվել է հին եկեղեցու հիմքերի վրա։
28 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 1830 թվական Ագարակ գյուղի կենտրոնում Միանավ սրահ։
29 Եկեղեցի 17 դար Ագարակ գյուղից 1 կմ արևմուտք, գերեզմանոցում Միանավ, կիսավեր սրահ։
30 Եկեղեցի Սարդարանց 10-11 դարեր Ագարակ գյուղից 1 կմ արևելք Միանավ, կիսավեր սրահ։
31 Եկեղեցի 17-18 դարեր Ալվանք գյուղից 7.5 կմ հյուսիս-արևմուտք, Աղավնաձոր գյուղատեղիի կենտրոնում քանդվել է թաղի արևմտյան հատվածը
32 Եկեղեցի 17-18 դարեր Ալվանք գյուղից 15 կմ հյուսիս-արևմուտք, Ափկես գյուղատեղիի հարավային եզրին միանավ սրահ
33 Եկեղեցի 17-18 դարեր Ալվանք գյուղից 9.5 կմ հյուսիս-արևմուտք, Թոս գյուղատեղիում
34 Եկեղեցի Սուրբ Հակոբ 17-18 դարեր Ալվանք գյուղից 12.5 կմ հյուսիս-արևմուտք, Վերին Մալև (Մալիք, Մանլև) գյուղատեղիի կենտրոնում կիսավեր է
35 Եկեղեցի «Հանգած» 10 դար Ալվանք գյուղից 12.5 կմ հյուսիս-արևմուտք, Վերին Մալև (Մալիք, Մանլև) գյուղատեղիի հյուսիս-արևմուտք եզրին ավերված է, նկա­տե­լի են հիմքերը
36 Եկեղեցի միջնա­դար Ալվանք գյուղից 10 կմ հյուսիս-արևմուտք, Մալև գետի ձորում, Քուջերթ գյուղատեղիում ավերված է
37 Եկեղեցի Սուրբ Հակոբ 19 դարի կես Ալվանք գյուղից մոտ 800 մ հյուսիս, լքված Մալև գյուղի կենտրոնում միանավ սրահ, կիսա­վեր է
38 Եկեղեցի Սուրբ Սարգիս 17 դար Ախլաթյան գյուղից մոտ 500 մ արևմուտք, Այրիգետի աջ ափին կիսավեր
39 Եկեղեցու ավերակներ church ruin Եկեղեցի վաղ միջնա­դար Աղիտու գյուղի մեջ միանավ է, կիսավեր
40 Եկեղեցի 17-18 դարեր Աղվանի գյուղի արևմտյան մասում, կառուցապատված միջավայրում Ավերված է։
41 Եկեղեցի 17-18 դարեր Աղվանի գյուղի հարավային եզրին Ավերված է։
42 Եկեղեցի միջնա­դար Անգեղակոթ գյուղից մոտ 5 կմ հյուսիս-արևմուտք, Որոտանի կիրճում, գետի ձախ ափին կիսավեր
43 Եկեղեցի միջնա­դար Անգեղակոթ գյուղի կենտրոնում կիսավեր
44 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 17 դար Անգեղակոթ գյուղի մեջ եռանավ բազիլիկ
45 Եկեղեցի «Հազարափրկիչ» ուշ միջնադար Անգեղակոթ գյուղի հարավային կողմում, քարի մշակման արտադրամասի մոտ կիսավեր է, հյուսիսային պատի դեր է կա­­տարում խա­­չերով հար­դար­ված ժայռը
46 Եկեղեցի Սուրբ Ստեփանոս 1708 թվական Անգեղակոթ գյուղի մեջ միանավ
47 Սուրբ Վարդան Զորավար Saint Vardan church Եկեղեցի Սուրբ Վարդան 13 դար Անգեղակոթ գյուղից 0.5 կմ արևմուտք, Անգեղակոթ - Շաղաթ ճանապարհից աջ կիսավեր
48 Եկեղեցի վաղ միջնա­դար Անգեղակոթ գյուղից 1.5-2 կմ արևմուտք, Որոտանի ձախ ափին, Անգեղակոթ - Շաղաթ ճա­նապարհից աջ, Նե­ր­քին Գոդեձոր տեղամասում, հանրա­կացա­րա­նի շենքի շրջա­կայքում ավերված
49 Եկեղեցի Անտառաշատ գյուղից 3 կմ արևմուտք
50 Եկեղեցի ՍուրբՀռիփսիմե Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե 10 դար Անտառաշատ գյուղից արևմուտք
51 Աշոտավանի հին եկեղեցին Ashotavan old church Եկեղեցի 19 դար Աշոտավան գյուղից մոտ 500 մ հարավ-արևելք, ջրամբարի մոտ եկեղե­ցին մնացել են Տոլորսի ջրամ­բարի տակ
52 Եկեղեցի 17 դար Աջաբաջ գյուղի կենտրոնում Եռանավ բազիլիկ։
53 Եկեղեցի Սուրբ Ստեփանոս Եկեղեցի Սուրբ Ստեփանոս 1430 թվական Առաջաձոր գյուղի մեջի գերեզմանոցում
54 Եկեղեցի 10 դար Առաջաձոր գյուղից 1 կմ արևմուտք, Կռապաշտ գյուղատեղիում
55 Եկեղեցի վերա­կառված 19 դար Արավուս գյուղի մեջ միանավ սրահ
56 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 13 դար Արծվանիկ գյուղից 0.5 կմ հարավ-արևմուտք, գերեզմանոցում Միանավ սրահ։
57 Եկեղեցի 1855 թվական Արծվանիկ գյուղի մեջ Եռանավ բազիլիկ։
58 Արևիսի Թանահատի վանք Tanahat Monastery Թանահատի վանք 491 թ. Արևիս գյուղից 3 կմ հյուսիս, Սիսիան գետի վերին հոսանքի աջափնյակում կիսավեր, այլ անվանում` Կարմիր վանք, Ղըզըլ վանք, միանավ, հարավից կից ունեցել է սրահ
59 Եկեղեցի Սուրբ Գևորգ 17 դար Բալաք գյուղի մեջ
60 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին վերակառուցված 19 դարում Բնունիս գյուղի մեջ
61 Բռնակոթի սուրբ Գրիգոր եկեղեցի Saint Grigor church (Brnakot) Եկեղեցի Սուրբ Գրիգոր 1704 թվական Բռնակոթ գյուղի կենտրոնում եռանավ բազիլիկ
62 Բռնակոթի սուրբ Կրոյի եկեղեցու ավերակները Kro church (Brnakot) Եկեղեցի Կրո 13-15 դարեր Բռնակոթ գյուղի մեջ ավերված
63 Բարձրավանի ՍուրբՀռիփսիմե եկեղեցի Saint Hripsime church Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե 17-18 դարեր Բարձրավան գյուղից մոտ 3 կմ հյուսիս-արևելք Պաշարաջուր «Բաշարաջուր» գյուղատեղիում կանգուն
64 Բարձրավանի Քրատակի Սուրբ Մինաս Qrataki Saint Minas church Եկեղեցի Քրատակի Սուրբ Մինաս 1321 թվական Բարձրավան գյուղից 1.5 - 2 կմ հյուսիս-արևմուտք, Որո­տան իջնող ձորա­լան­ջի անտառածածկ հարթության վրա կանգուն
65 Եկեղեցի վերա­կառուցված 1866 թ. Բարձրավան գյուղի հյուսիս-արևելք եզրին, Որոտանի աջ ափին, Հին Բարձրավան գյուղատեղիի հյուսիս-արևելք եզրին միանավ սրահ
66 Եկեղեցի ՍուրբՀռիփսիմե Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե 1870 թվական Գեղանուշ գյուղի արևելյան կողմում, գերեզմանոցում Եռանավ բա­զիլիկ, վե­րա­նորոգված 1987 թ.:
67 Եկեղեցի միջնադար Գեղանուշ գյուղից 1.5 կմ հարավ-արևելք, «Շինատեղ» վայրում, գյուղատեղիում Պահպանվել են հիմքերը։
68 Եկեղեցի «Կարմիր» 10-13 դարեր Գեղանուշ գյուղից 4 կմ արևմուտք, Գե­ղա­նուշ գետի ձախ ափին, լե­ռան հարավահայաց լանջին, Սրհակ «Սրհակ, Վերին Սրհակ» գյուղատեղիի արևմտյան մասում Ավեր­­ված միանավ սրահ է։
69 Եկեղեցի «Հանգած Եկեղեցի» 17 դար Գեղանուշ գյուղից 4 կմ արևմուտք, Գե­ղա­նուշ գետի ձախ ափին, լե­ռան հարավահայաց լանջին, Սրհակ «Սրհակ, Վերին Սրհակ» գյուղատեղիի արևելյան մասում Կի­սա­վեր միանավ սրահ է` ներ­քուստ հնգա­նիստ խորա­նով։
70 Եկեղեցի միջնադար Գեղանուշ գյուղից 2 կմ արևմուտք, Տանձուտ գյուղատեղիում
71 Եկեղեցի 9-10 դարեր, վերա­կառուցված 17 դար Գեղանուշ գյուղի արևելյան մասում Միանավ սրահ` վերա­նորոգված 1986-1988 թթ., նախ. հեղ.` Ա. Հովսեփյան։
72 Եկեղեցի 17 դար Գեղի գյուղի հարավ-արևելք եզրին Ավերված է, կառուցվել է 10 դար եկեղեցու հիմքերի վրա։
73 Գետաթաղի սուրբ Աստվածածին եկեղեցի Holy Mother of God church in Getatagh Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 1651-1652 թվականներ Գետաթաղ գյուղի մեջ եռանավ բազիլիկ, կիսավեր
74 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 17-18 դարեր Գուդեմնիս գյուղի կենտրոնում միանավ սրահ
75 Եկեղեցի Սուրբ Ստեփանոս Եկեղեցի Սուրբ Ստեփանոս 1868 թվական Դավիթ Բեկ գյուղի հյուսիս-արևելք մասում Միանավ սրահ։
76 Եկեղեցի Սուրբ Գայանե Եկեղեցի Սուրբ Գայանե 20 դար Դավիթ Բեկ գյուղի մեջ
77 Եկեղեցի 9-10 դարեր Դավիթ Բեկ գյուղից 4 կմ արևմուտք, ան­տառապատ վայրում, Բերդիկ գյուղատեղիում, բարձր բլրի գագաթին Միանավ փոքր կիսավեր սրահ է։
78 Եկեղեցի 17 դար Դավիթ Բեկ գյուղից 4 կմ արևմուտք, ան­տառապատ վայրում, Բերդիկ գյուղատեղիի կենտրոնում Միանավ մեծ կիսավեր սրահ է։
79 Եկեղեցի 15-17 դարեր Դավիթ Բեկ գյուղից 3 կմ հարավ, ան­տա­­ռապատ վայրում, Տախն (Դախ) գյուղատեղիի արևելյան մասում, գերեզմանոցում Միանավ կի­սա­­վեր սրահ է։
80 Եկեղեցի 17 դար Դավիթ Բեկ գյուղից 6 կմ հյուսիս-արևմուտք
81 Եկեղեցի Կարանի 9-10 դար Դավիթ Բեկ գյուղից 1 կմ հյուսիս Միանավ սրահ է։
82 Դարբասի սուրբ Աստվածածին եկեղեցի Holy Mother of God church in Darbas Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 1272 թվական, վերակառուցված 1677 թվականին Դարբաս գյուղի մեջ կառուցված` Տարսա­յիճ Օրբելյան և Մինախաթուն, ավերված, տեղում կառուցվել է նոր եկեղեցի
83 Եկեղեցի Սուրբ Ստեփանոս 17 դար Դարբաս գյուղի մեջ պահպանվել է խորանի հատվածը
84 Եկեղեցի «Սպիտակ խաչի աղբյուր» միջնադար Եղվարդ գյուղից 1 կմ հյուսիս Ավերված։
85 Եղվարդ գյուղի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի Եկեղեցի ՍուրբԱստվածածին 1700 թվական Եղվարդ գյուղի կենտրոնում Եռանավ բազիլիկ։
86 Եկեղեցի 17 դար Լեռնաձոր գյուղից 4 կմ հարավ-արևելք, անտառապատ լեռնալանջին, Կաթնառատ գյուղատեղիում Ավերված եռանավ սրահ է։
87 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 1661 թվական Լեռնաձոր գյուղից 1-2 կմ հյուսիս-արևմուտք, Հին Լեռնաձոր գյուղատեղիում Ավերված եռանավ սրահ է։
88 Եկեղեցի Սուրբ Գայանե 12 դար Լեռնաձոր գյուղի մոտ, Ողջի և Փախրուտ գետերի միախառնման վայրում, Քոլագեղ գյուղատեղիում Ավերված է։
89 Զվարավանք Zvaravank Եկեղեցի Զվարավանք 17 դար Լիճք գյուղից գյուղից 1.5 կմ հարավ-արևմուտք, համանուն գետի հովտում, Զվար գյուղատեղիի կենտրոնում միանավ, եկե­ղեցու շուրջը նկա­­­տե­լի են գե­րեզ­մա­նոցի հետքեր
90 Եկեղեցի Եկեղեցի 1658 թվական Լիճք գյուղի կենտրոնում եռանավ բազիլիկ
91 Եկեղեցի Սուրբ Ստեփանոս 19 դար Լծեն գյուղի կենտրոնում միանավ սրահ
92 Մատուռ Անապատ 1347 թվական Լծեն գյուղից 1.5 կմ արևմուտք, ան­տա­ռապատ լեռնալանջին
93 Լորի սուրբ Գևորգ եկեղեցի Saint Gevorg church in Lor Եկեղեցի Սուրբ Գևորգ 1666 թվական Լոր գյուղի մեջ եռանավ բազիլիկ
94 Եկեղեցի Ծառու Սուրբ Հովհաննես Tsaru Saint Hovhannes church in Lor Եկեղեցի Ծառու Սուրբ Հովհաննես 1686 թվական Լոր գյուղից 0.5 կմ հարավ, հիմնովին ավերված Մար­դակայր գյուղատե­ղիում, բլրալանջին հարավից կից ունե­­ցել է գավիթ
95 Եկեղեցի Եկեղեցի 1899 թվական Խդրանց գյուղի մեջ 2019 թվականի Զատիկի տոնին եկեղեցու պատը փլվել է։
96 Վանք «Չորեքդռնի» («Չորեքդռնե») 10-11 դարեր Խդրանց գյուղից 2 կմ արևելք Ունեցել է 3 եկեղե­ցի, որոնցից 2-ն ավերված են։
97 Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե Saint Hripsime church Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե 1625 թվական Խնածախ գյուղի մեջ եռանավ բազիլիկ, որի արևմուտքից առկա է գավիթ
98 Եկեղեցի Սուրբ Թադևոս Saint Tadevos church Եկեղեցի Սուրբ Թադևոս 17-18 դարեր Խնձորեսկ գյուղից հյուսիս-արևելք, ձորի զառիթափ լանջերին, Հին Խնձորեսկ գյուղատեղիի Փռթոսի թաղի կենտրոնում միանավ սրահ
99 Եկեղեցի 9-10 դարեր Խնձորեսկ գյուղից հյուսիս-արևելք, ձորի զառիթափ լանջերին, Հին Խնձորեսկ գյուղատեղիի հարավ-արևելք եզրին ժայռափոր
100 Եկեղեցի Անապատ Anapat church Եկեղեցի Անապատ 19 դար Խնձորեսկ գյուղից հյուսիս-արևելք, ձորի զառիթափ լանջերին, Հին Խնձորեսկ գյուղատեղիի հարավային մասում կիսավեր
101 Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե Saint Hripsime church Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե 1666 թ. Խնձորեսկ գյուղից հյուսիս-արևելք, ձորի զառիթափ լանջերին, Հին Խնձորեսկ գյուղատեղիի հյուսիս-արևմուտք եզրին, Անապատ եկեղեցուց մոտ 320 մ հյուսիս-արևմուտք եռանավ բազիլիկ
102 Եկեղեցի 17 դար Խոտ գյուղից 500 մ հարավ, Որոտանի ձախ ափին, խիստ զառիթափ լեռնալանջին, Խոտ գյուղատեղիի հարավ-արևմուտք եզրի գերեզմանոցում պահպանվել է հիմքերը
103 Եկեղեցի 17-18 դարեր Խոտ գյուղից 500 մ հարավ, Որոտանի ձախ ափին, խիստ զառիթափ լեռնալանջին, Խոտ գյուղատեղիի կենտրոնի գերեզմանոցում միանավ սրահ
104 Եկեղեցի 17 դար Խոտ գյուղի հարավային եզրին, ավտոտնակի մոտ պահպանվել է խորանը` 2 մ բարձրությամբ
105 Եկեղեցի «Մրգաձորի խաչ» 17 դար Խոտ գյուղից 1 կմ հարավ-արևմուտք միանավ սրահ
106 Եկեղեցի Սուրբ Մինաս 1675 թվական Խոզնավար գյուղի մեջ կիսա­վեր եռանավ բազիլիկ
107 Եկեղեցի Սուրբ Գևորգ Եկեղեցի Սուրբ Գևորգ 17-18 դարեր, վե­րա­կառուցվել է 1907 թվականին Ծավ գյուղի մեջ Միանավ սրահ։
108 Եկեղեցի միջնադար Ծավ գյուղից 5 կմ հեռու, բարձրադիր անտառապատ վայրում, Սանալու գյուղատեղիում Ավերված։
109 Եկեղեցի «Թարգմանչաց» 10-11 դարեր Ծավ գյուղից 1 կմ հյուսիս, անտառում, Թարգմանչանց գյուղատեղիում Կիսավեր է, թաղածածկ։
110 Եկեղեցի 19 դարի 2-րդ կես Ծավ գյուղից 4.5 կմ արևմուտք, Ծավ - Շիշկերտ ճանապարհից աջ, անտառի բացատում, Կեմանց գյուղատեղիի հյուսիսային եզրին Միանավ կիսա­վեր սրահ է։
111 Եկեղեցի Ծավ գյուղից 3 կմ հարավ-արևմուտք, Ծավ գետի աջ ափին, Նավսաքար լեռան լանջին, Նավս գյուղատեղում Կիսա­վեր։
112 Եկեղեցի միջնադար Ծավ գյուղից 7 կմ հարավ-արևմուտք, Մթնաձորում
113 Եկեղեցի Անապատ 17 դար Ծավ գյուղից 7 կմ արևելք
114 Եկեղեցի միջնա­դար Ծղուկ գյուղից 1 կմ հյուսիս, սարա­հա­ր­­թի վրա, դամբարանադաշտի տարածքում ավերակ
115 Աստվածածին եկեղեցի Holy Mother of God church Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 17-18 դարեր Կարճևան գյուղի կենտրոնում ունի որմնանկարներ
116 Եկեղեցի «Կծավուր խաչ» 17 դար Կարճևան գյուղից մոտ 3.5 կմ հյուսիս-արևմուտք միանավ սրահ
117 Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե Saint Hripsime church Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե 17-18 դարեր Կոռնիձոր գյուղի հարավային եզրին Հին Կոռնիձոր գյուղատեղիի կենտրոնում միանավ սրահ
118 Եկեղեցի Ամենափրկիչ 17 դար Կուրիս գյուղից 1.5 կմ հարավ-արևելք, Ագարակ գյուղատեղիի արևելյան եզրին միանավ սրահ
119 Եկեղեցի Սուրբ Սարգիս 17 դար Կուրիս գյուղի կենտրոնում
120 Եկեղեցի 13 դար Հալիձոր գյուղից 700 մ հարավ, Հալիձոր գյուղատեղիից 1.2 կմ հյուսիս-արևելք, Շինուհայր տանող ճանապարհից աջ, ժայռոտ բլրի վրա, Վնսար «Խաչի խութ» ագարակի տարածքի բլրագագաթին պահպանվել են հիմքերը
121 Եկեղեցի Սուրբ Մինաս Saint Minas church Եկեղեցի Սուրբ Մինաս 1611 թվական Հալիձոր գյուղի հարավ, Գորիսից 12 կմ հարավ-արևմուտք, գյուղից մոտ 3 կմ հարավ-արևմուտք, Որոտանի ձորի ձախափնյա բարձրա­դիր լանջին, Հին Հալիձոր գյուղատեղիի կենտրոնում միանավ սրահ, կանգուն
122 Եկեղեցի վերակառուցված 19 դար Հարթաշեն գյուղից 2 կմ հարավ-արևելք, Ազատաշեն գյուղատեղիի կենտրոնում ըստ տեղա­ցի­նե­­րի` Սուրբ Նուբար
123 Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե 16 դար Հարթաշեն գյուղից 5.7 կմ հարավ, Այգեձոր գյուղատեղիում
124 Եկեղեցի 19 դար Հարթաշեն գյուղից 4.3 կմ հարավ-արևելք, Ձորաշեն գյուղատեղիի կենտրո­նում, բարձունքի վրա միանավ սրահ
125 Ալան Թագավոր եկեղեցի Alan Tagavor church Եկեղեցի «Ալան թագավորի» 13-14 դար Հարժիս գյուղից մոտ 3 կմ հարավ-արևմուտք, Որոտանի ձախ ափին, Ներքին Քրդեր գյուղատեղիի արևմտյան եզրին կիսավեր
126 Եկեղեցի Սուրբ Մինաս 19 դար Հարժիս գյուղից մոտ 500 մ հարավ, Որոտանի ձախ ափին, Հին Հարժիս գյուղատեղիի կենտրոնում եռանավ բազիլիկ
127 Եկեղեցի Սուրբ Երրորդություն 1830 թվական Ձորաստան գյուղի մեջ Կառուցվել է Մարտիրոս և Ավետիս Տեր-Մինասյանների, Գրիգոր Մարտիրոսյանի կողմից։
128 Եկեղեցի «Կոտրած եղցի» 17 դար Ձորաստան գյուղից 0.5 կմ հյուսիս, «Սալինքար» հանդամասում
129 Եկեղեցի Ղուրդղուլլաղ գյուղից 5-6 կմ հարավ-արևելք, անտառում կիսավեր
130 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 1870 թվական Մուծք գյուղի կենտրոնում եռանավ կիսա­վեր սրահ է
131 Եկեղեցի 11-13 դարեր Մուսալլամ գյուղի մեջ
132 Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե 18-19 դարեր Ներքին Հանդ գյուղից հարավ-արևմուտք, Ներքին Հանդ լքված գյուղում Միանավ սրահ։
133 Եկեղեցի 10-12 դարեր Նորեշիկ գյուղից 0.5 կմ արևելք, Հին Նորկ (Ներքին Նորաշենիկ) գյուղատեղիում Կիսավեր։
134 Եկեղեցի 17 դար Նորեշիկ գյուղից 0.5 կմ արևելք, Հին Նորկ (Ներքին Նորաշենիկ) գյուղատեղիում Կիսավեր։
135 Եկեղեցի 17 դար Նորեշիկ գյուղի մեջ Վերանորոգ.` Բադալյաններ։
136 Եկեղեցի 1884 թվական Նորեշիկ գյուղի մեջ Վերանորոգ. 1990-1993 թթ։
137 Շաղատի սուրբ Գևորգ եկեղեցի Saint Gevorg church in Shaghat Եկեղեցի Սուրբ Գևորգ 1848 թվական Շաղատ գյուղի մեջ, գերեզմանոցում բազիլիկ, վերանորոգված
138 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 1860 թվական Շենաթաղ գյուղի մեջ եռանավ բազիլիկ
139 Եկեղեցի 16-17 դարեր Շենաթաղ գյուղից մոտ 4 կմ արևմուտք, Մրոց գյուղատեղիում, բլրալանջին ավերված
140 Եկեղեցի միջնադար Շենաթաղ գյուղից 2 կմ հարավ, թեք տեղանքում, Շլորդաց գյուղատեղիում ավերված
141 Եկեղեցի Սուրբ Մարտիրոս 1704 թվական Շենաթաղ գյուղի մեջ
142 Եկեղեցի Սուրբ Սարգիս միջնադար Շենաթաղ գյուղի մեջ ավերված
143 Եկեղեցի «Ձորի» (Ծերիգղեցի) ուշ միջնադար Շիկահող գյուղից 4 կմ հարավ-արևելք, ձորալանջին, Գեղցահանդ գյուղատեղիում Ավերված։
144 Եկեղեցի ուշ միջնադար Շիկահող գյուղի մեջ, բարձունքի վրա Միանավ սրահ։
145 Եկեղեցի Սուրբ Ստեփանոս 17 դար Շինուհայր գյուղից 3 կմ հարավ, Որոտանի ձորում, Հին Շինուհայր գյուղատեղիի կենտրոնում կանգուն
146 Եկեղեցի «Վանք» ուշ միջնա­դար Շինուհայր գյուղից մոտ 5 կմ հարավ, Որոտան գետի ձախ ափին վերափոխվել է բերդ-ամրոցի, կիսավեր
147 Եկեղեցի 17 դար Շիշկերտ գյուղից 5 կմ հարավ, Մազրա գյուղատեղիում
148 Եկեղեցի ՍուրբՀռիփսիմե 17 դար Շիշկերտ գյուղից հյուսիս, սարալանջին, Շիշկերտ գյուղատեղիում, Մեղրի տանող ճանապարհին Միանավ սրահ։
149 Եկեղեցի 17 դար Շիշկերտ գյուղից 2 կմ հյուսիս-արևելք, գետի աջափնյակում, «Նատրի» վայրում Միանավ սրահ։
150 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 1879 թվական Շվանիձոր գյուղի մեջ եռանավ բազիլիկ
151 Եկեղեցի 17-18 դարեր Շվանիձոր գյուղից 10 կմ հյուսիս-արևելք, Մեղրի - Կապան ճանա­պարհից աջ, ձորում Վերին Շեն գյուղատեղիի հս մասում
152 Եկեղեցի 17-18 դարեր Շվանիձոր գյուղից 3 կմ հյուսիս-արևելք, Մեղրի - Կապան ճանապարհից աջ, Թողուտ (Թեղուտ, Թուղուտ) գյուղատեղիում միանավ սրահ
153 Եկեղեցի 17-18 դարեր Շվանիձոր գյուղից 16 կմ հյուսիս-արևելք, Շվանիձորի սկզբնա­մա­սում, Ափկես գյուղատե­ղի տանող ճանապարհի աջ կողմում, Գոմերանց գյուղատեղիում
154 Եկեղեցի 19 դար Շրվենանց գյուղի արևմտյան եզրին, գերեզմանոցում Միանավ սրահ։
155 Եկեղեցի 19 դար Շրվենանց գյուղի արևմտյան եզրին, գերեզմանոցում, նախորդին կից Միանավ սրահ։
156 Եկեղեցի 1003 թվական Շրվենանց գյուղից հյուսիս-արևելք Դավիթ երեցի շինարարական արձանագրու­թյամբ։
157 Վանք «Պողոսի» միջնադար Շրվենանց գյուղից 2 կմ արևմուտք
158 Եկեղեցի միջնադար Չապնի գյուղ, Արծվանիկ - Եղեգ խճուղուց 1.5 կմ աջ, անտառապատ վայրում, Ըրկենաց գյուղատեղիի հյուսիսային եզրին
159 Եկեղեցի 1912 թվական Չապնի գյուղի մեջ Եռանավ բազի­լիկ, կառուցվել է Խաչատուր Մելիք-Դադա­յանցի միջոցնե­րով։
160 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին ուշ միջնա­դար Սառնակունք գյուղից 2.2 կմ հարավ, Ղալաջուղ գյուղատեղիում
161 Եկեղեցի Սառնակունք գյուղից 2 կմ հյուսիս-արևելք, Մուխուրթորյան գյուղատեղիում
162 Եկեղեցի 5 դար Սպանդարյան գյուղից 500 մ հարավ, Որոտանի ձախ ափին, Մուխուրթորյան գյուղատեղիի արևելյան մասում, սարա­լանջին միանավ կիսա­վեր սրահ է
163 Հազարափրկիչ եկեղեցի (Սվարանց) Եկեղեցի «Հազարափրկիչ» 1705 թվական Սվարանց գյուղի կենտրոնում եռանավ բազիլիկ
164 Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե 17-18 դարեր Սրաշեն գյուղի մեջ Եռանավ բազիլիկ։
165 Եկեղեցի ուշ միջնադար Սևաքար գյուղից 3 կմ հյուսիս, Հունուց Ձոր գյուղատեղիում
166 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 17-18 դարեր Սևաքար գյուղի կենտրոնում Եռանավ բազիլիկ։
167 Եկեղեցի 17-18 դարեր Վահրավար գյուղից 0.5 կմ հյուսիս, «Վանքի ձոր»-ի ձախ կողմում, գյուղատեղիի կենտրոնում ավերված է, պահ­պան­վել է հարավ պատը 1.5 մ բարձրությամբ
168 Եկեղեցի 17 դար Վահրավար գյուղից 1.5 կմ արևելք, Վահ­րավար գետի աջ ափին, Մեղրի - Վահրավար ճանապարհից աջ, Ներքին թաղ գյուղատեղիի հարավ կող­մում, ավտոճանապար­հի մոտ
169 Եկաեղեցի «Կարմիր վանք» (Սուրբ Գևորգ) Saint gevork church Եկեղեցի «Կարմիր վանք» (Սուրբ Գևորգ) 17-18 դարեր Վահրավար գյուղից մոտ 0.5 կմ հարավ-արևելք
170 Եկեղեցի «Հալաքի վանք» 19 դար Վաղատուր գյուղի հյուսիս-արևմուտք մասում, Հալաքի գյուղատեղիի հարավ եզրին եռանավ սրահ
171 Եկեղեցի 17 դար Վաղատուր գյուղի հարավ-արևելք մասում միանավ սրահ
172 Եկեղեցի 17 դար Վանեք գյուղից 1 կմ հարավ, Հոռոմանց գյուղատեղիում Կանգուն։
173 Եկեղեցի 17 դար Վարդանիձոր գյուղից 3 կմ հյուսիս-արևելք Խումարան գյուղատեղիում
174 Եկեղեցի միջնադար Վարդավանք գյուղից Կապան տանող մայրուղուց ձախ, «Ներքին Գյոդակլու» վայրում Միանավ փոքր ավերված սրահ է։
175 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին 17-18 դարեր Վերին Խոտվան գյուղի կենտրոնում Եռանավ բազիլիկ, կանգուն է, արևմուտքից կից է նոր շրջանում կառուցված գավիթը։
176 Եկեղեցի 17-18 դարեր Վերին Խոտավան գյուղի արևմտյան եզրին Միանավ սրահ, ավերված։
177 Եկեղեցի Սուրբ Նորակնունք Եկեղեցի Սուրբ Նորակնունք 17-18 դարեր Վերիշեն գյուղի հյուսիսային մասում, Գորիսից 3 կմ հյուսիս-արևմուտք, Հին Վերիշեն գգյուղատեղիի հյուսիսային եզրին արևմտյան մասը ժայռափոր
178 Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե Saint Hripsime church Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե 4-5 դարեր Վերիշեն գյուղի մեջ, գյուղապետարանի մոտ միանավ` ար­տա­քուստ շեշտ­­­ված խորանով, հիմնո­վին վե­րա­կա­ռուց­վել է 1621 թվականին
179 Եկեղեցի Ցաքուտի 932 թվական Տաթև գյուղից հյուսիս, Որոտանի ձախ ափին, «Սատանի կամրջի» մոտ, «Ցաքուտ» վայրում կառուցվել է Սյունյաց Հակոբ եպիսկո­պոսի կողմից, ծածկը, գմբեթը և արևելյան պատն ավեր­ված
180 Եկեղեցի Սուրբ Մինաս 1646 թվական Տաթև գյուղի մեջ եռանավ բազիլիկ, կառուցվել է Ներ­­սես եպիսկոպոսի կողմից
181 Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին «Կեռ» 10 դար Տաթև գյուղից հարավ-արևմուտք, Տաթևի վանքից մոտ 300-400 մ հարավ-արևմուտք, ձորի հանդիպա­կաց կողմում, Տաթև գե­տի աջ ափին, «Տամ­բալակ» վայրում կառուցվել է Հակոբ եպիսկոպոսի կողմից, կանգուն է միայն հյուսիսային պատը
182 Եկեղեցի 17 դար Տանձավեր գյուղից 2 կմ հյուսիս-արևելք, սարալանջին, գոմերի մոտ, Գորիս-Կապան կարճ ճանապարհի վրա, Մաճ գյուղատեղիում Միանավ սրահ, տանիքն ավերված։
183 Եկեղեցի վաղ միջնադար Տանձավեր գյուղից 500 մ հյուսիս, Տանձավեր գյուղատեղիի արևմտյան մասում, անտառապատ ձորալանջին Ավերված։
184 Եկեղեցի վաղ միջնադար Տանձավեր գյուղից 500 մ հյուսիս, Տանձավեր գյուղատեղիի արևմտյան մասում, անտառապատ ձորալանջին Ավերված է, պահպանվել են մնացորդները։
185 Եկեղեցի 17-18 դարեր Տանձավեր գյուղապետարանի դիմաց Պահպանվել են հյուսիսային պատը և արևմտյան պատի 1/4 մասը։
186 Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե 1705 թվական Տանձավեր գյուղի արևմտյան եզրին, Քաշունի գետի ափին Եռանավ բազիլիկ։
187 Եկեղեցի Եկեղեցի 17 դար Տաշտուն գյուղի կենտրոնում գմբեթավոր բազիլիկ, 1936 թվականին գմբեթն ավերվել է
188 Եկեղեցի Սուրբ Գևորգ Saint Gevork church Եկեղեցի Սուրբ Գևորգ 4-5 դարեր, 1737 թվական Տեղ գյուղի մեջ
189 Եկեղեցի «Սռեղցի» Sreghtsi church Եկեղեցի «Սռեղցի» 5-6 դարեր Տեղ գյուղից 3 կմ հարավ-արևելք, բարձրադիր վայրում թաղածածկ դահլիճ
190 Եկեղեցի «Կոտրած եղցի» 14-15 դարեր Տեղ գյուղից մոտ 4 կմ հարավ-արևելք, բլրալանջին կիսավեր
191 Եկեղեցի 1589 թվական Ուժանիս գյուղից 3 կմ հյուսիս, բարձր բլրի հարավահայաց լանջին, Վաժունիք գյուղատեղիի գերեզմանոցում Միանավ կիսա­վեր սրահ։
192 Եկեղեցի Հովհաննես 1878 թվական Ուժանիս գյուղի մեջ Միանավ սրահ։
193 Եկեղեցի «Սպիտակ աղբյուրի խաչ» Ուժանիս գյուղից 1 կմ արևելք Միանավ սրահ։
194 Եկեղեցի ուշ միջնադար Ույծ գյուղի հյուսիսային եզրին, բլրի գագաթին, միջնադարյան ամրոցի տարածքում պահպանվել է խորանը` մոտ 1 մ բարձրու­թյամբ
195 Եկեղեցի «Թևանի սուրբ» 5-7 դարեր Ույծ գյուղից մոտ 500 մ արևելք, ճանապարհի աջ կողմում ավերված
196 Եկեղեցի Սուրբ Գևորգ Saint Gevorg church in Uyts village Եկեղեցի Սուրբ Գևորգ 1617 թվական Ույծ գյուղի մեջ կիսավեր
197 Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե Saint Hripsime church Եկեղեցի Սուրբ Հռիփսիմե 1676 թվական Քարահունջ գյուղի արևմտյան մասում եռանավ բազիլիկ
198 Եկեղեցի 1551 թվական Քարաշեն գյուղից 1 կմ հյուսիս-արևմուտք, Հին Քարաշեն գյուղատեղիի կենտրոնում եռանավ բազիլիկ
199 Եկեղեցի Սուրբ Գևորգ (Սուրբ Սարգիս) 1731 թվական Քարաշեն գյուղից 1 կմ հյուսիս, լեռան վրա միանավ սրահ
200 Եկեղեցի 17-18 դարեր Փայահան գյուղի մեջ Միանավ սրահ։
201 Եկեղեցի 19 դար Քարուտ գյուղի հյուսիսային եզրին
202 Եկեղեցի 18 դար Քիրս գյուղի հյուսիսային եզրին Միանավ սրահ։
203 Եկեղեցի 10 դար Օխտար գյուղից 1.5 կմ հարավ-արևմուտք, ավերված Հունուտ գյուղատեղիում Թաղածածկ է, կանգուն։
204 Եկեղեցի «Քամու խաչ» 10 դար Օխտար գյուղից 2 կմ հյուսիս, «Դուքան բազար» վայրում Փոքր է, կանգուն։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 628, 29 մայիսի 2002 թ․
  2. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 80, 9 հունվարի 2003 թ․
  3. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 754-Ն, 17 հունիսի 2003 թ․
  4. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1793, 24 դեկտեմբերի 2003 թ․
  5. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 49, 29 հունվարի 2004 թ․
  6. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1929-Ն, 30 դեկտեմբերի 2004 թ․
  7. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 2322-Ն, 29 դեկտեմբերի 2005 թ․
  8. ↑ Հայկական սովետական հանրագիտարան
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սյունիքի_մարզի_եկեղեցիների_ցանկ&oldid=8904673» էջից