Սմբատի և Թամամի խաչքար (Շինուհայր)
Սմբատի և Թամամի խաչքար, գտնվում է Սյունիքի մարզի Շինուհայր, գյուղից 3 կմ հարավ, Որոտանի ձորում գտնվող Հին Շինուհայր գյուղատեղու Կուսանաց Անապատ վանական համալիրի եկեղեցու հարավային ճակատին ագուցված խաչքարին։ Հաշվառված է Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների պետական ցանկում (9.73/2.3.2.3)[1]։
Սմբատի և Թամամի խաչքար | |
Երկիր | Հայաստան |
Տարածաշրջան | Սյունիքի մարզի Շինուհայր, գյուղից 3 կմ հվ, Որոտանի ձորում գտնվող Հին Շինուհայր գյուղատեղու Կուսանաց Անապատ վանական համալիրի եկեղեցու հարավային ճակատին ագուցված խաչքարին։ |
Սկզբնական տեղադրություն | Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցու արևելյան պատի մեջ ագուցված խաչքարի վրա։ |
Ներկա տեղադրություն | Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցու արևելյան պատի մեջ ագուցված խաչքարի վրա։ |
Ներկա վիճակ | կանգուն |
Ժառանգության կարգավիճակ | Պատմաճարտարապետական հուշարձան |
Նվիրված | Խաչքարը նվիրված է Սմբատին և Թամամին։ |
Խաչագործ | Խաչքագործն անհայտ է։ |
Պատվիրող | Խաչքարի պատվիրատուն Յոհանն է։ |
Ճարտարապետական ոճ | Հայկական ճարտարապետություն |
Ստեղծման տարեթիվ | 1281 թվական |
Զարդաքանդակի նկարագրություն | Քանդակները բացակայում են։ |
Նյութ | տուֆ |
Արձանագրություն | Խաչքարը ունի արձանագրություններ։ |
Վայր | Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին |
Shinuhayr Kusanats Anapat Վիքիպահեստում |
Տեղադրություն խմբագրել
Խաչքարը ագուցված է Կուսանաց Անապատ վանական համալիրի եկեղեցու հարավային ճակատին։
Վիմական արձանագրություն խմբագրել
Խաչքարը ունի 4 տող վիմական արձանագրություն[2].
- ԹՎ ՉԼ
- ԵՍ ՅՈՀԱՆ ԿԱՆԳՆԵՑ
- Ի ԶԽԱՉՍ ԵՂԲԱՒՐ ԻՄ ՍՆ
- ՊԱՏԱ ԵՒ ԱՄՈՒՍՆՈ ԻՄ ԹԱՄԱՄԱՅ։
Համաձայան արձանագրության՝ խաչքարը կանգնեցրել է Յոհանը, ի հիշատակ իր եղբոր՝ Սմբատի և կնոջ՝ Թամամայի։ Խաչքարը կանգնեցվել է 1281 թվականին։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՍՅՈՒՆԻՔԻ ՄԱՐԶԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԱՆՇԱՐԺ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՑՈՒՑԱԿԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
- ↑ Դիվան հայ վիմագրության, Պ. 2. Գորիսի, Սիսիանի և Ղափանի շրջաններ /Գլխ. խմբ.՝ Հ. Ա. Օրբելի, հատորի խմբ. Բ. Ն. Առաքելյան։ ՀՍՍՌ ԳԱ; Հնագիտ. և ազգագր. ին-տ. Երևան։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1960.