Սերգեյ Մատինյան

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Մատինյան (այլ կիրառումներ)

Սերգեյ Հայկի Մատինյան (1931, հունվարի 8, Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ — 2017, սեպտեմբեր 8, Դարհեմ, ԱՄՆ), հայ ֆիզիկոս։ Ֆիզմաթ գիտությունների դոկտոր (1968), պրոֆեսոր (1969), ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս (1990 , թղթակից անդամ՝ 1982 թվականից)։

Սերգեյ Մատինյան
Ծնվել է	հունվարի 8, 1931(1931-01-08) Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	սեպտեմբերի 8, 2017(2017-09-08) (86 տարեկան) Դարհեմ, Հյուսիսարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Բնակության վայր(եր)	ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ,  Հայաստան և  ԱՄՆ
Մասնագիտություն	ֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)	Տեսական և փորձարարական ֆիզիկայի ինստիտուտ, Թբիլիսիի պետական համալսարան, Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտ, Երևանի պետական համալսարան, Դյուքի համալսարան և Հարավային Կարոլինա նահանգի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	տեսական ֆիզիկա
Ալմա մատեր	Թբիլիսիի պետական համալսարան (1954)
Գիտական աստիճան	պրոֆեսոր (1969) և ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր
Պարգևներ
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ

Կենսագրություն

1954 թվականին ավարտել է Թբիլիսիի համալսարանը։ 1968-1994 թթ. Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտի տարրական մասնիկների տեսության լաբորատորիայի վարիչ, 1970-1994 թթ.` նաև փոխտնօրեն։ 1994 թվականից ապրում է ԱՄՆ-ում։

Գործունեություն

Աշխատանքները վերաբերում են թույլ, էլեկտրամագնիսական և ուժեղ փոխազդեցությունների, տարրական մասնիկների տեսությանը, դաշտի քվանտային տեսությանը, բարձր էներգիայի միջուկային ֆիզիկային, քվանտային հիդրոդինամիկային (գերհոսունության տեսություն) և նեյտրոնային աստղաֆիզիկայի հարցերին։ Կարևոր արդյունքներ է ստացել չեզոք Κ-մեզոնների օպտիկայի, վեկտորական մեզոնների ֆոտոծնման բնագավառներում։ Հայտնաբերել է քվանտային քրոմոդինամիկայի վակուումի անկայունությունը, ինչպես նաև ոչաբելյան տրամաչափական դաշտերի դինամիկ քաոսը։

Պարգևներ

Պարգևատրվել է Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանով։

Երկեր

• С. Г. Матинян, "На пути объединения слабых, элекромагнитных и сильных взаимодействий: SU(5)", Успехи физических наук, т. 130, № 1, (1980).
• С. Г. Матинян, "Динамический хаос неабелевых калибровочных полей", Физика элементарных частиц и атомного ядра, т. 16, № 3, (1985).

Ծանոթագրություններ

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 290)։