Վիքիպեդիա

Սամար Յազբեկ

Սամար Յազբեկ (արաբ․՝ سمر يزبك‎‎, օգոստոսի 18, 1970(1970-08-18)[1], Ջաբլե, Լաթակիայի մարզ, Սիրիա[2][3]), սիրիացի գրող և լրագրող։ Սիրիական ֆիլմերի և հեռուստահաղորդումների համար սցենարներ գրելուց և լրագրողական կարիերան սկսելուց առաջ Լաթակիայի համալսարանում ուսումնասիրել է արաբական գրականություն։ Նա գրում է վեպեր, պատմվածքներ, ֆիլմերի սցենարներ, հեռուստատեսային դրամաներ, ֆիլմեր և հեռուստատեսային քննադատություններ, որոնք թարգմանվել են բազմաթիվ լեզուներով, ներառյալ հոլանդերենը, ֆրանսերենը, անգլերենը, իտալերենը և գերմաներենը։

Սամար Յազբեկ
արաբ․՝ سمر يزبك‎‎
Ծնվել էօգոստոսի 18, 1970(1970-08-18)[1] (54 տարեկան)
ԾննդավայրՋաբլե, Լաթակիայի մարզ, Սիրիա[2][3]
Մասնագիտությունլրագրող և գրող
Լեզուարաբերեն
Քաղաքացիություն Սիրիա
ԿրթությունՏիշրին համալսարան
Պարգևներ
 Samar Yazbek Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Սամար Յազբեկը Ալավիի փոքրամասնությունների համայնքի անդամ է, սակայն համարվում է իր դավանակից նախագահ Բաշար ալ-Ասադի իշխանության հակառակորդը, որի մասին պարբերաբար հիշատակում է իր աշխատություններում։ 2011 թվականի Ասադի կառավարության դեմ ցույցերի իրադարձությունները փաստագրել է իր «Դամասկոսի օրագիրը» գրքի մեջ[5]։ Նա նկարագրել է ապստամբությունը, որոնք սկսվել էին 2011 թվականի մարտին Դար'այում և դրան հաջորդած դաժան պատասխանը։ Այս համարձակ քայլը հանգեցրեց Սիրիայի անվտանգության ուժերի կողմից նրա ձերբակալմանը[6], որի արդյունքում ստիպված եղավ դստեր հետ հեռանալ երկրից[7]։ 2011 թվականից ի վեր ապրում է Փարիզում (Ֆրանսիա) և շարունակում է լինել Սիրիայի հարցով համաշխարհային քննարկման և իսլամում կանանց դիրքի հիմնական բաղադրիչը[8]։

Ասադի ռեժիմի քննադատության հետ զուգահեռ Յազբեկը Սիրիայում մարդու իրավունքները ու կանանց իրավունքները պաշտպանող ականավոր ձայներից էր։ «Կանանց նախաձեռնություն» և «Ազատություն» կազմակերպությունների ակտիվ անդամ էր, որոնք պաշտպանում էին սիրիացի լրագրողների խոսքի ազատության իրավունքը։ Նա «Սիրիայի կանայք» ֆեմինիստական էլեկտրոնային պարբերականի և մարդու իրավունքների պաշտպանման խմբի խմբագիրն էր։ 2012 թվականին նա հիմնադրել է «Կանայք զարգացման համար» կազմակերպությունը, որը սովորեցնում է սիրիացի կանանց գրել և կարդալ, առաջարկում է նրանց մասնագիտական վերապատրաստում, սովորեցնում է համակարգչային գրագիտություն, և սովորեցնում էր նրանց՝ ինչպես ներգրավվել քաղաքականության մեջ[9]։

Նրա ակտիվիզմը իր գրական ստեղծագործությունների մեջ է։ 2002 թվականի Յազբեկի առաջին վեպը՝ «Tiflat as-Sama»-ն (հայ․՝ «Երկնային աղջնակը»), մարտահրավեր նետեց Սիրիայի հասարակության մեջ տաբու թեմաներին[10]։

2010 թվականին Banipal և Hay Festival ամսագրերի կողմից կազմակերպված Beirut39-ի անդամ էր, որը մինչև քառասուն տարեկան 39 արաբ գրողներից կազմված մրցութային խումբ էր։ 2012 թվականին «Կինը խաչաձև կրակի մեջ․ Սիրիական հեղափոխության օրագրեր» վեպի համար «Խիզախության միջազգային գրող» անվանակարգում արժանացել է PEN/Pinter մրցանակի[11]։ Նույն թվականին արժանացել է Շվեդիայի Տուխոլսկի գրական մրցանակի։ 2013 թվականին նա ստացել է Oxfam Novib/PEN մրցանակը՝ ճանաչելու համար այն գրողներին, ովքեր իրենց աշխատությունների համար հալածանքների են ենթարկվել[12]։

Սամար Յազբեկը 2011 թվականից ի վեր ապրում է Փարիզում և շատ ակտիվ է իր բլոգում[13]։ 2012 թվականին փորձել է վերադառնալ Սիրիայի հյուսիս և բնակվել վերջերս ազատագրված շրջաններում, սակայն նախընտրել է մնալ Փարիզում՝ Սիրիայում ամեն օր ԻԼԻՊ-ի զարգացող սպառնալիքների պատճառով[14]։

Ավելի ուշ նա մասնակցել է Սիրիական մշակութային քարավանին (2014–5), որը սիրիացի արվեստագետների կողմից ստեղծված արվեստի և մշակութային շարժում էր։ Շարժումը սկսվել էր «Ազատություն սիրիացիներկ համար» նախագծով[15]։

Աշխատություններ

խմբագրել
  • «Կապույտ գրիչը» (Al mach'a) (2017)[16]
  • «Խաչմերուկը․ իմ ճանապարհորդությունը դեպի Սիրիայի ավերված սիրտ» (Buwabat ard al aadam) (2015)[17]
  • «Կինը խաչաձև կրակի մեջ․ Սիրիական հեղափոխության օրագրեր» (Taqatoo niran) (2012)
  • «Դարչին» (Ra’ihat al-Qirfa) (2012)
  • «Կավ» (Salsal) (2008)
  • «Երկնային աղջնակը» (Tiflat as-Sama) (2002)

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ 1,0 1,1 https://www.babelio.com/auteur/-/226169
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 https://www.editions-stock.fr/auteurs/samar-yazbek
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 https://www.franceinter.fr/personnes/samar-yazbek
  4. ↑ Tucholskypriset — Swedish PEN Club.
  5. ↑ Samar Yazbek’s Damascene Diaries
  6. ↑ "A testimony from Syria", The Guardian
  7. ↑ "Samar Yazbek speaks up on Syria in an Italian magazine"
  8. ↑ «samar yazbek & hassnae bouazza | agenda | passa porta». passaporta.be (հոլանդերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 20-ին. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  9. ↑ «Across borders, Syrian women gain strength from each other». PBS NewsHour (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  10. ↑ Beirut39 (2010 թ․ փետրվարի 3). «Beirut39: On Mobilising and Testifying: an Interview with Samar Yazbek». Beirut39. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  11. ↑ Alison Flood (2012 թ․ հոկտեմբերի 9). «Syrian author shares PEN/Pinter prize with Carol Ann Duffy». The Guardian. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  12. ↑ Fred Geelen (2013 թ․ փետրվարի 22). «Oxfam Novib/PEN Award 2013». Oxfam Novib. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 23-ին.(չաշխատող հղում)
  13. ↑ «Samar Yazbek : la Syrie au défi de la peur». lemonde.fr. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 14-ին.
  14. ↑ «Amazon.co.uk: Samar Yazbek: Books, Biography, Blogs, Audiobooks, Kindle». www.amazon.co.uk. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  15. ↑ «Syrian Cultural Caravan». SPACE (ամերիկյան անգլերեն). 2016 թ․ ապրիլի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 20-ին. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  16. ↑ «YAZBEK Samar | R A Y A | agency for Arabic literature». www.rayaagency.org (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 6-ին.
  17. ↑ «The Syrian war: Divided country, divided narratives». The Economist. 2015 թ․ հուլիսի 11. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 14-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սամար Յազբեկ» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սամար_Յազբեկ&oldid=9396818» էջից