Ռուս-հայկական բարեկամության թանգարան
Ռուս-հայկական բարեկամության թանգարան (ռուս.՝ Музей русско-армянской дружбы), թանգարան Ռուսաստանի Դոնի Ռոստով քաղաքում, որը սկզբում տեղակայված է եղել հայկական Սուրբ Խաչ եկեղեցում, այժմ գտնվում է Հայրապետովների (Իսկիդարովի) առանձնատանը։ Թանգարանը բացվել է 1972 թվականի նոյեմբերի 14-ին[1]։
Ռուս-հայկական բարեկամության թանգարան ռուս.՝ Музей русско-армянской дружбы | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | թանգարան |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Տեղագրություն | Ռոստովի մարզ |
| Վայր | Դոնի Ռոստով |
| Հասցե | ք. Դոնի Ռոստով, Ազատության հրապ., 14 |
| Հիմնադրվել է | 1972 |
| Տնօրեն | Սվետլանա Խաչիկյան |
 | |
 | |
Թանգարանի հասցեն` Ռոստովի մարզ, քաղաք Դոնի Ռոստով, Ազատության հրապարակ, 14[2]։
Նկարագրություն խմբագրել
Ռուս-հայկական բարեկամության թանգարանը մինչև 2011 թվականը գտնվում էր Սուրբ Խաչ եկեղեցու շենքում, հետագայում` Հայրապետովների տանը։
1968-1972 թվականներին Սուրբ խաչ վանքում կատարվել են վերակառուցման աշխատանքներ` Մարկ Գրիգորյանի նախագծով։ 1972 թվականին, վերակառուցման ավարտից հետո, տաճարի շենքում բացվեց Ռոստովի ռուս-հայկական բարեկամության թանգարանը` ավելի քան 30 հազար ցուցանմուշներով։ 2000 թվականից եկեղեցում սկսեցին անցկացվել պատարագներ[3]։ Թանգարանի ցուցանմուշների մեջ կան 18-րդ դարի կենցաղային իրեր, հայերեն գրքեր, գրող Ռափայել Պատկանյանի կյանքի և ստեղծագործության մասին նյութեր և այլն։
Թանգարանում առավել արժեքավորը 18-րդ դարի պղնձե 47 առարկաների պարագաների հավաքածուն է, որը Ղրիմից վերաբնակեցվելու ժամանակ իրենց հետ Դոն են բերել հայերը։
Պատմություն խմբագրել
Դոնի հայկական համայնքը ամենամեծն է Ռուսաստանում։ Հայերի զանգվածային արտագաղթը Ղրիմից Դոնի Ռոստով և Ռուսաստանի հարավի այլ քաղաքներ տեղի է ունեցել 18-րդ դարի վերջում։
Հայերի և ռուսների բարեկամության առաջին թանգարանը բացվել է 1972 թվականին Սուրբ Խաչ վանքի տարածքում։ Դրա ստեղծումը ողջունել է նկարիչ Մարտիրոս Սարյանը։ 2011 թվականին թանգարանը տեղափոխվեց Հայրապետովների առանձնատան պատմական երկհարկանի շենքը, որը նաև հայտնի է որպես Իսկիդարովի տուն։ Շենքը կառուցվել է 1880 թվականին և ունի մշակութային ժառանգության տարածաշրջանային նշանակության օբյեկտի կարգավիճակ[4]։
Գրականություն խմբագրել
- Известия Ростовского областного музея краеведения. - Вып. 5. - 1988.
- Историко-краеведческий альманах. - Вып. 1. - Ростовское книжное издательство, 1991.
- Известия Ростовского областного музея краеведения. - Вып. 7. - 1977.
- Сурб Хач. Мемориальный комплекс: Буклет. - Ростов-на-Дону, 1990.
- Музей русско-армянской дружбы: Буклет. - Ростов-на-Дону, 1894.
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Монастырь Сурб-Хач в Ростове-на-Дону возвращён Армянской Церкви» (ռուսերեն). Патриархия.ru — По материалам пресс-конференции в ИА «Росбалт-Юг» заместителя главы Ново-Нахичеванской и Российской епархии Армянской Апостольской Церкви архимандрита Вртанеса. 26 марта 2007 г. Վերցված է 2009 թ․ հուլիսի 16-ին.
- ↑ «Музей русско-армянской дружбы». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
- ↑ Музей русско-армянской дружбы — Краткая официальная информация о музее (20 августа 2002 г.). «Музей русско-армянской дружбы» (ռուսերեն). Российская сеть культурного наследия. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2009 թ․ հուլիսի 16-ին.
- ↑ «Ростов-на-Дону (объекты культурного наследия регионального значения)». Официальный портал Правительства Ростовской области. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 9-ին.