Ռոմեն Շահբաղյան

հայ մաթեմատիկոս

Ռոմեն Լիպարիտի Շահբաղյան (փետրվարի 17, 1938(1938-02-17), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - մայիսի 1, 2010(2010-05-01)), հայ մաթեմատիկոս։ Ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1986), պրոֆեսոր (1987):

Ռոմեն Շահբաղյան
Ծնվել էփետրվարի 17, 1938(1938-02-17)
ԾննդավայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել էմայիսի 1, 2010(2010-05-01) (72 տարեկան)
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
ԿրթությունԵրևանի պետական համալսարան (1960) և Մոսկվայի պետական համալսարան
Կոչումպրոֆեսոր
Գիտական աստիճանֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1986)
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս
ԱշխատավայրԵրևանի պետական համալսարան

Կենսագրություն խմբագրել

Ռոմեն Շահբաղյանը ծնվել է 1938 թվականի փետրվարի 17-ին, Երևան քաղաքում։ 1955-1960 թվականներին սովորել և ավարտել է Երևանի պետական համալսարանը, 1962-1965 թվականներին՝ Մոսկվայի պետական համալսարանի ասպիրանտուրան։ 1966 թվականին Մոսկվայի պետական մանկավարժական ինստիտուտում պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն։ 1986-2000 թվականներին եղել է Երևանի պետական համալսարանի լավարկային կառավարման տեսության և մոտավոր մեթոդների ամբիոնի վարիչ, 1996-2004 թվականներին՝ մաթեմատիկայի ֆակուլտետի դեկան[1]։ 2004 թվականից բնակվել է ԱՄՆ-ում[2]։

Ռոմեն Շահբաղյանն ապացուցել է լայն դասի էլիպտիկ կեղծ դիֆերենցիալ օպերատորների տեսության եզրային խնդիրների միարժեք լուծելիության թեորեմներ։ Հետազոտել է կառավարման խնդիրներ՝ նկարագրվող մասնական ածանցյալներով դիֆերենցիալ հավասարումների լայն դասերի համար, ապացուցել ճշգրիտ կառավարման գայության թեորեմներ։ Հեղինակ է ուսումնական ձեռնարկների[3]։

Մահացել է 2010 թվականի մայիսի 1-ին[4]։

Գրքեր խմբագրել

  • Մաթեմատիկական ֆիզիկայի հավասարումներ։ Դասախոսություններ, Երևան, ԵՊՀ, 1980 (համահեղինակ)[5]։
  • Մաթեմատիկական ֆիզիկայի հավասարումներ։ Ուսումնական ձեռնարկ։ Երևան։ ԵՊՀ, 1988 (համահեղինակ)[6]։
  • Русско-армянский учебный словарь математических терминов, 2003 / Մաթեմատիկական տերմինների ռուս-հայերեն ուսումնական բառարան[7]։

Հրապարակումներ խմբագրել

  • Romen Shahbaghyan, On some control optimal problem, Journ. of Contemporary Math. Analysis Armenian Academy of Sciences, 37, (2), (2002).
  • Romen Shahbaghyan, On uniqueness of solutions of parabolic equations, Journ. of Contemporary Math. Analysis Armenian Academy of Sciences, 35, (5), pp. 70–76, (2000).
  • Romen Shahbaghyan, Uniqueness of the weak solutions of evolutionary equations, Journ. of Contemporary Math. Analysis Armenian Academy of Sciences, 34, (3), pp. 73–83, (1999).
  • Romen Shahbaghyan, Control problem for Petrovski sense correct equations with variable coefficients, Journ. of Contemporary Math. Analysis Armenian Academy of Sciences, 34, (5), pp. 35–47, (1999).
  • Romen Shahbaghyan, G. S. Hakobian, Boundary value problem for nonlinear equations degenerating on the part of boundary, Journ. of Contemporary Math. Analysis Armenian Academy of Sciences, 33, (6), pp. 1–10, (1998).
  • Romen Shahbaghyan, The control problem for a correct in Petrovsky's sense equations, Journ. of Contemporary Math. Analysis Armenian Academy of Sciences, 32, (5), pp. 45–61, (1997).
  • Romen Shahbaghyan, R. G. Airapetian, E. P. Zhidkov, Numerical method for solving treinverse scattering problem, based on the asymptotic regularization, Mathematicheskoe Modelirovanie, 8, (3), pp. 33–48, (1996).
  • Romen Shahbaghyan, G. S. Hakobian, Mixed boundary value problem for high order quasilinear degenerate evolutionary equations, Journ. of Contemporary Math. Analysis Armenian Academy of Sciences, 31, (3), pp. 2–23, (1996).
  • Romen Shahbaghyan, G. S. Hakobian, Mixed boundary value problem for high order Sobolev type nonlinear degenerate equations, Journ. of Contemporary Math. Analysis Armenian Academy of Sciences, 30, (1), pp. 21–36, (1995).
  • Romen Shahbaghyan, On the construction of attractors for the high order nonlinear parabolic equations, Soviet Journ. of Contemporary Math. Analysis, 25, (6), pp. 49–59, (1990).
  • Romen Shahbaghyan, General boundary problem for elliptic operators of high order on the infinite dimensional manifolds with a boundary, Soviet Journ. of Contemporary Math. Analysis, 19, (1), pp. 1–17, (1984).
  • Romen Shahbaghyan, The Dirichlet problem in the half-space for the elliptic operators of high order with infinite number of independent variables, Izv. Acad. Nauk Arm. SSR, ser. Matematika, 16, (2), pp. 150–166, (1981).
  • Romen Shahbaghyan, Convolution equations in half-space, Math. Sbornik, 70, (2), pp. 266–296, (1966).

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Dean: Romen Shahbaghian Doctor of Physical and Mathematical Sciences, Professor
  2. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007, էջ 237։
  3. Կենսագրական հանրագիտարան /ԵՊՀ, 2009։
  4. Ռոմեն Շահբաղյանի մասին ՀՀ ԳԱԱ մաթեմատիկայի ինստիտուտի կայքում
  5. Արարքցյան, Բաբկեն Գուրգենի; Հովհաննիսյան, Արթուր Հովհաննեսի; Շահբաղյան, Ռոմեն Լիպարիտի (1980). Մաթեմատիկական ֆիզիկայի հավասարումներ։ Դասախոսություններ. Եր: ԵՊՀ.
  6. Արարքցյան, Բաբկեն Գուրգենի; Հովհաննիսյան, Արթուր Հովհաննեսի; Շահբաղյան, Ռոմեն Լիպարիտի (1988). Մաթեմատիկական ֆիզիկայի հավասարումներ։ ՈՒսումնական ձեռնարկ. Երևանի պետական համալսարան. Երևան: ԵՊՀ.
  7. Амирханян, Анаит Михайловна; Մելիքյան, Սևիլ Հովիկի; Орманян, Нарине Георгиевна; Саркисян, Рузанна Арташесовна; Шакарян, Натэлла Гевондовна; Շահբաղյան, Ռոմեն Լիպարիտի; Ереванский государственный университет, eds. (2003). Русско-армянский учебный словарь математических терминов =: Մաթեմատիկական տերմինների ռուս-հայերեն ուսումնական բառարան. Ереван: Изд-во ЕГУ. ISBN 9785808404694.
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոմեն Շահբաղյան» հոդվածին։