Ռանկիզմ
Ռանկիզմ, վիրավորական, խտրական և/կամ գործառնական վարքագիծ մարդկանց նկատմամբ՝ որոշակի հիերարխիայում իրենց աստիճանի պատճառով[1]։ Պաշտոնական դիրքի չարաշահումն ընկած է բազմաթիվ այլ երևույթների հիմքում, ինչպիսիք են ահաբեկումը, ռասիզմը, էյջիզմը, սեքսիզմը, աբլեիզմը, մենթալիզմը, հակասեմիտիզմը, հոմոֆոբիան և տրանսֆոբիան։ Ռանկիզմ տերմինը ներդրվել է ֆիզիկոս, մանկավարժ և քաղաքացիական դիվանագետ Ռոբերտ Ֆուլլերի կողմից[2]։
Տերմինի օգտագործումԽմբագրել
Ռանկիզմ տերմինը առաջին անգամ տպագրվել է 1997-ի աշնանը Օբերլինի շրջանավարտների ամսագրում[3]։ Ավելի ուշ այն հայտնվել է Somebodies and Nobodies: Overcoming The Abuse of Rank անվանումով գրքում, որը գրել է Ֆուլերը և հրատարակվել 2003 թվականին[4]։
Այս տերմինի առաջին օգտագործումը մենեջմենթի ամսագրում տեղի է ունեցել 2001 թվականին Leader to Leader Institute ինստիտուտի հոդվածում[5]։ Այս հոդվածը կասկածի տակ է դնում աշխատանքային հիերարխիաներում աստիճանի չարաշահումը[6]։ Ռանկիզմի գաղափարը արդեն լայնորեն լուսաբանվում է ԶԼՄ-ների, այդ թվում, New York Times, NPR, C-SPAN, The Boston Globe, BBC, Voice of America, և O Oprah Magazine ամսագրերի կողմից[7]։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ Fuller Robert։ «Rankism: A Social Disorder»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2006-04-05-ին։ Վերցված է 2008-09-16
- ↑ Fuller Robert։ «Democracy's Next Step: Building a Dignitarian Society»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-07-22-ին։ Վերցված է 2008-09-19
- ↑ Fuller Robert (Fall 1997)։ «Campus Activities (sidebar)»։ Oberlin Alumni Magazine
- ↑ Fuller Robert W. (2003)։ Somebodies and Nobodies: Overcoming the Abuse of Rank։ Gabriola Island, Canada: New Society Publishers։ ISBN 0-86571-486-X
- ↑ Fuller Robert W (Summer 2001)։ «A New Look at Hierarchy: How do we make sure that rank is exercised appropriately?»։ Leader to Leader 21
- ↑ Fuller Robert W. (2006)։ All Rise: Somebodies, Nobodies, and the Politics of Dignity։ Berrett-Koehler Publishers։ ISBN 978-1-57675-385-9
- ↑ Fuller Robert W., Pamela A. Gerloff (2008)։ Dignity for All: How to Create a World Without Rankism։ Berrett-Koehler Publishers։ back cover։ ISBN 978-1-57675-789-5
ԳրականությունԽմբագրել
- Berger Daniel (August 2005)։ «Book review: Somebodies and Nobodies: Overcoming the Abuse of Rank» (– Scholar search)։ Journal of Nervous and Mental Disease 198 (8): 571։ doi:10.1097/01.nmd.0000172656.22250.24։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-11-ին
- Ehrenreich Barbara (2008)։ This Land is Their Land: Reports from a Divided Nation։ New York, NY: Metropolitan Books։ ISBN 0-8050-8840-7
- Kleiner Art (2004)։ «Diversity and its discontents»։ Strategy + Business (Spring 2004)
- Knisely Robert (April 2003)։ «Rank prejudice»։ Washington Monthly 35 (4)
- Richardson Elaina, Richards David, Cale Timothy (April 2003)։ «Respect»։ O Magazine 83 (31–34): 3549։ doi:10.1080/14786430310001599405
- Scheff Thomas (2009-12-10)։ «Chapter 7: A New Goffman: Robert W. Fuller's Politics of Dignity»։ in Jacobsen Michael։ The Contemporary Goffman։ Routledge։ էջեր 185–198։ ISBN 978-0-415-99681-5
- Schultz Connie (January 14, 2006)։ «Taking it out on the clerks»։ The Cleveland Plain Dealer
- Wambach Julie Ann (2008)։ Battles between Somebodies and Nobodies: Combat Abuse of Rank at Work and at Home։ Brookside Press։ ISBN 978-0-9814818-0-7
Արտաքին հղումներԽմբագրել
- Academe Online - Anonymous, (September/October 2006) "Class Issues Outside the Classroom"
- Brazen Careerist - Penelope Trunk, (August 27, 2006) "Battle Cry Against Power Tripping" interview with Robert Fuller, at Brazen Careerist
- Breaking Ranks Archived 2006-04-19 at the Wayback Machine. - Bibliography on Fuller's website
- Breaking Ranks Archived 2008-06-19 at the Wayback Machine. - Other articles by Fuller
- Branking Ranks Archived 2006-05-02 at the Wayback Machine. -Course syllabi on Fuller's website
- Canadian Living - Diana Fisher, "Rankism: Bullying someone of a lower rank at work"
- DigDi.org Archived 2019-01-24 at the Wayback Machine. - 'The Dignitarian Dialogues' (website that seeks to start a public discussion of rankism)
- Dignitarians.org - 'The Dignitarian Foundation: Protecting the dignity of others as you would your own' (foundation dedicated to developing training materials and advocacy tools to fight rankism)
- Human Dignity and Humiliation Studies - an organization composed of over one thousand academics and practitioners from around the globe dedicated to confronting humiliation
- Dignity – SpiritualWiki article
- SomebodyBook.com - I Feel Like Nobody When... I Feel Like a Somebody When... (children's book that introduces issues related to rankism), Stephanie Heuer (2005)
- YubaNet.com - '"Executive" monkeys influenced by other executives, not subordinates', Duke University Medical Center (March 22, 2006)