Ջուլիանո Բուջարդինի (իտալ.՝ Giuliano Bugiardini, հայտնի է նաև Ջուլիանո դի Պիերո դի Սիմոնե (իտալ.՝ Giuliano di Piero di Simone անունով, հունվարի 29, 1475(1475-01-29)[1][2], Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն - փետրվարի 17, 1554(1554-02-17) կամ փետրվարի 17, 1555(1555-02-17), Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի դքսություն), ուշ Վերածննդի դարաշրջանի իտալացի գեղանկարիչ և գծանկարիչ, որ ստեղծագործել է մաներիզմի ոճով։ Ծնվել և հիմնականում ապրել ու ստեղծագործել է Ֆլորենցիայում[3]։

Ջուլիանո Բուջարդինի
Ծնվել էհունվարի 29, 1475(1475-01-29)[1][2]
ԾննդավայրՖլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն
Վախճանվել էփետրվարի 17, 1554(1554-02-17) (79 տարեկան) կամ փետրվարի 17, 1555(1555-02-17) (80 տարեկան)
Մահվան վայրՖլորենցիա, Ֆլորենցիայի դքսություն
Քաղաքացիություն Ֆլորենցիայի Հանրապետություն և  Ֆլորենցիայի դքսություն
Մասնագիտություննկարիչ
ՈւսուցիչԴոմենիկո Գիրլանդայո և Պիերո դի Կոզիմո
ԱշակերտներՖրանչեսկո Սալվիատի
 Giuliano Bugiardini Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ենթադրվում է, որ Ջուլիանոն սկզբում աշակերտել է քանդակագործ Բերտոլդոյին, հետո դարձել է նկարիչ Դոմենիկո Գիրլանդայոյի աշակերտը[4]։ Գիրլանդայոյի արվեստանոցում ծանոթացել է Միքելանջելոյի հետ, որը նույնպես սովորում էր այդ վարպետի մոտ[5]։ Կարճ ժամանակում Բուջարդինին հասել է հաջողությունների ու ճանաչման, 1503 թվականին անդամագրվել է նկարիչների՝ Սուրբ Ղուկասի անունը կրող գիլդիային, որտեղ ծանոթացել և սկսել է համագործակցել նկարիչ Մարիոտո Ալբերտինելիի հետ[4]։ Այդ համագործակցությունը շարունակվել է մինչև 1509 թվականը, երբ վերջինս աշխատանքի է անցել Ֆրա Բարտոլոմեոյի արվեստանոցում։ Ֆրա Բարտոլոմեոյի վախճանվելուց հետո նրանք ավարտին են հասցրել վարպետի կիսատ թողած որոշ աշխատանքներ[5]։

Ջորջո Վազարիի վկայությամբ՝ Ջուլիանո Բուջարդինին մի կարճ ժամանակաշրջան համագործակցել է նաև Միքելանջելոյի հետ՝ Սիքստինյան կապելլայի որմնանկարների վրա վերջինիս աշխատելու ընթացքում։ Հետագայում Միքելանջելոյի գծանկարների հիման վրա Ֆլորենցիայի Սանտա Մարիա Նովելլա տաճարում Բուջարդինին նկարել է «Սուրբ Եկատերինայի չարչարանքները»։ 1526–1530 թվականներին նա ապրել ու ստեղծագործել է Բոլոնյայում։

Ստեղծագործություններ խմբագրել

Բուջարդինիի վաղ շրջանի գործերում, որոնք, ըստ ամենայնի, ստեղծվել են 1495-1500 թվականներին, կերպարվեստի պատմության մասնագետները նկատել են իր վարպետի՝ Գիրլադայոյի, ապա նաև Ֆրա Բարտոլոմեոյի և Մարիոտո Ալբերտինելիի ազդեցությունը[3]։

Իտալական բարձր Վերածննդի խոշոր վարպետները՝ Ռաֆայելը, Պերուջինոն, Լեոնարդոն, Միքելանջելոն, մշակել, զարգացրել, կատարելության են հասցրել 16-րդ դարասկզբի ֆլորենտական կերպարվեստի ոճը։ Արվեստի որոշ պատմաբանների կարծիքով՝ Բուջարդինին անհրաժեշտ չափով չի ըմբռնել այդ մեծ նկարիչների ստեղծագործական սկզբունքները և ունակ չի եղել ինքնարտահայտվելու, ինքնադրսևորվելու նրանց բնորոշ դասական հոյակապ, հիասքանչ ձևերով ու մակարդակով։ Այդ արվեստագետները Ջուլիանոյի ստեղծագործությունները համարում են բարձր Վերածննդի մոտիվների ոչ ճարտար թարգմանություն-նմանակումներ՝ իրականացված ժամանակավրեպ, հնացած ձևերով[5]։ Արվեստի այլ պատմաբաններ էլ Բուջարդինիի աշխատանքներում լուսավոր, խիտ գուներանգների առկայությունը համարում են Միքելանջելոյի և Անյոլո Բրոնձինոյի ազդեցության արտահայտություն։

Նկարչի ստեղծագործական ուշ շրջանի՝ մեզ հասած աշխատանքներից լայն ճանաչման է արժանացել հատկապես «Սուրբ կույսն ու Մարիամ Մագդաղենացին Հովհաննես Մկրտչի հետ» կտավը (մոտավորապես 1540 թվական), որտեղ Բուջարդինիին հաջողվել է վարպետորեն միաձուլել Ֆրա Բարտոլոմեոյի ոճը և Միքելանջելոյի արվեստի շունչը[3]։

Ջուլիանոյի մեկ այլ աշխատանք՝ «Կնոջ դիմանկար»-ը, վկայում է, որ նա օժտված է եղել դեմքեր պատկերելու նուրբ տաղանդով[4]։

Սակայն, հարկ է նաև նշել, որ նախկինում Բուջարդինիին վերագրված որոշ կտավների՝ նրա հեղինակ լինելու հանգամանքը կերպարվեստի մի շարք պատմաբանների կողմից ներկայումս կասկածի տակ է դրվում[3]։

Գրականություն խմբագրել

  • Freedberg, Sydney J. (1993). Pelican History of Art (ed.). Painting in Italy, 1500-1600. Penguin Books Ltd. էջ 238.
  • Land, Norman. "Michelangelo's Shadow: Giuliano Bugiardini". Explorations in Renaissance Culture 31, 1 (Summer 2005), 1–18.
  • Pagnotta, Laura. Giuliano Bugiardini. Turin: Umberto Allemandi, 1987.
  • Wilk [Blake McHam], Sarah. "Bugiardini's Holy Family with the Young St. John the Baptist". Perceptions 2 (1982): 7-16.
  • «Буджардини, Джулио». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 RKDartists (նիդերլ.)
  2. 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 "Bugiardini, Giuliano." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 1 Jun. 2016
  4. 4,0 4,1 4,2 Giuliano Bugiardini at the Uffizi website
  5. 5,0 5,1 5,2 Federico Zeri and Elizabeth E Gardner, Italian Paintings: Florentine School, a collection catalog, Metropolitan Museum of Art Publications, 1971, pages 189-191

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջուլիանո Բուջարդինի» հոդվածին։