Ջուզեպե Գվարների

Գվարների Բարթոլոմեո-Իոսիֆ (Ջուզեպե, Guarneri, Bartolommeo-Giuseppe, դել Ջեզու կեղծանունով, օգոստոսի 21, 1698(1698-08-21), Կրեմոնա, Կրեմոնա, Լոմբարդիա - հոկտեմբերի 17, 1744(1744-10-17), Կրեմոնա, Կրեմոնա, Լոմբարդիա), աղեղնավոր գործիքների պատրաստման իտալացի վարպետ։ Նրա գործիքների վրա նվագել են շատ ականավոր ջութակահարներ, մասնավորապես՝ Il Cannone Guarnerius (անգլ.՝ ) ջութակի վրա նվագել է Նիկոլո Պագանինին, նաև նրա ջութակների վրա են նվագել Վյետանը, Սիվորին, Իզաին,Կռեյսլերը, Վեչեան։ 19185 Գվարների աստղակերպը անվանել են ի պատիվ մեծ վարպետի։

Ջուզեպե Գվարների
Բնօրինակ անուն	իտալ.՝ Giuseppe Guarneri del Gesù
Ծնվել է	օգոստոսի 21, 1698(1698-08-21) Կրեմոնա, Կրեմոնա, Լոմբարդիա
Մահացել է	հոկտեմբերի 17, 1744(1744-10-17) (46 տարեկան) Կրեմոնա, Կրեմոնա, Լոմբարդիա
Մասնագիտություն	ջութակ ստեղծող և նվագարանների վարպետ
Giuseppe Guarneri Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

Ջուզեպե Գվարներին գերդաստանի հիմնադիր Անդրեա Գվարներիի (1626—1698) թոռն է և Ջուզեպե Ջովաննի Բատիստա Գվարներիի որդին (1666—1739/1740): Ջութակի վարպետության պատմաբաննեերի կողմից ընդունված է անվանել նրան «դել Ջեզու», քանի որ նրա ջութակների պիտակների վրա պատկերված է նշան, որը նման է ճիզվիտական վանականների ուխտի խորհրդանիշին («դել Ջեզու» նշանակում է «Քրիստոսից»)։

Հստակ հայյտնի չէ, թե ում աշակերտն է եղել Գվարներին, բայց Պատերիկը (անգլիացի վինամենագիր) համարում է, որ նա եղել է քիչ հայտնի իտալացի վարպետ Ջիզալբերգիի աշակերտը։ Նա հարակից էր բրեշիանյան դպրոցին։

Տարբեր փորձերի միջոցով Գվարներին մեծացրեց գործիքների չափերը և աստիճանաբար իջեցրեց և այլ բնույթ հաղորդեց դեկաների կամարներին։ Նրանց պատրաստման համար օգտագործում էր ավելի խիտ փայտ` խուսափելով ծառի շոշոփագծային սղոցվածքից, որն օգտագործում էին բրեշիանցիները։ Եվ, վերջապես, նա մեծացրեց դեկաների հաստությունն ու ստացավ հոյակապ ձայն` շատ լարված իր հզորությամբ և հետաքրքիր տեմբրի երանգով։ Նրա ձեռքի գործիքները նույնպես տարբերվում էին կոպտավուն աշխատանքով` նա օգտագործում էր շատ խիտ թխկի շառավղային սղոցվածքով։

Գվարներիի և Ստրադիվարիուսի գործիքների համեմատության ժամանակ նկատելի է, որ Ստրադիվարիուսի ջութակների ձայնը մոտ է սոպրանոյին, իսկ Գվարներիի ջութակների ձայնը տեմբրով մոտ է մեցցո-սոպրանոյին։ Գվարներիի ջութակները կառուցված թն այնպես, որ թույլ են տալիս աղեղի ավելի հզոր ճնշում լարերի վրա, քան Ստրադիվարիուսի գործիքները։ Նրա ջութակները նաև ունեն ավելի մեծ համերգային ձայն։

Գվարներիի ստեղծագործությունը բաժանում են երեք շրջանների`

Առաջին շրջանը տևում է մինչև 1732 թվականը։ Ստացել է փորձնական շրջանի անվանում։

Երկրորդ շրջան` 1732 թվականից մինչև 1741 թվականը։

Երրորդ շրջան` իր կյանքի վերջին երեք տարիները` 1741 թվականից մինչև 1744 թվականը։ Ստացել է անկման շրջանի անվանում։

Նա միակ վարպետն էր, ով չէր սարքում թավջութակներ։

Գվարներին հիվանդոտ մարդ էր, և մեծ ֆիզիկական ջանքերը պատճառում էին նրան տանջանքներ։ Կյանքի վերջին նրա ջութակներն ունեին անփույթ տեսք, և նրա վաստակներն ընկան։ Նա ստիպված էր տեղափոխվել մի օտար տուն իր սեփական տնից, որին տիրում էին իր նախնիները։ Հենց այդ օտար տանն էլ նա մահացավ։

Գոյություն ունեցող կարծիքը, թե վերջին տարիներին Գվարներին բանտ է նստել, այժմ փաստացիորեն հերքված է, իսկ այսպես կոչված «բանտային» ջութակները չեն պատկանում նրա ձեռքերի աշխատանքին։ Դրանք նրա թույլ անանուն ընդօրինակողների աշխատանքներն են։

Գվարներին աշակերտներ չի ունեցել, սակայն եղել են հետևորդներ։ Դրանցից մեկը` Լորենցո Ստորիոնին էր, ով աշխատել է Կրեմոնայում։

Կինոյում

«Այց Մինոտավրոսին» գեղարվեստական ֆիլմում (1987) Ջուզեպե Գվարներիի դերը կատարել է Նիկոլայ Դենիսովը։

Գրականություն

• William Henry Hill The Violin Makers of the Guarneri Family: Their Life and Work. — London: W.E. Hill & Sons, 1932.
• Henley, William. Universal dictionary of violin and bow makers. Vol. 3 / by William Henley. - 256 с. стр. 4.

Արտաքին հղումներ

• Giuseppe Guarneri del Gesu // guarneri.net (անգլ.)
• Джузеппе Гварнери (1698-1744), скрипичный мастер Արխիվացված 2021-10-28 Wayback Machine

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջուզեպե Գվարների» հոդվածին։