Ջովանի Պիզանո (իտալ.՝ Giovanni Pisano) (մոտ 1248[1], Պիզա, Տոսկանա, Իտալիա - 1315 կամ 1318[2], Սիենա, Տոսկանա, Իտալիա[2]), իտալացի քանդակագործ և ճարտարապետ։

Ջովանի Պիզանո
իտալ.՝ Giovanni Pisano
Ծնվել էմոտ 1248[1]
ԾննդավայրՊիզա, Տոսկանա, Իտալիա
Մահացել է1315 կամ 1318[2]
Վախճանի վայրՍիենա, Տոսկանա, Իտալիա[2]
Ուշագրավ աշխատանքներՍուրբ Դոմենիկո, Ambo of the Cathedral of Pisa? և Pulpit of Sant' Andrea, Pistoia?
 Giovanni Pisano Վիքիպահեստում

Նիկոլո Պիզանոյի որդին և աշակերտը։

Պրոտոռենեսանսի գործիչներից է, ավելի համբավավոր, քան իր հայրը[3]։ Նրա ոճը աչքի է ընկնում ազատությամբ և դինամիկությամբ։ Նա կերպարները շարժման մեջ է ներկայացնում և օգտագործում է դրամատիկական բազմաթիվ միջոցներ։ Նրա քանդակներին բնորոշ են կտրուկ շրջադարձերն ու անկյունային գծերը։

Կենսագրություն

խմբագրել

Ջովանի Պիզանոն ծնվել է Պիզայում։ 1265-1278 թվականներին աշխատել է հոր հետ։ Նրա մասնակցությամբ է ստեղծվել Սիենա քաղաքի տաճարի ամբիոնը, ինչպես նաև Ֆոնտե Մաջորե շատրվանը Պերուջայում։ 1270-1276 թվականներին նա մեկնել է Ֆրանսիա, և նրա աշխատանքների վրա մեծ ազդեցություն է թողել ֆրանսիական գոթիկա ոճը[4]։

1285 թվականին Ջովանի Պիզանոն գալիս է Սիենա, որտեղ 1287-1296 թվականներին Մայր տաճարի գլխավոր ճարտարապետի պաշտոնն է զբաղեցնում։ Իտալական շքեղ շենքերից ամենաճոխը Ջովանի Պիզանոյի գլխավորությամբ կառուցված տաճարն է։ 1299 թվականին Ջովանի Պիզանոն վերադառնում է Պիզա, որտեղ աշխատում է եկեղեցիների շինարարությունում՝ որպես քանդակագործ և ճարտարապետ։ Նրա մեծ ձեռքբերումներից մեկն է Սանտ Անդրեա մայր տաճարը Պիստոյայում (1297-1301)։ Թեմատիկան նույնն է, ինչ որ Պիզայի ճարտարապետությանն էր։ Սակայն անձանց դեմքերն ու ժեստերը դրամատիկ են։ Նա համարվում է Մադոննայի, ինչպես նաև մարգարեների ու սրբերի բազմաթիվ արձանների հեղինակ։ Ամենահայտնի քանդակը գտնվում է Սկռովենի մատուռի զոհասեղանին։

1313 թվականին Ջովանի Պիզանոն սկսել է աշխատել Գերմանիայում, Մարգարիտա Լյուքսեմբուրգցի կայսրուհու տապանաքարի վրա, որն անավարտ է մնացել։ Վերջին հիշատակումը Ջովանի Պիզանոյի մասին եղել է 1314 թվականին. հավանաբար՝ դրանից շատ չանցած՝ նա մահացել է։

Ջովանի Պիզանոյի քանդակներ

խմբագրել
  • Սիենայի տաճարի ճակատային մասի արձանը, 1284—99
  • Պիստոյայում՝ Սանտ Անդրեա եկեղեցում
  • Սիենայի տաճարի ճակատային մասի ստորին հատվածը, 1284—99
  • Պիզայում Սանտա Մարիա Ասունտա եկեղեցու ամբիոնը

Պատկերասրահ

խմբագրել
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Սիենայի տաճարի ճակատային մասը
Սիենայի տաճարի ճակատային մասը  

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Kunstindeks Danmark (դան.)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Ascani V. Dizionario Biografico degli Italiani (իտալ.) — 2001. — Vol. 56.
  3. Diccionario de Arte II (en castellà). Barcelona: Biblioteca de Consulta Larousse. Spes Editorial SL (RBA), 2003, p.169. DL M-50.522-2002. ISBN 84-8332-391-5 [Consulta: 6 desembre 2014
  4. Giorgio Vasari: Le vite dei più eccellenti pittori, scultori e architetti. Newton Compton Editori, Rom 2010, ISBN 978-88-541-1425-8, S. 127 ff.

Գրականություն

խմբագրել
  • Hohenfeld, Kai (2014). Die Madonnenskulpturen des Giovanni Pisano. Stilkritik, Kulturtransfer und Materialimitation. Kromsdorf. ISBN 978-3-89739-821-4.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  • Mellini, G.L. (1969). Il pulpito di Giovanni Pisano a Pistoia. Florence.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  • Carli, Enzo (1966). Giovanni Pisano. Milan. ISBN 88-7781-045-9.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  • Мировая художественная культура XIII в.
  • Лазарев В. Н., Происхождение итальянского Возрождения, т. 1—2, М., 1956— 59
  • Fasola G. N., Nicola Pisano, Roma, 1941
  • Toesca I., Andrea e Nino Pisani, Firenze, 1950
  • Mellini G. L., Giovanni Pisano, Mil., [1970]

Արտաքին հղումներ

խմբագրել

Պիզայի տաճարի նկարները

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջովանի Պիզանո» հոդվածին։