Պոռնկավարություն
| Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Պոռնկավարություն (նաև՝ Անառակների ժամանակաշրջան, Անբարոյականների կառավարում, Պոռնիկների կառավարում, իտալ.՝ pornocrazia romana, governo delle prostitute, Սև դար լատին․՝ saeculum obscurum), պապության պատմության մի ժամանակաշրջան (10-րդ դարի առաջին կեսը), որը սկսվել է Սերգիուս III-ի գահակալեցումից 904 թվականին և շարունակվել է 60 տարի՝ մինչև Հովհաննես XII պապի մահը 963 թվականին (այլ տվյալներով շարունակվել է 30 տարի, այսինքն մինչև Հովհաննես XI պապի մահը)։
Այդ ժամանակաշրջանում պապերը գտնվել են Թեոֆիլակտների արիստոկրատական զորեղ ընտանիքի ուժգին ազդեցության ներքո, մասնավորապես՝ հռոմեական կոնսուլ և կոմիտ, կոմս Տուսկուլում Թեոֆիլակտի, նրա կնոջ՝ Թեոդորայի և դստեր՝ Մարոզիայի, այնուհետև՝ վերջինիս որդու՝ Սպոլետոյի դուքս Ալբերիք II-ի։ «...այդ հարուստ, ազդեցիկ ու իշխանատենչ կանայք պապական գահին բազմեցրել են իրենց մտերիմներին, սիրեկաններին, բարեկամներին։ Իրենց դուր չեկած պապերին առանց այլևայլության գահընկեց են արել, հեռացրել ճամփից»[1]։
Մինչև անգամ կաթոլիկ եկեղեցու պաշտոնական պատմագրությունն է ընդունում, որ վերոնշյալ մի քանի տասնամյակի ընթացքում փոփոխվել են բազմաթիվ պապեր, որոնք նշանակվել ու վերահսկվել են Թոեֆիլակտների կողմից և աչքի են ընկել բարքերի անկումով։
«Պոռնոկրատիա» (գերմ.՝ Pornokratie, հուն․՝ πορνοκρατία, «պոռնիկների իշխանություն»), հետերոկրատիա («սիրեկանների իշխանություն») և «պոռնկավարություն» (գերմ.՝ Hurenregiment) եզրույթները հնարել ու գործածության մեջ են դրել գերմանացի բողոքական աստվածաբանները 19-րդ դարում[2]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Гергей Е. История папства. Папство в раннем средневековье (VIII—XI века).
- ↑ Paolo Squatriti, «Pornocracy», in Christopher Kleinhenz (ed.), Medieval Italy: An Encyclopedia, Vol. 2 (New York and London: Routledge, 2004), pp. 926—27. 978-1-1380-6331-0
Գրականություն խմբագրել
- Harald Zimmermann: Papstabsetzungen des Mittelalters. Böhlau, Graz u. a. 1968.
- Hans Kühner: Lexikon der Päpste. Kirchengeschichte – Weltgeschichte – Zeitgeschichte von Petrus bis heute. Wiesbaden 1977.
- Georg Denzler: Das Papsttum. Geschichte und Gegenwart (= Beck’sche Reihe 2065 C. H. Beck Wissen). Beck, München 1997, ISBN 3-406-41865-1.
- Karlheinz Deschner: Kriminalgeschichte des Christentums. Band 5: 9. und 10. Jahrhundert. Rowohlt, Reinbek 1997, ISBN 978-3498013042.
- Peter de Rosa: Gottes erste Diener. Die dunkle Seite des Papsttums. Droemer Knaur, München 2002, ISBN 3426048078.