Պլովդիվ
Պլովդիվ (բուլղար․՝ Пловдив, հուն․՝ Φιλιππούπολη, թուրքերեն՝ Filibe), քաղաք Բուլղարիայի հարավային մասում, Պլովդիվի մարզի վարչական կենտրոն։
Քաղաք | |||||
---|---|---|---|---|---|
Պլովդիվ | |||||
բուլղար․՝ Пловдив | |||||
| |||||
Երկիր | Բուլղարիա | ||||
Մարզ | Պլովդիվի մարզ | ||||
Համայնք | Պլովդիվ | ||||
Քաղաքապետ | Սլվաչո Ատանասով | ||||
Այլ անվանումներ | Ֆիլիպպոլիս | ||||
Մակերես | 110 կմ² | ||||
ԲԾՄ | 164 մ | ||||
Բնակչություն | >400 000 մարդ (2007) | ||||
Տեղաբնականուն | պլովդիվցի | ||||
Ժամային գոտի | UTC+2, ամառը UTC+3 | ||||
Հեռախոսային կոդ | (+359) 32 | ||||
Փոստային դասիչ | 4000 | ||||
Ավտոմոբիլային կոդ | PB | ||||
Պաշտոնական կայք | plovdiv.bg (բուլղ.) | ||||
| |||||
Հակիրճ տեղեկատվություն
խմբագրելՄեծությամբ Բուլղարիայի երկրորդ քաղաքն է։ 2018 թվականի պաշտոնական տվյալներով ունեցել է 346 893 բնակիչ։ Երկրի տնտեսական, տրանսպորտային, մշակութային ու կրթական կարևոր կենտրոններից է։ Վկայություններ կան, որ այս քաղաքի տեղում բնակավայր է եղել դեռևս մեր թվականությունից առաջ վեցերորդ հազարամյակում, երբ քարեդարյան առաջին բնակավայրերն են ի հայտ եկել աշխարհում։ Ենթադրվում է, որ աշխարհի հնագույն քաղաքներից մեկն է հիմնադրվել այստեղ[1]։
Արձանագրված պատմական տվյալների համաձայն՝ Պլովդիվն Արևմուտքում սկզբնապես հայտնի է եղել Ֆիլիպոպոլիս Philippopolis (հուն․՝ Φιλιππούπολις; թուրքերեն՝ Filibe; "Philip's Town") անվանումով, որ նշանակում է Ֆիլիպի քաղաք (Ֆիլիպ Երկրորդ Մակեդոնացու անունով, որը մ. թ. ա. 4-րդ դարում նվաճել էր քաղաքը)։ Սկզբնապես եղել է թրակիական բնակավայր, ապա հաջորդաբար գրավվել է Աքեմենյան Պարսկաստանի, հին հույների, կելտերի, հռոմեացիների, գոթերի, հոների, բուլղարների, սլավոնների, ռուսների, խաչակիրների, թուրքերի կողմից։ 1878 թվականի հունվարի 4-ին՝ ռոս-թուրքական 1877–1878 թթ. պատերազմի ավարտին, Պլովդիվը թուրքական լծից ազատագրվել է ռուսական կայսրության զորքերի օգնությամբ։ Այդ նույն տարվա հուլիսին թուրքերը վերագրավել են քաղաքը և դարձրել Արևելյան Ռումելիա ինքնավար մարզի կենտրոնը։ 1885 թվականին թե՛ քաղաքը և թե՛ մարզը միացել են Բուլղարիային։
Պլովդիվը գտնվում է բարեբեր տարածաշրջանում՝ Բուլղարիայի հարավ-արևելքում՝ Մարիցա գետի երկու ափերին։ Պատմականորեն զարգացել է սիենիտային յոթ բլուրների վրա (դրանցից մի քանիսի բարձրությունն անցնում է 250 մետրից), և այդ պատճառով էլ հաճախ անվանվում է «յոթ բլուրների քաղաք»։
Պլովդիվը հյուրընկալում է բազմաթիվ ու բազմազան միջազգային մշակութային իրադարձություններ, որոնցից են միջազգային հայտնի տոնավաճառը, «Բեմ՝ խաչմերուկում» միջազգային թատերական փառատոնը, «Ոսկե սնդուկ» հեռուստատեսային փառատոնը, «Գիշերային Պլովդիվ»-ը, Kapana Fest-ը, Opera Open-ը... 2014 թվականի սեպտեմբերի 5-ին Պլովդիվը, իտալական Մատերա քաղաքի հետ համատեղ, ընտրվել է Եվրոպայի 2019 թվականի մշակութային մայրաքաղաք։ Դա իրողություն է դարձել Municipal Foundation "Plovdiv 2019″ ոչ կառավարական կազմակերպության աջակցության շնորհիվ։
Քաղաքի տարածքում իրականացված հնագիտական պեղումների արդյունքում հայտնաբերվել են հին հռոմեական թատրոն, Օդեոն, ակվեդուկ, մարզադաշտ և այլ հնավայրեր՝ ավերված կամ կիսավեր վիճակում։
Պլովդիվը բուլղարահայության կարևորագույն կենտրոններից մեկն է։ Քաղաքում գտնվում է Սուրբ Գևորգ հայկական եկեղեցին։
Պատկերասրահ
խմբագրել-
Южна кръгла кула в крепостната стена на Трихълмието, III в.
Քույր քաղաքներ
խմբագրել, hotels, Pictures, maps, tour, restaurant, vacation, holiday, visit, wine, roses, architecture, sea, relaxing, …plovdivguide.com]</ref>[2]:
|
|
Հայտնի անձինք
խմբագրել- Ծնվել են Պլովդիվում
- Արմեն Համբարձումյան - հայ ֆուտբոլիստ
- Աթանաս Ուզունով - ֆուտբոլիստ
- Գրիգոր Ազարյան - ռեժիսոր
- Միկո Կուզմանով, թենիսիստ
- Ալեքսանդր Խրիստով, բռնցքամարտիկ, աշխարհի, օլիմպիական չեմպիոն և փոխչեմպիոն
- ակադեմիկոս Նիկոլայ Ստոյկով (ծնվ. 1936), երգահան
- Հիկիֆորոս Քսիֆիոս (ХI в.), զորապետ
- Ֆիլիբելի Հաֆիզ Ահմեդ (1564 – 1632), օսմանյան մեծ վեզիր
- Պանայոտ Պիպկով (1871 – 1942), երգահան
- Խրիստոս Ցիգիրիդիս (1877 – 1947), ինժեներ
- Ցանկո Լավրենով (1896 – 1978), նկարիչ
- Ժիվկա Պեյչևա (1897 – 1980), նկարիչ
- Բորիս Խրիստով, (1914 – 1993), օպերային երգիչ, բաս
- Կոզմա Ապոստոլիդիս (1870 – 1942), բանասեր և պատմաբան
- Իսակ Պասի (1928 – 2010), փիլիսոփա, արվեստաբան և մշակութաբան
- Տիլիմաքոս Ալավերաս (1926 – 2007), գրող
- Մարիա Բալթաջիևա (ծնվ. 1938), պրոֆեսոր, սննդաբան
- Մարիա Նեյկովա (1945 – 2002), փոփ երգչուհի և երգահան
- Խրիստո Կիդիկով (р. 1946), փոփ երգիչ, գրող, Պլովդիվի պատվավոր քաղաքացի /2016 թ./
- Խրիստո Բոնև (ծնվ. 1947), ֆուտբոլիստ
- Անժել Վագենշայն (ծնվ. 1922), կինոռեժիսոր և գրող
- Պետեր Ստոյանով (ծնվ. 1952), քաղաքական գործիչ
- Կիրչո Աթանասով (ծնվ. 1945), մանկավարժ, քաղաքական գործիչ
- Սիլվա Բիչվարովա (ծնվ. 1953), նկարչուհի
- Սոլոմոն Պասի (ծնվ. 1956), քաղաքական գործիչ
- Ժան Վիդենով (ծնվ. 1959), քաղաքական գործիչ
- Կոստադին Վազով (ծնվ. 1977), քաղաքական գործիչ
- Ստեֆկա Կոստադինովա (ծնվ. 1965), թեթևաթլետ
- Խրիստո Ստոիչկով (ծնվ. 1966), ֆուտբոլիստ
- Մարիո Խոսեն (ծնվ. 1971), երաժիշտ
- Յորդան Յովչև (ծնվ. 1973), մարմնամարզիկ
- Դոբրինկա Տաբակովա (ծնվ. 1980), երգահան
- Ցվետանա Պիրոնկովա (ծնվ. 1987), թենիսիստուհի
- Նիկոլայ Բարեկով (ծնվ. 1972), ժուռնալիստ և քաղաքական գործիչ
- Ապրել են Պլովդիվում
- Խրիստո Դանով (1828 – 1911), Բուլղարիայում գրատպության սկզբնավորող
- Անդոն Ստանև (1867 – 1938), արդյունաբերող, բանկիր և մեծ բարերար
- Յորդան Յովկով (1880 – 1937), գրող
- Զլատյու Բոյաջիև (1903 – 1976), նկարիչ
- Դիմիտր Կիրով – Դի Կիրո (1935 – 2008), նկարիչ
- Անդրեա Կանովա (1806 – 1866), կաթոլիկ եպիսկոպոս
- Թեոֆիլ Գրուև (1884 – 1959), դեղագործ, ում անվանել են „Հարավային Բուլղարիայի պրոֆեսոր“
Գրականություն
խմբագրել- Пеев, В. Град Пловдив, минало и настояще. — Пловдив, 1941.
- Цапенко, М. П. София. Тырново. Пловдив. — М.: Искусство, 1972. — 207 с. — (Города и музеи мира).
- Аблова Р. Т. Сотрудничество советского и болгарского народов в борьбе против фашизма (1941 - 1945 гг.). — М.: «Высшая школа», 1973.
Արտաքին հղումներ
խմբագրելՎիքիճամփորդն ունի Plovdivին առնչվող զբոսաշրջային տեղեկատվություն։ |
- Պլովդիվի ուղեվար (անգլ.)
- Բնակչության վիճակագրությունը
- Official website
- Tourism department – Visit Plovdiv
- The history of Plovdiv – short YouTube movie
- Pictures from Plovdiv (the old town)
- The Ancient Plovdiv
- Small Basilica, Plovdiv
- http://www.romanplovdiv.org/bg/small-basilica Արխիվացված 2013-09-27 Wayback Machine
- Plovdiv web page and virtual tour
- Ancient Plovdiv Municipal Institute
- Map of Plovdiv
- Information for Plovdiv
- The Ancient Stadium and the Ancient city of Philippopolis
- Translation Agency ARTO
- Education for Democracy Center
- Virtual tour around Plovdiv
- "Night of museums and galleries – Plovdiv"
- Plovdiv Tours Արխիվացված 2019-05-01 Wayback Machine
- Plovdiv 2019 Foundation – Capital of Culture
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Dikov, Ivan (2018 թ․ մարտի 26). «Latest Discoveries In Nebet Tepe Fortress Cast Doubt On Status Of Bulgaria'S Plovdiv As Oldest City In Europe». Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 22-ին.(չաշխատող հղում)
- ↑ http://e-samarkand.narod.ru/News.files/061008.htm(չաշխատող հղում)
Քարտեզներ
խմբագրել- Պլովդիվը bgmaps.com էլեկտրոնային քարտեզին(չաշխատող հղում)
- Պլովդիվը Wikimapia էլեկտրոնային քարտեզին Արխիվացված 2008-09-23 Wayback Machine
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պլովդիվ» հոդվածին։ |