Վիքիպեդիա

Պարդուբիցե

Պարդուբիցե (չեխ․՝ Pardubice, գերմ.՝ Pardubitz, pronounced [[Միջազգային հնչյունական այբուբեն|[paːʁˈdyːˈbɪt͡s]]]), քաղաք Չեխիայի կենտրոնական մասում՝ Էլբայի և Խրուդիմկայի միախառնման վայրի շրջակայքում, երկրի մայրաքաղաք Պրահայից մոտավորապես 100 կիլոմետր դեպի արևելք, ծովի մակերևույթից միջին հաշվով 225 մետր բարձրության վրա (ընկած է Էլբայի գետահովտում)։ Պարդուբիցեի երկրամասի և նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է։ Զբաղեցնում է 82,7 կմ² տարածք, բնակչության թվաքանակը 2021 թվականի տվյալներով եղել է 91.755[6]:

Բնակավայր
Պարդուբիցե
չեխ․՝ Pardubice[1]
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրՉեխիա Չեխիա
Ներքին բաժանումBílé Předměstí?[2], Cihelna?[2], Černá za Bory?[2], Doubravice?[2], Dražkovice?[2], Drozdice?[2], Hostovice?[2], Lány na Důlku?[2], Mnětice?[2], Nemošice?[2], Nové Jesenčany?[2], Ohrazenice?[2], Opočínek?[2], Pardubice-Staré Město?[2], Pardubičky?[2], Polabiny?[2], Popkovice?[2], Rosice nad Labem?[2], Semtín?[2], Staré Čívice?[2], Staročernsko?[2], Studánka?[2], Svítkov?[2], Trnová?[2], Zámek?[2], Zelené Předměstí?[2] և Žižín?[2]
Հիմնադրված է1295 թ.
Առաջին հիշատակում1295[3]
Մակերես82,655058 կմ²
ԲԾՄ227 մետր, 220 մետր
Բնակչություն▲92 149 մարդ (հունվարի 1, 2023)[4]
Ժամային գոտիUTC+1 և UTC+2
Փոստային դասիչ530 02–533 53[5]
Ավտոմոբիլային կոդE
Պաշտոնական կայքmesto-pardubice.cz
Պարդուբիցե (Չեխիա)##
Պարդուբիցե (Չեխիա)

Պատմություն խմբագրել

Պատմական փաստաթղթերում առաջին անգամ հիշատակվել է 1295 թվականին, սակայն բնակավայրի հիմնադրման տարեթիվ ընդունված է համարել 1340 թվականը (թեև նրա ներկայիս տարածքում դեռևս XIII դարի սկզբներին գոյություն է ունեցել վանական համալիր)։ Մինչև 1918 թվականը գտնվել է Բոհեմիայի թագավորության Պարդուբիցեի պովյատի կազմում։ XV—XVI դարերում բուռն ծաղկում է ապրել, բայց Երեսնամյա պատերազմի շրջանում անկում է գրանցվել։ Քաղաքի տնտեսական հաջորդ վերելքը տեղի է ունեցել XIX դարում, երբ շահագործման է հանձնվել նրա երկաթուղային կայարանը։ Տարիների ընթացքում Պարդուբիցեն դարձել է քիմիական, նավթավերամշակման արդյունաբերության, մեքենաշինության կենտրոն։ Արդյունաբերական խոշոր ձեռնարկություններից են «Սինթեզիա» քիմիական գործարանը, նավթավերամշակման «Պարամո» գործարանը, ծանր մետալուրգիայի և էլեկտրոնիկայի մեկական ձեռնակություն։

Քաղաքի պատմական կենտրոնը լավ պահպանվել է և գտնվում է պետության հովանու ներքո։ Նշանավոր պատմական հուշարձաններից են Պարդուբիցեի ամրոցը, Սուրբ Բարդուղիմեոսի կոստյոլը, հին քաղաքամասի շինությունները։

Պարդուբիցեն համբավվել է նաև մարզական խոշոր իրադարձություններով, որոնցից են ձիարշավների, մոտոարշավների, շախմատի միջազգային մրցումները, Չեխիայի գոլֆի բաց առաջնությունը[7]։

Քույր քաղաքներ խմբագրել

Պարդուբիցեն բարեկամական ու գործընկերային սերտ կապեր է հաստատել հետևյալ քաղաքների հետ[8][9][10]

Անվանի պարդուբիցեցիներ խմբագրել

Բնակչություն խմբագրել


Պատկերասրահ խմբագրել

  •  
    Ամրոցը
  •  
    Դիակիզարանը
  •  
  •  
    Սբ. Բարդուղիմեոսի կոստյոլը
  •  
    Կենտրոնական հրապարակը
  •  

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ Չեխիայի տարածքային նույնականացման, հասցեների և անշարժ գույքի (ՌՈՒՅԱՆ) ​​գրանցամատյան
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 2,26 набор данных ISÚI — Czech Office of Surveying and Cadastre.
  3. ↑ Jakl L. Jak stará jsou česká města? Legendy a fakta. (չեխերեն) // iDNES.cz — 2011.
  4. ↑ 4,0 4,1 Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích – k 1. 1. 2023 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2023.
  5. ↑ Չեխիայի տարածքային նույնականացման, հասցեների և անշարժ գույքի (ՌՈՒՅԱՆ) ​​գրանցամատյան
  6. ↑ Population des communes de la République tchèque au Կաղապար:1er janvier 2021.
  7. ↑ «Czech Open».
  8. ↑ www.mesto-pardubice.cz, Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ հուլիսի 25-ին, Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 14-ին
  9. ↑ «Partnerská a spřátelená města» (չեխերեն). Statutární město Pardubice. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 7-ին.
  10. ↑ «Spřátelená města» (չեխերեն). Statutární město Pardubice. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 7-ին.
  11. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/golega-portugalsko/
  12. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/schonebeck-nemecko/
  13. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/east-lothian-velka-britanie/
  14. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/belchatow/
  15. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/doetinchem-nizozemsko/
  16. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/selb-nemecko/
  17. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/jerez-de-la-frontera-spanelsko/
  18. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/merano-italie/
  19. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/skelleftea-svedsko/
  20. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/canakkale-turecko/
  21. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/pernik-bulharsko/
  22. ↑ http://pernik.bg/obshtina-pernik/pobratimeni-gradove/pardubice-chexiya
  23. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/rosignano-marittimo-italie/
  24. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/sezana-slovinsko/
  25. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/waregem-belgie/
  26. ↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/vysoke-tatry-slovensko/
  27. ↑ 27,00 27,01 27,02 27,03 27,04 27,05 27,06 27,07 27,08 27,09 Historický lexikon obcí České republiky – 1869–2011 (չեխերեն) — ČSÚ, 2015.
  28. ↑ 28,0 28,1 28,2 Historický lexikon obcí České republiky 1869–2005 (չեխերեն): 1. díl / J. Růžková, J. Škrabal — ČSÚ, 2006. — 759 p. — ISBN 978-80-250-1310-6
  29. ↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2014 (չեխերեն) — Praha: 2014.
  30. ↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2016 (չեխերեն) — Praha: 2016.
  31. ↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2017 (չեխերեն) — Praha: 2017. — ISBN 978-80-250-2770-7
  32. ↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2018 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2018. — ISBN 978-80-250-2843-8
  33. ↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2019 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2019. — ISBN 978-80-250-2914-5
  34. ↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2020 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2020.
  35. ↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2021 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2021.
  36. ↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1. 1. 2022 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2022.

Գրականություն խմբագրել

  • Movsesian, Sergei; Klima, Lukas (2009). Czech Open: Pardubice Phenomenon. Caissa Hungary. ISBN 978-80-86725-08-6.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պարդուբիցե» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Պարդուբիցե&oldid=9749097» էջից