Պավել Նիկոլայի Դեմիդով (օգոստոսի 6 (17), 1798, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն - մարտի 25 (ապրիլի 6), 1840, Մայնց, Հեսսենի մեծ դքսություն), Դեմիդով ցեղի ռուս գործարար, Ուրալի ամենահարուստ չուգունի գործարանների սեփականատերը, 1831-1834 թվականներին՝ Կուրսկի նահանգապետ։ Հայտնի է հիմնականում որպես մեկենաս և բարերար։

Պավել Դեմիդով
Դիմանկար
Ծնվել էօգոստոսի 6 (17), 1798
ԾննդավայրՍանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էմարտի 25 (ապրիլի 6), 1840 (41 տարեկան)
Մահվան վայրՄայնց, Հեսսենի մեծ դքսություն
ԳերեզմանՏիխվինսկոե գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
ԿրթությունԱնրի IV լիցեյ
Մասնագիտությունձեռնարկատեր, ռազմական գործիչ և քաղաքական գործիչ
ԱմուսինԱվրորա Շերնվալ
Ծնողներհայր՝ Նիկոլայ Դեմիդով, մայր՝ Elisabeta Alexandrovna Stroganova?
Պարգևներ և
մրցանակներ
Սուրբ Վլադիմիրի 2-րդ աստիճանի շքանշան Սուրբ Ստանիսլավի 1-ին աստիճանի շքանշան Սուրբ Վլադիմիրի 3-րդ աստիճանի շքանշան և Սուրբ Հովհան Երուսաղեմցու շքանշան
ԵրեխաներՊավել Դեմիդով
 Pavel Nikolaevich Demidov Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Նիկոլայ Նիկիտիչ Դեմիդովի որդին ամուսնացել է բարոնուհի Ելիզավետա Ստրոգանովայի հետ։ Դաստիարակություն և կրթությունը ստացել է Փարիզում՝ Նապոլեոնի վարժարանում (վեց տարվա դասընթաց՝ միջնակարգ դպրոցի մակարդակով)։

1812 թվականին՝ Հայրենական պատերազմի ժամանակ, յունկերը մասնակցել է Բորոդինոյի ճակատամարտին։

1822 թվականի հունվարի 11-ին Կոննո-եգերական գնդի շտաբ-ռոտմիստրով լեյբ-գվարդիայից ընդունվել է Կավալերգարդի գունդը՝ Մոսկվայի ռազմական գեներալ-նահանգապետին առընթեր համհարզ թողնելով գեներալ Գոլիցինի իշխանական հեծելազորը։ 1826 թվականի հունիսի 25-ին տեղափոխվել է ռոտմիստր։

1826 թվականի դեկտեմբերի 27-ին պետական գործերը որոշելու համար ազատվել է ծառայությունից՝ կոլեգիական խորհրդատու աստիճանով։

Այնուհետև 1831 թվականին նա նշանակվել է Կուրսկի քաղաքացիական նահանգապետ և բարձրացել պետական խորհրդականի կոչման, իսկ շուտով՝ փաստացի պետական խորհրդականի կոչման։ Մնացել է նահանգապետի պաշտոնում 3 տարի։ Նրան շնորհվել է պալատականի կոչում՝ «որսապետ պաշտոնում»[1]։

Հովանավորելով Ռուսաստանում գիտական գիտելիքների բարգավաճումը և տիրապետելով հսկայական հարստության՝ Դեմիդովը, սկսած 1830 թվականից մինչև իր մահը, ամեն տարի՝ ապրիլի 17-ին՝ կայսր Ալեքսանդր Պավլովիչի ծննդյան օրը, հովանավորել է Գիտությունների ակադեմիային (որը նրան ընտրել է պատվավոր անդամ) 20,000 ռուբլի՝ «Ռուսաստանի լավագույն տարբեր մասերում ստեցծված պարգևների համար» և 5000 ռուբլի՝ «Ակադեմիայի կողմից պսակված ձեռագրերի ստեղծման համար»։ Այսպիսի առատաձեռն նվիրատվության համար Դեմիդովը պարգևատրվել է կայսր Նիկոլայ Պավլովիչի կողմից հատուկ բարեհաճության արտահայտմամբ։

Սկսած 1832 թվականից՝ գիտությունների ակադեմիան Դեմիդովի կողմից նվիրաբերված կապիտալից ամեն տարի նշանակվել է Դեմիդովյան մրցանակներ ականավոր ստեղծագործությունների համար, մեծերը՝ 5000 ռուբլի, իսկ փոքրերը՝ 2500 ռուբլի։ Իր եղբոր՝ Անատոլիի հետ, Պավել Նիկոլաևիչը Սանկտ Պետերբուրգում հիմնել է մանկական հիվանդանոց, որի պահպանման համար նա հատուկ կապիտալ է ներդրել, և բացի այդ խոշոր նվիրատվություններ է արել հաշմանդամների կոմիտեին, աղքատների ապաստարանին, այգեգործության հասարակությանը և այլն։

 
Տեղադրվել է Նիժնի Տագիլի Վյիսկո-Նիկոլսկայա եկեղեցում։ 1924 թվականից ցուցադրվել է «Գորնոզավոդսկայա Ուրալ» թանգարան-արգելոցում

Մահացել է վաղաժամ՝ սրտի անբավարարությունից[2] 1840 թվականի մարտի 25-ին՝ Մայնցում։ Թաղված է Ալեքսանդրո-Նևսկի Լավրայի Տիխվինի գերեզմանատանը (գերեզմանը չի պահպանվել)։

Ընտանիք խմբագրել

Եղբայրը՝ Անատոլի Դեմիդով (1812-1870)։

Պավել Նիկոլաևիչը ամուսնացած է եղել հայտնի գեղեցկուհի Ավրորա Շերնվալի հետ։ Նրանք ունեցել են Պավել անունով մեկ որդի, որը հորեղբորից ժառանգել է Սան Դոնատոյի իշխանական տիտղոսը։

Ավրորա Օվդովև, ամուսնացել է պատմաբանի որդու՝ Ա. Կարամզինի հետ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Павел Никол. Демидов // В должности егермейстеров // Придворный штат // Месяцослов и общий штат Российской империи на 1839. Часть первая. — СПб.: Типография при Императорской Академии наук, 1839. — С. 5.
  2. ЦГИА СПб. ф.19. оп.123. д.1. Метрическая запись о смерти П. Н. Демидова.

Գրականություն խմբագրել

  • Чумаков В. Ю. Демидовы. Пять поколений металлургов России. — М.: ЗАО «Бизнеском». — 2011. — 272 с. — (серия «Великие российские предприниматели», том 2) — ISBN 978-5-91663-088-6
  • Огарков В. В. Демидовы. Их жизнь и деятельность. — СПб., 1891.
  • Ипполитова Г. А. Итальянская глава о Демидовых: Николай Никитич и сыновья. СПб., изд-во Президентской библиотеки им. Б. Н. Ельцина, 2013. — 109 с. с илл.
  • Степанов В. Б. Наместники и губернаторы Курского края. 1779-1917 гг. Исторические очерки. — Курск: Издательство МУП «Курская городская типография», 2005. — 244 с. — ISBN 5-8386-0058-6