Պաուլ Կլեե
Պաուլ Կլեե (գերմ.՝ Paul Klee, 18 դեկտեմբեր 1879, Մյուխենբուխզեե, Բեռնի մոտ - 29 հուլիսի 1940, Լոկառնո), գերմանացի նկարիչ, գրաֆիկ, արվեստի տեսաբան, 20-րդ դարի խոշոր ավանգարդիստ արվեստագետ։
Պաուլ Կլեե գերմ.՝ Paul Klee | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 18, 1879[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Մյուխենբուխզեե |
| Վախճանվել է | հունիսի 29, 1940[4][1][2][…] (60 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Մուրալտո[4] |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Գերմանական ռայխ |
| Կրթություն | Մյունխենի գեղարվեստի ակադեմիա և State University of Music and Performing Arts Stuttgart? |
| Մասնագիտություն | նկարիչ, համալսարանի պրոֆեսոր, վիզուալ արտիստ, գծանկարիչ, վիմագրող և դիզայներ |
| Ոճ | էքսպրեսիոնիզմ, սյուրռեալիզմ և պուանտիլիզմ |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Sumpflegende?, Twittering Machine? և Angelus Novus? |
| Աշակերտներ | Harald W. Lauesen? |
| Ներշնչվել է | Ջեյմս Էնսոր[5], Պաբլո Պիկասո և Artistry of the Mentally Ill?[6] |
| Անդամակցություն | Die Blaue Vier և Կապույտ հեծյալ |
ստորագրություն | |
| Paul Klee Վիքիպահեստում | |
ԿենսագրությունԽմբագրել
Կլեեն ստացել է բազմակողմանի կրթություն, այդ թվում՝ երաժշտական։ Նվագել է ջութակ[7]։ Հետևելով Վասիլի Կանդինսկու օրինակին՝ Կլեեն 19 տարեկանում մեկնում է Մյունխեն և ընդունվում է ակադեմիա՝ Ֆրանց ֆոն Շտուկի դասարան։ 1901 թվականին ճանապարհորդում է Իտալիայով և հրապուրվում է իտակալան վերածննդի նկարչությամբ։ Կլեեի գեղագիտական հասունացման մեջ մեծ դեր է խաղում նրա այցելությունը Նեապոլ։ Նեապոլի ակվարիումում նա ազդվում է Հանս ֆոն Մարեի որմնանկարնեից և բուն ակվարիումից։
1911 թվականին Կլեեն հանդիպում է ժամանակի կերպարվեստի խոշոր բազմաթիվ ներկայացուցիչների՝ Կանդինսկի, Յավլենսկի, Ֆրանց Մարկ, Գաբրիելա Մյունտեր և այլն։ Նույն թվին Կլեեն մասնակցում է Կանդինսկու և Մարկի հիմնած «Կապույտ հեծյալ» (գերմ.՝ Der Blaue Reiter) խմբի ցուցահանդեսին։ Այդ ժամանակ Կլեեն ազդվում է Ռոբեր Դելոնեից, որի "Լույսի մասին" էսսեի իր թարգմանությունը լույս է տեսնում "Der Sturm" պարբերականում 1913 թվականի հունվարին։
Այդ ընթացքում Պաուլ Կլեեի մոտ ձևավորվում է ուրույն ոճ, որին նկարիչը հարազատ է մնում հետագա 30 տարիներին։ 1911 թվականին Պաուլ Կլեեն սկսում է պահել իր բոլոր ստեղծագործություններն ընդգրկող կատալոգ։ Ներառյալ վաղ տարիների նկարչական փորձերը` կատալոգը պարունակում է շուրջ 9000 աշխատանք։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Paul Klee
- ↑ Paul Ernst Klee — 2006.
- ↑ 4,0 4,1 Клее Пауль // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Union List of Artist Names
- ↑ https://www.nybooks.com/daily/2015/12/30/art-of-instinct/
- ↑ Հերբերտ Ռիդ, "Արդի նկարչության համառոտ պատմություն", Սարգիս Խաչենց, 2002, Երևան, էջ 128