Չնքուշ

Չնքուշ, գյուղ, գյուղաքաղաք, ավան, քաղաք Արևմտյան Հայաստանում, Չնքուշի գավառակում։ Գտնվում էր Եփրատ գետի ձախ ափին` ապառաժոտ լեռան լանջին։

Քաղաք
Չնքուշ
Վարչական տարածք	Արևմտյան Հայաստան
Վիլայեթ	Դիարբեքիրի վիլայեթԴիարբեքիրի վիլայեթ
Գավառակ	Չնքուշի գավառակ
Այլ անվանումներ	Շենքուշ, Շնքուշ, Շունգուշ, Շունղուշ, Չանկուշ, Չենկոշ, Չնգուշ, Չնքուզ, Չունքուշ, Ցնքուշ, Ցնքուս
ԲԾՄ	1049 մետր
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	14 000 մարդ (XX դարասկիզբ)
Ազգային կազմ	Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը)
Ժամային գոտի	UTC+3
Փոստային ինդեքսներ	21870
Չնքուշ (Աշխարհ)
Չնքուշ Վիքիպահեստում

Հանդիսանում էր Չնքուշի գավառակի կենտրոնը։

Պատմություն

Տեղի հայությունը համառ դիմադրություն են ցույց տվել 1895 և 1915 թվականների կոտորածի ժամանակ։ Հայերը դիմադրում էին լեռներում և կարողացան փրկվել վերահաս մահից։ Իսկ քաղաքում մնացած 5700 հայերը քշվեցին Տիտան կոչվող կիրճը և իրենց մահը գտան անդունդում։

Հայրենադարձ չնքուշցիների մի մասը բնակվել է Երևան քաղաքի փողոցներից մեկում, որը ստացել է Չնքուշ անունը։

Բնակչություն

XX դարի սկզբին ուներ մոտ 14 000 հայ բնակիչ։

Տնտեսություն

Բնակչության հիմնական զբաղմունքը այգեգործություն, անասնապահություն, արհեստներն ու առևտուրն էր։ Արհեստավորական ապրանքի մի մասը վաճառվում էր Դիարբեքիրում, Խարբերդում և Մալաթիայում։

Օգտակար հանածոներ

Հնագույն ժամանակներից ի վեր շահագործվել են տեղի երկաթահանքերը։

Պատմամշակութային կառույցներ

Չնքուշն ուներ Ս. Կարապետ, Ս. Պողոս և Ավետարանական եկեղեցիներ։

Կրթություն

3 եկեղեցիներին կից գործում էին դպրոցներ։ Բացի այդ կար ընդհանուր երկսեռ վարժարան։

Անվանի մարդիկ

Չքնուշում են ծնվել.

• Պավլոս Բորոյան (1905 -?) - դերասան
• Գ. Գևորգյան (1894 - 1972) - խմբագիր
• Լ. Դատեմյան (1894 - 1926) - խմբագիր

Տես նաև

• Դիարբեքիրի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր

Աղբյուրներ

• «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն
• Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն

Արտաքին հղումներ

• Houshamadyan. «Խաղեր. Վէգով խաղեր». Houshamadyan. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.