«Շուկայի աստվածուհին» (անգլ.՝ Goddess of the Market), ռուս-ամերիկացի գրող և փիլիսոփա Այն Ռանդի կենսագրությունը, որը գրել է պատմաբան Ջենիֆեր Բյոռնսը 2009 թվականին։

Շուկայի աստվածուհին
անգլ.՝ Goddess of the Market
ՀեղինակՋենիֆեր Բյոռնս[1]
Տեսակգրավոր աշխատություն
ԹեմաԱյն Ռանդ
Բնօրինակ լեզուանգլերեն
Երկիր ԱՄՆ
ՀրատարակիչՕքսֆորդի համալսարանի հրատարակչություն
Հրատարակման տարեթիվ2009

Նախապատմություն խմբագրել

Ջենիֆեր Բյոռնսը գրքի վրա աշխատել է ութ տարի։ Նախապես նա ծրագրել էր ստեղծել ատենախոսություն Բերկլիի Կալիֆոռնիայի համալսարանում դոկտորի գիտական աստիճան ստանալու համար։ Գրելու ընթացքում նրան հաջողվել է դառնալ առաջին անկախ պատմաբանը, որին Այն Ռանդի ինստիտուտը թույլ է տվել ուսումնասիրել գրողի անձնական փաստաթղթերի հավաքածուն, որը հայտնի է որպես Այն Ռանդի արխիվ[2]։ 2009 թվականին սեպտեմբերին Oxford University Press-ի կողմից գրքի հրատարակման ժամանակ Բյոռնսը Վիրջինիայի համալսարանում պատմության ավագ դասախոս էր։ Գրքի թղթային հրատարակությունը լույս է տեսել 2011 թվականի օգոստոսին[3]։

Բովանդակություն խմբագրել

Գիրքը բաղկացած է երեք հիմնական մասից.

  1. «Այն Ռենդի կրթությունը, 1905-1943»՝ նվիրված է Այն Ռանդի մտավոր զարգացմանն ու կյանքին մինչև «Շատրվանագլուխը» վեպի հրատարակությունը,
  2. «Գրողից մինչև փիլիսոփա, 1944-1957»՝ ընդգրկում է այն շրջանը, երբ ստեղծվել է «Ատլանտը թոթվեց ուսերը» վեպը,
  3. «Ո՞վ է Ջոն Հալթը, 1957-1968»՝ Այն Ռանդի փիլիսոփայության հիման վրա նկարագրում է օբյեկտիվիստական շարժման զարգացումը, ինչպես նաև Նաթանիել Բրանդենի հետ հարաբերությունների պատմությունը,
  4. «Ժառանգություն»՝ պատմում է Այն Ռանդի կյանքի վերջին տարիների ու մահվանից հետո նրա նկատմամբ եղած վերաբերմունքի մասին։

Ջուլյա Բյոռնսը գրքում ընդգրկել է նաև «Էսսե ըստ աղբյուրների» բաժինը, որում նկարագրում է Այն Ռանդի մասին ուսմունքն ու նրա արխիվներում իր աշխատանքը։

Արձագանքներ խմբագրել

Գիրքը հիմնականում ստացել է դրական արձագանքներ։ Booklist-ն այն նկարագրել է որպես «միանգամայն գրավիչ կենսագրություն» և «բարձր աստիճանի հետաքրքրական»[4]։ Լիբերտարիանական լրագրող Բրայան Դոհերթին The Washington Times-ի համար իր գրախոսությունում նշել է, որ գիրքը պատշաճ կերպով է ներկայացնում Ռենդի տեղը ամերիկյան գաղափարախոսական պատմության մեջ, թեև ավելի քիչ համոզիչ է ներկայացնում նրա ու ամերիկյան աջակողմյանների կապը[5]։ Պահպանողական American Thinker կայքն ընդգծել է Բյոռնսի ազնվությունը, որով նա նկարագրել է «Ռենդի ներքին հակասությունները» և նշել, որ նրա գիրքը ցուցադրում է «Ռենդի գաղափարների ուժն ու նրա իշխանությունը, որը նա պահպանել է իր հետևորդների նկատմամբ»[6]։ Publishers Weekly-ի կարճ գրախոսությունում գրքին տրվել է խառը գնահատական[7]։

Գրախոսների մի մասը գիրքը համեմատել է Այն Ռենդի մյուս կենսագրության՝ Էնն Հելլերի «Այն Ռենդն ու այն աշխարհը, որ նա ստեղծել է» աշխատանքի հետ, որում մեծ ուշադրություն է դարձվել փիլիսոփայի անձնական կյանքին[8][9]։ The New York Times-ի գրախոս Ջանեթ Մասլինը նախապատվությունը տվել է Հելլերին, քանի որ նա ավելի մանրամասն վերլուծություն է կատարել, թեև նրա կարծիքով «երկու գրքերն էլ ունեն բազմաթիվ ընդհանուր կետեր»[10]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. OCLC — 1967.
  2. Burns 2009, էջեր. 287–288, Burns, Jennifer. «Jennifer Burns Bio». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հոկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
  3. «Goddess of the Market: Jennifer Burns». Oxford University Press.(չաշխատող հղում)
  4. Huntley, Kristine (2009 թ․ սեպտեմբերի 28). «Goddess of the Market: Ayn Rand and the American Right (Review)». Booklist Online. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
  5. Doherty, Brian (2009 թ․ հոկտեմբերի 5). «Why Ayn Rand is hot again». The Washington Times. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
  6. Baehr, Richard (2009 թ․ հուլիսի 28). «Ayn Rand: 'Goddess of the Market'». The American Thinker. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
  7. «Nonfiction Reviews: 9/7/2009». Publishers Weekly. 2009 թ․ սեպտեմբերի 7. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 22-ին.
  8. Chait, Jonathan (2009 թ․ սեպտեմբերի 14). «Wealthcare». The New Republic.
  9. Sachs, Andrea (2009 թ․ հոկտեմբերի 12). «Ayn Rand: Extremist or Visionary?». Time. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 10-ին.
  10. Maslin, Janet (2009 թ․ հոկտեմբերի 22). «Twin Biographies of a Singular Woman, Ayn Rand». The New York Times. էջ C6.

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել