Շիխալի Ղուրբան օկլի Ղուրբանով (ադրբ.՝ Şıxəli Qurban oğlu Qurbanov, օգոստոսի 16, 1925(1925-08-16), Բաքու, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - մայիսի 24, 1967(1967-05-24), Բաքու, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), Ադրբեջանցի գրող, դրամատուրգ, բանաստեղծ, բանասեր-գիտնական, գրականագետ, պետական և հասարակական գործիչ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, Ադրբեջանի պետական մրցանակի և Ուզեիր Հաջիբեկովի անվան մրցանակի դափնեկիր[1];

Շիխալի Ղուրբանով
ադրբ.՝ Şıxəli Qurban oğlu Qurbanov
Ծնվել էօգոստոսի 16, 1925(1925-08-16)
ԾննդավայրԲաքու, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել էմայիսի 24, 1967(1967-05-24) (41 տարեկան)
Մահվան վայրԲաքու, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանՊատվո հուղարկավորության պուրակ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
ԿրթությունԱդրբեջանի պետական մանկավարժական համալսարան
Գիտական աստիճանբանասիրական գիտությունների դոկտոր (1950)
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ և բանաստեղծ
ԱշխատավայրInstitute of Literature named after Nizami Ganjavi?
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Լենինի շքանշան «Խիզախության համար» մեդալ (ԽՍՀՄ) «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ «Քյոնիսբերգ գրավելու համար» մեդալ
և

Ղուրբանովը ղեկավարել է 1960-ականներին Ադրբեջանի Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Լեզվի և գրականության ինստիտուտը։

Կենսագրություն խմբագրել

Շիխալի Ղուրբանովը ծնվել է 1925 թվականի օգոստոսի 16-ին Բաքվում։ 1942 թվականի հունիսին ավագ դպրոցը ավարտելուց հետո Ղուրբանովը գնաց Հայրենական մեծ պատերազմի ճակատ։ 1943 թվականին նա ավարտել է դիպուկահարների դասընթացները և ծառայել որպես դիպուկահար գնդի հրահանգիչ։ Ռազմական արժանիքների համար նրան պարգևատրվել են «Խիզախության համար» (1945 թ. Դեկտեմբերի 31), «Կննիգսբերգին գրավելու համար» (1945), «Գերմանիայի տարած հաղթանակի համար 1941-1945 թվականների Հայրենական մեծ պատերազմում» (1946) մեդալներով[2]։

Գիտական և գրական գործունեություն խմբագրել

Շիխալի Ղուրբանովը բարձրագույն կրթությունը ստացել է Ադրբեջանի պետական մանկավարժական համալսարանում։ 1950 թվականին ինստիտուտն ավարտելուց հետո նա դարձել է այս ուսումնական հաստատության շրջանավարտ ուսանող։ Միևնույն ժամանակ դասավանդում էր ռուս գրականություն։ 1956 թվականի հունիսի 30-ին նա պաշտպանել է իր թեզը ՝ «Ա. Ս.Պուշկին և ադրբեջանական պոեզիա» և ստացել բանասիրական գիտությունների թեկնածուի աստիճան։ Նա աշխատել է որպես մանկավարժական ինստիտուտի ավագ ուսուցիչ և դոցենտ։ 1965 թվականին Ղուրբանովը պաշտպանել է դոկտորական դիսերտացիան։

Շիխալի Ղուրբանովը սպանվել է 1967 թվականի մայիսի 24-ին Բաքվում։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Շիխալի Ղուրբանով». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ ապրիլի 26-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 7-ին.
  2. Представление на награждение Ших-Али Курбанова медалью «За победу над Германией» от 2 июля 1946 года

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Гурбанов Шихәли Гурбан оғлу / Под ред. Дж. Кулиева. — Азербайджанская советская энциклопедия։ Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии, 1979. — Т. III.
  • Брагинский И. Ш. Курбанов и его книга об азербайджанско-русских литературных связях // Шихали Курбанов. Этапы развития азербайджанско-русских литературных связей в XIX веке. — М.։ Наука, 1976.
  • Брагинский И. Памяти Шихали Курбанова. [Азерб. писатель и литературовед. 1925—1967] // Народы Азии и Африки. История, экономика, культура. — 1975. — № 5. — С. 248.
  • Курбанов Ш. А. С. Пушкин и Азербайджан. — Б.։ Азербайджанское издательство детской и юношеской литературы, 1959. — 249 с.
  • Курбанов Ш. Этапы развития азербайджано-русских литературных связей в XIX в.. — Б.։ Издательство Академии наук Азербайджанской ССР, 1964. — 250 с.