Շառլ Տետեյան
Շառլ Տետեյան (ֆր.՝ Charles Dédéyan, ապրիլի 4, 1910[1][2][2], Իզմիր, Զմյուռնիայի սանջակ, Այդինի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն - հունիսի 21, 2003[1][2][3][…], Փարիզ), հայազգի ֆրանսիական գրականագետ։
Շառլ Տետեյան ֆր.՝ Charles Dédéyan | |
|---|---|
| Ծնվել է | ապրիլի 4, 1910[1][2][2] Իզմիր, Զմյուռնիայի սանջակ, Այդինի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն |
| Մահացել է | հունիսի 21, 2003[1][2][3][…] (93 տարեկան) Փարիզ |
| Քաղաքացիություն |  Ֆրանսիա և .svg){kind=small} Օսմանյան կայսրություն |
| Մասնագիտություն | վիպասան, համալսարանի դասախոս և գրականագետ |
| Հաստատություն(ներ) | Փարիզի համալսարան |
| Ալմա մատեր | Փարիզի համալսարան |
| Տիրապետում է լեզուներին | հայերեն և ֆրանսերեն[1] |
| Գիտական ղեկավար | Jean-Marie Carré?[4] |
| Եղել է գիտական ղեկավար | François Pitti-Ferrandi?[5], Pierre Brunel?, Yoram Bar-David?[6] և Jean Perrot?[7] |
| Պարգևներ | |
| Երեխա(ներ) | Ժերար Տետեյան |
Քրիստիան Տետեյանի եղբայրը։
Կենսագրություն խմբագրել
1922 թվականից ապրել է Փարիզում։ Սովորել է Նոյի Ս․ Խաչ քոլեջում, ապա ավարտել Սորբոնի համալսարանի գրականության ֆակուլտետը։ 1949 թվականից՝ նույն համալսարանի համեմատական գրականության ամբիոնի վարիչ, 1979 թվականից՝ պատվավոր պրոֆեսոր։ Ֆրանսիական ակադեմիայի լեզվական և գրական հարցերի միջազգային ընկերության պատասխանատու քարտուղար։ Շառլ Տետեյանի ուսումնասիրություններն ընդգրկում են լայն ժամանակաշրջան՝ անտիկ գրականությունից մինչև ժամանակակից գրականություն․։ Տետեյանը առանձին ուսումնասիրություններ է նվիրել Ժ․ Ռասինի, Ստենդալի, Վ. Հյուգոյի, Ֆ․ Ռ․ Շատոբրիանի, Մադամ դը Լաֆայեթի, Ա․ Լամարթինի և այլոց ստեղծագործություններին։ «Պատերազմ մարդկանց ցավի մեջ» (1971 թ) աշխատությունում Տետեյանը անդրադարձել է Ֆ. Վերֆելի «Մուսա լեռան քառասուն օրը» վեպին և հայկական ցեղասպանությանը։ Շառլ Տետեյանը ֆրանսիական «Կլարտե» («Clarte») հանրագիտարանի գլխավոր խմբագիրն է։ Արժանացել է Ֆրանսիական ակադեմիայի Մեծ մրցանակին, ինչպես նաև «Ֆրանսիական միտք» և «Ֆրանսիական ճառագայթ» մրցանակներին։ 1964 թվականին այցելել է Սովետական Հայաստան, դասախոսություններ կարդացել Երևանի համալսարանում։
Աշխատություններ խմբագրել
- (direction d'ouvrage) Jean Mairet, La Sophonisbe, Paris 1945, 1969
- (direction d'ouvrage) Montaigne, Journal de voyage en Italie par la Suisse et l'Allemagne en 1580 et 1581, Paris 1946
- Le Thème de Faust dans la littérature européenne, 6 Bde., Paris 1954-1967
- Madame de Lafayette, Paris 1955, 1965
- Stendhal et les "Chroniques italiennes", Paris 1956
- Gérard de Nerval et l'Allemagne, 3 tomes, Paris 1957-1959
- Dante en Angleterre, 2 tomes, Paris 1961-1966
- Rilke et la France, 2 tomes, Paris 1961-1963
- Stendhal chroniqueur, Paris 1962
- L'Italie dans l'œuvre romanesque de Stendhal, 2 tomes, Paris 1963
- Victor Hugo et l'Allemagne, 2 tomes, Paris 1964-1965
- Le cosmopolitisme littéraire de Charles du Bos, 6 tomes, Paris 1965-1971
- Racine et sa "Phèdre", Paris 1965, 1978
- Lesage et "Gil Blas", Paris 1965, 2002
- Jean-Jacques Rousseau et la sensibilité littéraire à la fin du XVIIIe siècle, Paris 1966
- Le nouveau mal du siècle de Baudelaire à nos jours, 2 tomes, Paris 1968-1972
- Une guerre dans le mal des hommes, Paris 1971
- Chateaubriand et Rousseau, Paris 1973
- Le cosmopolitisme européen sous la Révolution et l'Empire, 2 tomes, Paris 1976
- Lamartine et la Toscane, Genève 1981
- Le Drame romantique en Europe. France, Angleterre, Allemagne, Italie, Espagne, Russie, Paris 1982
- Dante dans le romantisme anglais, Paris 1983
- Le Roman comique de Scarron, Paris 1983
- Le Critique en voyage ou Esquisse d'une histoire littéraire comparée, Paris 1985, 1998 (italien : Il critico in viaggio. Linee di storia letteraria comparata, Cesena 2000)
- Diderot et la pensée anglaise, Florence 1987
- Montesquieu ou l'alibi persan, Paris 1988
- Le Retour de Salente ou Voltaire et l'Angleterre, Paris 1988
- "La nouvelle Héloïse" de Jean-Jacques Rousseau. Étude d'ensemble, Paris 1990
- Montesquieu ou Les lumières d'Albion, Paris 1990
- "Télémaque" ou La liberté de l'esprit, Paris 1991
- "Polyeucte" ou Le cœur et la grâce, Paris 1992
- Lorelei ou L'enchanteur enchanté. Chateaubriand et le monde germanique, Paris 1993
- Stendhal captivé et captif ou Le mythe de la prison, Paris 1998
- Le chevalier berger ou De l'"Amadis" à l'"Astrée". Fortune, critique et création, Paris 2002
- J.-J. Rousseau: "La Nouvelle Héloïse" ou l'éternel retour, Saint Genouph 2002
Մատենագիտություն խմբագրել
- De Shakespeare à Michel Butor. Mélanges offerts à Monsieur Charles Dédéyan, Paris 1985
- International perspectives in comparative literature. Essays in honor of Charles Dédéyan, sous la direction de Virginia M. Shaddy, Lewiston 1991
- Hommage à Charles Dédéyan, in: Revue de littérature comparée 336, 2010
- Qui est qui. XXe siècle, Levallois-Perret 2005 s.v.
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Who's Who in France (ֆր.) — Paris: 1953. — ISSN 0083-9531; 2275-0908
- ↑ 3,0 3,1 3,2 CHARLES DÉDÉYAN (ֆր.) — 2003.
- ↑ https://www.cairn.info/revue-de-litterature-comparee-2010-4-page-401.htm
- ↑ https://www.cairn.info/revue-de-litterature-comparee-2010-4-page-427.htm
- ↑ https://www.theses.fr/1987PA040061
- ↑ Agence bibliographique de l'enseignement supérieur (France) Système universitaire de documentation (ֆր.) — Montpellier: ABES, 2001.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 11, էջ 658)։ 
|