Շաղունի խաչքար (Շողագավանք)
Շաղունի խաչքար, գտնվում է Հայաստանի Գեղարքունիքի մարզի Ձորագյուղ, գյուղի մեջ գտնվող Շողագավանք վանական համալիրի 2-րդ եկեղեցու արևմտյան պատի մոտ՝ գետնին կանգնեցված։ Հաշվառված է Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների պետական ցանկում (5.60/22.4.2)[1]։
 | |
|---|---|
_(8).jpg) Շաղունի խաչքար | |
| Երկիր | Հայաստան |
| Տարածաշրջան | Գեղարքունիքի մարզի Ձորագյուղ, գյուղի մեջ գտնվող Շողագավանք վանական համալիրի 2-րդ եկեղեցու արևմտյան պատի մոտ՝ գետնին կանգնեցված։ |
| Սկզբնական տեղադրություն | Շողագավանք վանական համալիրի 2-րդ եկեղեցու արևմտյան պատի մոտ՝ գետնին կանգնեցված։ |
| Ներկա տեղադրություն | Շողագավանք վանական համալիրի 2-րդ եկեղեցու արևմտյան պատի մոտ՝ գետնին կանգնեցված։ |
| Ներկա վիճակ | կանգուն |
| Ժառանգության կարգավիճակ | Պատմաճարտարապետական հուշարձան |
| Նվիրված | Խաչքարը նվիրված է Շաղունին։ |
| Խաչագործ | Խաչքագործն անհայտ է։ |
| Պատվիրող | Խաչքարի պատվիրատուն անհայտ է։ |
| Ճարտարապետական ոճ | Հայկական ճարտարապետություն |
| Ստեղծման տարեթիվ | 16-17-րդ դար |
| Զարդաքանդակի նկարագրություն | Խաչքարը ունի քանդակներ։ Քիվի կենտրոնում՝ շրջանակի մեջ, Հիսուս Քրիստոսի քանդակները, որին շրջապատում են 4 ավետարանիչների կենդանական քանդակներ։ |
| Նյութ | տուֆ |
| Արձանագրություն | Խաչքարը ունի արձանագրություններ։ |
| Վայր | Գերեզմանոց |
 Shoghagavank Monastery (khatchkar) Վիքիպահեստում | |
Տեղադրություն խմբագրել
Խաչքարը գտնվում է Շողագավանք վանական համալիրի 2-րդ եկեղեցու արևմտյան պատի մոտ։
Քանդակներ խմբագրել
Խաչքարի քիվի կենտրոնում քանդակված է Հիսուս Քրիստոսը։
Նրա շուրջ քանդակված են 4 ավետարանիչներն,
- Մատթեոսը նույնացվում է մարդու հետ, որովհետև նրա Ավետարանը սկսվում է Քրիստոսի մարդեղության պատմությունով։
- Մարկոսը ներկայացվում է առյուծի խորհրդանիշով, որովհետև իր Ավետարանի սկզբում առյուծի պես քաջաբար հայտարարում է, թե Հիսուս Աստծո Որդին է։
- Ղուկասը նույնացվում է եզի հետ, որ զոհի խորհրդանիշն է, այն պատճառով, որ նրա Ավետարանը սկսվում է Զաքարիայի` տաճարում զոհի պատրաստության պաշտամունքի նկարագրությամբ։ Այս պատմությունն իր հերթին դիտվել է իբրև պատրաստություն Քրիստոսի զոհաբերության։
- Հովհաննեսը ներկայացվում է արծվի խորհրդանիշով, որովհետև նա իր Ավետարանի սկզբում սավառնում է վեր` հայտարարելով Քրիստոսի աստվածությունը
Վիմական արձանագրություն խմբագրել
Խաչքարի քիվին և ստորին հատվածում առկա են 2 տող վիմական արձանագրություն[2]
- ՍԲ ԽԱՉՍ ԲԱՐԷԽԱԻՍ
- ՇԱՂՈՒՆԻՆ
Համաձայան արձանագրության՝ խաչքարը նվիրված է Շաղունին։