Շագանակենի ցանովի

Շագանակենի ցանովի
Շագանակենի ցանովի
Դասակարգում
Թագավորություն	Բույսեր (Plantae)
Վերնաբաժին	Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta)
Տիպ/Բաժին	Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ	Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ	Հաճարածաղկավորներ (Fagales)
Ընտանիք	Հաճարազգիներ (Fagaceae)
Ցեղ	Շագանակենի (Castanea)
Տեսակ	Շագանակենի ցանովի (C. sativa)
Միջազգային անվանում
Castanea sativa Mill., 1768
Տարածվածություն և պահպանություն
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝ Քիչ մտահոգող տեսակ Տաքսոնի տարածվածությունը

Շագանակենի ցանովի (լատին․՝ Castanea sativa), հաճարազգիների ընտանքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։

Նկարագրություն

35 մ բարձրությամբ ծառ է։ Մեծ, ամբողջական, երկարավուն-նշտարաձև, ատամնեզր տերևները գագաթում սրացած են։ Կաշենման պտղապատով պտուղը ընդգրկված է սուր-փշոտ, փայտացած պտղագավաթի մեջ։

Տարածվածություն

Հայաստանում հանդիպում է Իջևանի (Իջևանի շրջակայք) և Զանգեզուրի («Շիկահող» պետական արգելոց) ֆլորիստիկական շրջաններում։ Աճում է նաև Նախակովկասում, Անդրկովկասի տարբեր շրջաններում, Եվրոպայի հարավում, միջերկրածովյան ավազանի երկրներում, Հյուսիսարևելյան Անատոլիայում։

Էկոլոգիա

Աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիներում՝ ծովի մակարդակից 900-1300 մ բարձրությունների վրա, անտառներում։ Ծաղկում է ապրիլ-մայիս ամիսներին, պտղաբերում՝ օգոստոս-հոկտեմբերին։

Պահպանություն

Վտանգված տեսակ է, որի բնակության շրջանի մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Հայտնի են երկու բնական պոպուլացիաներ։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես անմիջական սպառնալիքի ենթակա տեսակ։ Ընդգրկված չէ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում։

Մեկ պոպուլյացիան պահպանվում է «Շիկահող» պետական արգելոցի տարածքում։

Պահպանության գործողություններ չեն իրականացվում։

Ծանոթագրություններ

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շագանակենի ցանովի» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շագանակենի ցանովի» հոդվածին։