Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Շաբաթ (այլ կիրառումներ)

Շաբաթ, շաբաթվա վեցերորդ օրը, ընկնում է ուրբաթ և կիրակի օրերի միջև։

Հրեաների համար, շաբաթական հանգստի շաբաթ օրը սուրբ պարտականությունը։

Շաբաթ օրը ոչ աշխատանքային օր է շատ երկրներում ինչպես նաև Հայաստանում և Արցախի Հանրապետությունում։ Այդ օրը շատ երկրներում, օրինակ՝ Իսրայելում չի աշխատում նույնիսկ հասարակական տրանսպորտը՝ կրոնական նկատառումներով։

Ըստ ավանդույթի շաբաթ բառը եկել է եբրայերենից, որի միջոցով Քրիստոնեությունը տարածվել է Հռոմեական կայսրությունում և ողջ Եվրոպայում։

Կելտերեն շաբաթ կոչվում է Սատուռնի օրն է։

Շաբաթը օրացույցում խմբագրել

Ըստ ավանդույթի, որը ժառանգվել է Հուդայականությունից, շաբաթը֊շաբաթվա վերջին օրն է։ Այս համաձայնությունը համարվում է ստանդարտ ԱՄՆ֊ում և Իսրայելում, սակայն Եվրոպայում շաբաթ օրը շատերը համարում են վեցերորդ (նախավերջին) օրը շաբաթվա, իսկ կիրակին՝ վերջինը։ Եվրոպայում այս հասկացությունը ըստ է ISO 8601-ի է։ Ըստ աշխարհիկ ավանդույթի այս բառը (վեցերորդ օրը) կոչվում է շաբաթվա անունով։ Քրիստոնեական երկրներում ավանդույթը պահպանվում է և շաբաթը օրը համարվում է շաբաթվա վերջին օր։

Հետաքրքիր փաստեր խմբագրել

  • ժարգոնային "շաբաշ" (նշանակում է աշխատանքի ավատ), ինչպես նաև "Շաբաթ (հուդայականություն)" բառերը տանում է բեպի "Շաբաթ(օր)" բառը։
  • Պահքի վեցերորդ շաբաթը Ուղղափառ եկեղեցին նշում է Ղազարոսի հարությունը, կոչելով այդ օրը "Ղազարոսի շաբաթ", որի հետ կապված գոյություն ունի ռուսական հանելուկ՝ "Երբ է շաբաթը կիրակի լինու՞մ կամ կիրակին շաբաթ": Հանելուկում "կիրակի"֊ի նշանակում է և՛ շաբաթվա օր, և՛ որպես իրադարձություն, երբ մահացաց մարդը հարություն է առնում։
  • Նեպալում շաբաթ օրը հանդիսանում է շաբաթվա վերջին օրը և միակ ոչ աշխատանքային օրը։
  • Հայտնի եվրոպական հեռուստամրցույթ Եվրատեսիլը եթեր է հեռարձակվում շաբաթ օրերին։
  • Միացյալ Թագավորությունում շաբաթը այն օրն է, երբ բոլոր համայնքներում ֆուտբոլ են խաղում։

Շաբաթը մշակույթում խմբագրել

Աստղագիտություն խմբագրել

Աստղագիտությունում Շաբաթ օրը համահունչ է Սատուրնի հետ, այս սիմվոլը   Սատուրնի խորհրդանիշն է։

Տես նաև խմբագրել


Շաբաթվա օրեր

Երկուշաբթի  • Երեքշաբթի  • Չորեքշաբթի  • Հինգշաբթի  • Ուրբաթ  • Շաբաթ  • Կիրակի