Նիկոլայ Դեմյանով
Նիկոլայ Յակովլևիչ Դեմյանով (ռուս.՝ Николай Яковлевич Демьянов, մարտի 15 (27), 1861, Տվեր[3], Ռուսաստանի Դաշնություն - մարտի 19, 1938 (76 տարեկան), Մոսկվա, ՌԽՍՖՀ, ԽՍՀՄ), խորհրդային քիմիկոս։ ԽՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոս (1929 թ.), պրոֆեսոր (1894 թ.)։
Նիկոլայ Դեմյանով Николай Демьянов | |
---|---|
Ծնվել է | մարտի 15 (27), 1861 կամ 1861[1] Տվեր, Ռուսական կայսրություն[2] |
Մահացել է | մարտի 19, 1938[2] Մոսկվա, ԽՍՀՄ[2] |
Գերեզման | Նովոդեվիչյան գերեզմանոց |
Բնակության վայր(եր) | Ռուսական կայսրություն |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ |
Մասնագիտություն | օրգանական քիմիա |
Հաստատություն(ներ) | Մոսկվայի պետական համալսարան |
Գործունեության ոլորտ | օրգանական քիմիա[1] և քիմիա[1] |
Անդամակցություն | ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա |
Ալմա մատեր | Մոսկվայի համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետ |
Գիտական աստիճան | քիմիական գիտությունների դոկտոր |
Տիրապետում է լեզուներին | ռուսերեն[1] |
Գիտական ղեկավար | Վլադիմիր Մարկովնիկով |
Պարգևներ | |
Nikolay Yakovlevich Demyanov Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն խմբագրել
Ավարտել է Մոսկվայի համալսարանը (1886 թվական)։ Մշակել է (1895 թ.) նորմալ հագեցած գլիկոլների և չհագեցած սպիրտների ու դրանց իզոմեր օքսիդների ստացման ընդհանուր եղանակ։
Պարզել է (1899 թ.), որ N2O5 և չհագեցած ածխաջրածինների փոխազդմամբ ստացվում են գլիկոլների էսթերներ։ Առաջինն է ստացել և ուսումնասիրել մեթիլցիկլոպրոպանը։ Հայտնաբերել է (1903 թ.) կարբոցիկլային միացությունները և մի քանի հետերոցիկլային առաջնային ամինների իզոմերացումը, որի հետևանքով ածխածնային օղակում ավելանում կամ պակասում է մեկ ատոմ ածխածին (Դեմյանովի վերախմբավորում)։ Զբաղվել է նաև բույսերի քիմիայի և ագրոքիմիայի հարցերով։
Մրցանակներ խմբագրել
Արժանացել է Վլադիմր Իլիչ Լենինի անվան (1930 թ.) և Ա․ Մ․ Բուտլերովի անվան (1924 թ.) մրցանակների։
Գրականություն խմբագրել
- Академик Н. Я. Демьянов. К сорокапятилетию научной и педагогической деятельности, 1934.
- Фаворский А. Е. Академик Н. Я. Демьянов // В кн.: Демьянов Н. Я. Сборник избранных трудов. М.-Л., 1936. — С. 5—7.
- Успенский А. Е. Академик Н. Я. Демьянов // Успехи химии, 1938, т. 7, вып. 5.
- Онищенко А. С. Н. Я. Демьянов — классик советской химии / Успехи химии, 1948, т. 17, вып. 5
- Демьянов Н. Я. Биография // Химики о себе / сост. Ю. И. Соловьев.: ВЛАДМО, ГРАФ-ПРЕСС, 2001. — С. 80—82.
- Волков В. А., Куликова М. В. Московские профессора XVIII — начала XX веков. Естественные и технические науки. — М.: Янус-К; Московские учебники и картолитография, 2003. — С. 77—78. — 294 с. — 2 000 экз. — ISBN 5—8037—0164—5
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Демьянов Николай Яковлевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ «Академик Демьянов Николай Яковлевич». Химический факультет МГУ. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 3-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- «Академик Демьянов Николай Яковлевич». Химический факультет МГУ. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 3-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 342)։ |