Նիգեր նահանգ

Նիգեր նահանգ
Բնակավայր
	Նիգեր նահանգ
Երկիր	Նիգերիա
Ներքին բաժանում	Agaie?, Agwara?, Bida?, Borgu?, Bosso?, Katcha?, Gurara?, Edati?, Chanchaga?, Gbako?, Kontagora?, Lapai?, Lavun?, Magama?, Mariga?, Shiroro?, Rijau?, Mokwa?, Mashegu?, Wushishi?, Munya?, Paikoro?, Tafa?, Suleja? և Rafi?
Հիմնադրված է	փետրվարի 3, 1976 թ.
Մակերես	76 363 կմ²
Պաշտոնական լեզու	անգլերեն
Բնակչություն	▲5 556 247 մարդ (2016)
Ժամային գոտի	UTC+1
Պաշտոնական կայք	nigerstate.gov.ng(անգլ.)
	Նիգեր նահանգ (Նիգերիա)
	Նիգեր նահանգ (Նիգերիա)
	Նիգեր նահանգ Վիքիպահեստում

Նիգեր (անգլ.՝ Niger State), նահանգ Նիգերիայի Միջին գոտի տարածաշրջանում, ամենամեծ նահանգը երկրում։ Նահանգի մայրաքաղաքը Միննա է։ Մյուս խոշոր քաղաքներն են՝ Բիդան, Կոնտագորան և Սուլեյան։ Այն ստեղծվել է 1946 թվականին, երբ Հյուսիսարևմտայան պետությունը բաժանվեց Նիգեր և Սոկոտո նահանգների։ Այնտեղ են գտնվում Նիգերիայի նախկին ռազմական կառավարիչներից Իբրահիմ Բաբանգիդայի և Աբդուլսալամի Աբուբաքարի տները։ Նուպեն, Գբագին, Կամակուն, Կամբարին, Հուն-Սաարեն, Հաուսան և Կորոն կազմում են նահանգի բազմաթիվ բնիկ ցեղերի մեծամասնությունը։

Նահանգը կոչվել է Նիգեր գետի անունով։ Նիգերիայի խոշոր հիդրոէլեկտրակայաններից երկուսը՝ Կայինջի Դամը և Շիրորո Դամը, գտնվում են Նիգեր նահանգում, և այնտեղ է գտնվում նաև Զունգերու ամբարտակը, Ջեբբա հիդրոէլեկտրակայանը Նիգերի նահանգի կեսն է և Կուարայի տարածման սահմանները։ Հայտնի Գուարայի ջրվեժը գտնվում է Նիգեր նահանգում, սև Գուրարայի տեղական ինքնակառավարման տարածքը կոչվում է Գուրարա գետի անունով, որի հունով տեղակայված է անկումը։ Այնտեղ է գտնվում նաև Կայինջի ազգային պարկը, Նիգերիայի ամենամեծ ազգային պարկը, որը պարունակում է Կայինջի լիճը, Բորգու խաղային արգելոցը և Զուգուրմայի խաղային արգելոցը^[4]։

Կառավարություն խմբագրել

Նիգերիայի նահանգների մեծամասնության նման, այն ղեկավարվում է Նահանգապետի և նահանգի ժողովների պալատի կողմից։

Տեղական ինքնակառավարման տարածքներ խմբագրել

Նիգերի նահանգը բաղկացած է 25 տեղական ինքնակառավարման տարածքներից։ Այնտեղ կան.

Ագայ
Ագվարա
Բիդա
Բորգուի տեղական ինքնակառավարման տարածք
Բոսսո
Չանչագա
Էդատի
Գբակո
Գուրարա
Կատչա
Կոնտագորա
Լապայի
Լավուն
Մագամա
Մարիգա
Մաշեգու
Մոկվա
Մունյա
Պաիկորո
Ռաֆի
Ռիջաու
Շիրորո
Սուլեջա
Տաֆա
Վուշիշի

Կրթություն խմբագրել

Նիգեր նահանգում ուսման բարձրագույն հաստատությունների ցանկը ներառում է.

Դաշնային պոլիտեխնիկ, Բիդա
Նիգերի պետական պոլիտեխնիկ, Զունգերու
Դաշնային տեխնոլոգիական համալսարան, Միննա

Լեզուներ խմբագրել

Նիգերի նահանգի լեզուները թվարկված են LGA-յի կողմից^[5].

LGA	Languages
Ագայ	Նապ լեզու, Դիբո լեզու; Կականդա լեզու;
Ագվարա	Շայնինգինի լեզու
Բիդա	Գբարի լեզու
Բորգու	Բուսա լեզու, Բոկո լեզու, Ցիշինգինի, Լարու լեզու, Ռեշ լոզու
Չանչագա	Բասա Գումնա, Գբագյի, Գբարի, Նուպ, Կամակու, Թանջիջիլի
Էդատի	Նուպ
Գբակո	Նուպ
Գուարա	Գվանդարա, Գբագյի
Կաթչա	Նուօ, Դիպո, Կուպա
Կոնտագորա	Աքիպա, Էսթերն, Ասու լեզու, Շինգինի, Վադի լեզու
Լապայի	Նուպ, Դիբո; Գբարի; Գուպա -աբավա, Կականդա, Կամի,
Մագամա	Լոպա լեզու, Կիմբա լեզու,
Մարիգա	Բանգի լեզու, Բասա Կոնտագորա, Կիպու լեզու, Կամակու լեզու, Նուպե, Ռոգո, Շամա լեզու, Ծիկիմբա, Ծիշինգինի, Ծուվադի
Մաշեգու	Ասու, Ծիկիմբա, Ծիշինգինի, Նուպ-Տակո
Միննա	Նուպ, Գբարի
Մոկվա	Նուպ, Յորուբա, Գբարի
Մունյա	Ադարա
Պայկորո	Գբարի
Ռաֆի	Բասա Գուարմանա, Բաուչի, Քահունգվայրա, Ֆունգվա, Գբագյի, Գբարի, Կամակու, Փագու, Ռոգո, Շամա-Սամբուգա
Ռիյաու	Ֆուլանի, Ծիշինգինի, Ծուվադի
Շիրիրո	Գբագյի, Գուրմանա
Սուլեջա	Գբագյի, Գբարի, Գվանդարա, Նուպ
Վուշիշի	Հաուսո, Նուպ, Գբարի

Խոսվում է նաև Սորկոյի և Զարարմայի մասին^[5]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 ^1,19 ^1,20 ^1,21 ^1,22 ^1,23 ^1,24 https://nigeriazipcodes.com/4005/local-government-area-in-niger-state/
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 ^2,15 ^2,16 ^2,17 ^2,18 ^2,19 ^2,20 ^2,21 ^2,22 ^2,23 ^2,24 https://nigerianfinder.com/local-governments-in-nigeria-the-full-list/
↑ https://nigerianstat.gov.ng/download/775
↑ «Kainji Lake National Park». United Nations Environment Programme: World Conservation Monitoring Centre. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 21-ին.
↑ ^5,0 ^5,1 «Nigeria». Ethnologue (22 ed.). Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 10-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիգեր նահանգ» հոդվածին։

[_1df139b66eb945d9-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 ^1,19 ^1,20 ^1,21 ^1,22 ^1,23 ^1,24 https://nigeriazipcodes.com/4005/local-government-area-in-niger-state/

[_fe0e34145ffb015b-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 ^2,15 ^2,16 ^2,17 ^2,18 ^2,19 ^2,20 ^2,21 ^2,22 ^2,23 ^2,24 https://nigerianfinder.com/local-governments-in-nigeria-the-full-list/

[_3a1166f38248156b-3] ttps://nigerianstat.gov.ng/download/775

[UNEP-4] «Kainji Lake National Park». United Nations Environment Programme: World Conservation Monitoring Centre. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 21-ին.

[e22-5] 5,0 ^5,1 «Nigeria». Ethnologue (22 ed.). Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 10-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]