Նանգ Կվակ (թաիլ.`นางกวัก), թաիլանդական բանահյուսության ոգի կամ կենցաղային պաշտամունք։ Համարվում է, որ այն բերում է բարի բախտ, բարգավաճում, հաճախորդներին բիզնեսի մեջ ներգրավում, և ընդունված է նաև վաճառականների շրջանում։

Նանգ Կվակ
Տեսակաստվածուհի
Սեռիգական
 Nang Kwak Վիքիպահեստում

Սովորաբար կրելով կարմիր թաիլանդական ոճի հագուստ, Նանգ Կվակը մարմնավորում է թաիլանդական բրնձի աստվածուհի Մե Փո Սոփին (Փհոսոփ)։ Նա հինդուիզմի աստվածուհի Լակշմիի տարատեսակն է[1]։

Պատկերագրություն խմբագրել

Նանգ Կվակը պատկերվում է որպես գեղեցիկ կին, որը հագնում է թաիլանդական ոճի կարմիր զգեստ (ոչ միշտ, բայց ավելի հաճախ, քան այլ գույների)։ Նա նաև ոսկե պսակ է կրում գլխին և նստած կամ ծնկած դիրքում է։ Նրա աջ ձեռքը բարձրացված է հաճախորդին ողջունելու թաիլանդական ձևով, ձեռքի ափում` արմավենի և դեպի ներքև ուղղված։ Ձախ ձեռքը գտնվում է նրա կողքին կամ փեշի մոտ ոսկով լի պայուսակ է պահում։

Նանգ Կվակի ներկայիս պատկերագրական կերպարը սիամական բրնձի աստվածուհի Մե Փհո Սոփի (แม่ โพสพ) մարմնավորումն է[1][2]։ Այնուամենայնիվ, ի տարբերություն Մե Փհո Սոփիի, Նանգ Կվակը չի պահում իր հավաքած բրնձի խուրձը իր աջ ուսին։ Նանգ Կվակի պատկերապատումը հիմնված է հինդուիզմի հարստության, բախտի և բարգավաճման աստվածուհի Շրի Լակշմիի վրա[1]։

Ներկա օրերի պատկերապատման մեջ նրա ձեռքի դիրքը նման է ճապոնական Մանեկի Նեկո (Maneki Neko) ողջունող կատվին[3]։

Խորհրդանշաններ խմբագրել

Նանգ Կվակը բարեգործ ոգի է։ Համարվում է, որ նա հաջողություն է բերում ընտանիքին, հատկապես փողի տեսքով։ Նա բոլոր առևտրականների և վաճառականների հովանավոր աստվածությունն է և նրան կարելի է տեսնել Թաիլանդի գրեթե բոլոր ձեռնարկություններում[4]։

Թաիլանդցիները սիրում են ունենալ այս աստվածուհու արձանիկը կամ կտորե ծածկոցը (որը կոչվում է Pha Yant կամ Yantra Cloth) իրենց տանը կամ խանութում, որը հաճախ տեղադրվում է տան սրբավայրում։ Որոշ մարդիկ նրա պես պարանոցի շուրջ կրում են նաև թալիսմաններ, ինչը տրամաբանական զարգացում է, պայմանավորված նրանով, որ մարդիկ պետք է շատ ճանապարհորդեն ամբողջ Թաիլանդով՝ իրենց իրերը վաճառելու համար, իսկ պարանոցին թալիսման կրելը այդպիսի մարդկանց համար պարզ ձևով փոխադրելի է դարձնում Նանգ Կվակի պատկերը։

Լեգենդներ խմբագրել

Չնայած Նանգ Կվակը ավելի շատ ժողովրդական բանահյուսության կերպար է, քան կրոնական աստվածություն, կան բուդդայական լեգենդներ, որոնք ձգտում են նրան ներառել բուդդայական գրվածքներում։

Բրահմին առևտրական ընտանիքի լեգենդ

Բուդդայական լեգենդներից մեկը Նանգ Կվակին ներկայացնում է որպես Նանգ Սուփավադի (կամ Սուբհավադի) Բրահմին առևտրական ընտանիքից, որը շրջվել էր դեպի բուդդիզմը[5]։ Ըստ այս լեգենդի՝ Հնդկաստանի Սավադտիի նահանգի Միչիկասանդանախարա փոքրիկ քաղաքում եղել է մի ընտանիք՝ Սուջիդթափրահման և նրա կինը՝ Սումանտան, որոնք ունեին դուստր՝ Սուպավադի անունով։ Նրանք առևտրականներ էին, որոնք շուկաներում վաճառում էին փոքր քանակությամբ իրեր, վաստակելով միայն իրենց փոքր ընտանիքը ամեն օր պահելու համար։ Մի օր նրանք քննարկում էին իրենց հույսերն ու երազանքները ապագայի վերաբերյալ և որոշեցին, որ նրանք պետք է փորձեն ընդլայնել իրենց բիզնեսը, որպեսզի ավելի շատ շահույթ ստանան և սկսեն մտածել այն մասին, որ կարող են ինչ-որ բան խնայել իրենց ծերության համար։

Այս խոսակցությունից հետո նրանք որոշեցին իրենց թույլ տալ սայլ գնել, որպեսզի օգտագործեն իրենց ապրանքները ճանապարհորդելու և այլ քաղաքներում և գյուղերում վաճառելու համար։ Այնուհետև նրանք այլ քաղաքներից ապրանքներ բերեցին, որպեսզի վաճառեն Սավադտիիում և Միչիգաասադհանակարայում։ Երբեմն Սուպավադին խնդրում էր ուղեկցել ուղևորության ընթացքում և օգնել նրանց։ Մի օր, երբ Սուպավադին օգնում էր իր ծնողներին ապրանքներ վաճառելու հեռավոր քաղաքում, նրան բախտ վիճակվեց լսելու Փհրա Գումարն Գասաբա Թերայի քարոզը. նա այնքան համվատով լցվեց և շարժվեց նրա քարոզով, որ նա դարձավ բուդդայական։ Երբ Գասաբա Թաերան տեսավ նրա հավատն ու նվիրվածությունը, հավաքեց իր մտքի և կենտրոնացման ողջ ուժերը, քանի որ նա Արահանթ էր, և հաջող ճակատագրի և բախտի օրհնություններ տվեց Նանգ Սուպավադեին և նրա ընտանիքի առևտրին։

Ռամաքյան դյուցազներգական լեգենդ

Թաիլանդական մեկ այլ լեգենդ Ռամաքյան էպոսում Նանգ Կվակին ներկայացնում է որպես թագավորին դևից պաշտպանող կին[5]։ Նա, այնուհետև, արժանացավ ճակատագրի պարգևին և բարգավաճման, որտեղ էլ որ լիներ։

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 Jonathan Lee, Fumitaka Matsuoka, Edmond Yee and Ronald Nakasone (2015), Asian American Religious Cultures, ABC, 978-1598843309, page 892
  2. Pairin Jotisakulratana, Mae Po sop: The Rice Mother of Thailand
  3. «Nang Kwak, Background information». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 17-ին.
  4. Astrologers
  5. 5,0 5,1 Ara Wilson (2008), The Sacred Geography of Bangkok’s Markets, International Journal of Urban and Regional Research, Volume 32.3, September 2008, page 635

Կենսագրություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել