Նալբանդյան

Նալբանդյան
Գյուղ
	Նալբանդյան
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	Արմավիրի
Շրջան	Արմավիրի տարածաշրջան
Գյուղապետ	Գրիգոր Մկրտչյան
Մակերես	20.1 կմ²
ԲԾՄ	864 մ
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	4365 մարդ (2008)
Խտություն	217 մարդ/կմ²
Ազգային կազմ	Հայեր,
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականուն	նալբանդյանցի
Ժամային գոտի	UTC+4
Հեռախոսային կոդ	+374 (237)
Փոստային ինդեքս	0936

Նալբանդյան, գյուղ Հայաստանի Արմավիրի մարզում, Արմավիրի տարածաշրջանում։

ԱշխարհագրությունԽմբագրել

Հեռավորությունը Երևանից՝ 60 կմ, մարզկենտրոնից 8 կմ հեռավորության վրա։ Նախկինում ունեցել է Շահյրար,Մեծ Շահյրար անվանումները։ Նալբանդյան է վերանվանվել 20-րդ դարում։

Գյուղը տեղադրված է Միջինարաքսյան հարթավայրում, ծովի մակարդակից ունի 850 մ բարձրություն։ Կլիման չոր խիստ ցամաքային է։ Ձմեռները սկսվում են դեկտեմբերի կեսերին, հունվարյան միջին ջերմաստիճանը տատանվում է -3-ից -5 °C։ Ամառը տևական է՝ մայիսից մինչև հոկտեմբեր, օդի միջին ամսական ջերմությունը հասնում է 24-ից 26 °C, իսկ առավելագույնը՝ 42 °C։ Հաճախ լինում են խորշակներ, որոնք զգալի վնաս են հասցնում գյուղատնտեսությանը։ Մթնոլորտային տարեկան տեղումների քանակը 250-300 մմ է։ Բնական լանդշաֆտները կիսանապատներ են, որոնք ոռոգման ընթացքում վեր են ածվել կուլտուր-ոռոգելի լանդշաֆտի։ Ագրոկլիմայական տեսակետից համայնքն ընկած է բացարձակ ոռոգման գոտում։

ԲնակչությունԽմբագրել

Գյուղի բնակչության նախնիների մի մասը 1828-1829 թթ և 1915-1916 թթ տեղափոխվել է Արևմտյան Հայաստանի Սուրմալուի, Խնուսի Ալաշկերտի և Պարսկահայաստանի Խոյ և Սալմաստ գավառներից։ Այստեղ 1940-1950 թթ այստեղ են հաստատավել նաև Լիբանանից հայրենադարձվածները։ Ըստ ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների 2005 թ-ին համայնքն ունեցել է 5355 առկա բնակիչ, որից տղամարդիկ կազմում են 47%, կանայք՝ 53%։ Ըստ տարիքային կազմի բնակչությունը բաշխված է հետևյալ կերպ. մինչաշխատունակներ՝ 23%, աշխատունակներ՝ 64%, հետաշխատունակներ՝ 13%։

Նալբանդյանի ազգաբնակչության փոփոխությունը.^[3]

Տարի	1831	1897	1926	1939	1959	1970	1979	2001	2004
Բնակիչ	630	1704	2165	1850	2789	3463	3596	4502	5078

Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների, քանդակագործ՝ Նիկողայոս Նիկողոսյան, ճարտարապետ՝ Լևոն Ղալումյան

ՏնտեսությունԽմբագրել

Գյուղն ունի 1853 առկա տնտեսություն։

Գյուղատնտեսական հողահանդակները ոռոգվում են Արմավիրի Մայր ջրանցքի ջրերով։ Գյուղատնտեսական հողահանդակներում մեծ բաժին ունեն վարելահողերը (626 հա), պտղատու (44 հա) և խաղողի այգիները (45 հա)։ Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր, արոտավայրեր, կազմելով համապատասխանաբար 91 և 390 հեկտար։ Զբաղվում են պտղաբուծությաամբ, խաղողագործությամբ, բանջարաբոստանային կուլտուրաների մշակությամբ, անասնապահությամբ։ Տեխնիկական մշակաբույսերից աճեցնում են խորդենի, որն օգտագործվում է եթերայուղերի արտադրության մեջ։