Նալբանդյան

գյուղ ՀՀ Արմավիրի մարզում

Նալբանդյան (նախկին անվանումը` Մեծ Շահրիար), գյուղ Հայաստանի Հանրապետության Արմավիրի մարզում, Արմավիրի տարածաշրջանում։ Վերանվանվել է Նալբանդյան 1950 թ. ապրիլի 19-ին[4]։

Գյուղ
Նալբանդյան
ԵրկիրՀայաստան Հայաստան
ՄարզԱրմավիրի
ՇրջանԱրմավիրի տարածաշրջան
ԳյուղապետԳրիգոր Մկրտչյան
Մակերես20.1 կմ²
ԲԾՄ864 մ
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Բնակչություն4863[1] մարդ (2011)
Ազգային կազմՀայեր,
Կրոնական կազմՀայ Առաքելական եկեղեցի Հայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականուննալբանդյանցի
Ժամային գոտիUTC+4
Հեռախոսային կոդ+374 (237)[2]
Փոստային ինդեքս0936[3]
Նալբանդյան (Հայաստան)##
Նալբանդյան (Հայաստան)
Նալբանդյան (Արմավիրի մարզ)##
Նալբանդյան (Արմավիրի մարզ)

Աշխարհագրություն Խմբագրել

Գտնվում է մարզկենտրոն Արմավիրից 8 կմ հարավ-արևմուտք, հեռավորությունը Երևանից` 60 կմ։

Գյուղը տեղադրված է Միջինարաքսյան հարթավայրում, ծովի մակարդակից ունի 850 մ բարձրություն։ Կլիման չոր խիստ ցամաքային է։ Ձմեռները սկսվում են դեկտեմբերի կեսերին, հունվարյան միջին ջերմաստիճանը տատանվում է -3-ից -5 °C։ Ամառը տևական է՝ մայիսից մինչև հոկտեմբեր, օդի միջին ամսական ջերմությունը հասնում է 24-ից 26 °C, իսկ առավելագույնը՝ 42 °C։ Հաճախ լինում են խորշակներ, որոնք զգալի վնաս են հասցնում գյուղատնտեսությանը։ Մթնոլորտային տարեկան տեղումների քանակը 250-300 մմ է։ Բնական լանդշաֆտները կիսանապատներ են, որոնք ոռոգման ընթացքում վեր են ածվել կուլտուր-ոռոգելի լանդշաֆտի։ Ագրոկլիմայական տեսակետից համայնքն ընկած է բացարձակ ոռոգման գոտում։

Բնակչություն Խմբագրել

Գյուղի բնակչության նախնիների մի մասը 1828-1829 թթ և 1915-1916 թթ տեղափոխվել է Արևմտյան Հայաստանի Սուրմալուի, Խնուսի Ալաշկերտի և Պարսկահայաստանի Խոյ և Սալմաստ գավառներից։ Այստեղ 1940-1950 թթ այստեղ են հաստատվել նաև Լիբանանից հայրենադարձվածները։

Ըստ ՀՀ 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների` Նալբանդյանի մշտական բնակչությունը կազմել է 4863 (2418 տղամարդ, 2445 կին), առկա բնակչությունը` 4781 մարդ[1], բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում` ստորև[5].

Տարի 1831 1873 1897 1926 1939 1959 1970 1979 1989 2001 2011
Բնակիչ 630 1393[6] 1704 2165 1850 2789 3463 3596 3771[7] 4502 4863[1]

Տնտեսություն Խմբագրել

Գյուղն ունի 1853 առկա տնտեսություն։

Գյուղատնտեսական հողահանդակները ոռոգվում են Արմավիրի Մայր ջրանցքի ջրերով։ Գյուղատնտեսական հողահանդակներում մեծ բաժին ունեն վարելահողերը (626 հա), պտղատու (44 հա) և խաղողի այգիները (45 հա)։ Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր, արոտավայրեր, կազմելով համապատասխանաբար 91 և 390 հեկտար։ Զբաղվում են պտղաբուծությաամբ, խաղողագործությամբ, բանջարաբոստանային կուլտուրաների մշակությամբ, անասնապահությամբ։ Տեխնիկական մշակաբույսերից աճեցնում են խորդենի, որն օգտագործվում է եթերայուղերի արտադրության մեջ։

Պատմամշակութային կառույցներ Խմբագրել

Նալբանդյանի մոտ գտնվում է մի հին բնակատեղի (մ.թ.ա. 3-2 հազարամյակներ), որը կոչվում է Կարաթափա։ Գյուղում կառուցված է Սբ. Աստվածածին եկեղեցին։

Հասարակական կառույցներ Խմբագրել

Նալբանդյանն ունի դպրոց, գրադարան, բուժկետ, հիվանդանոց-ծննդատուն, կապի հանգույց։

Տես նաև Խմբագրել

Ծանոթագրություններ Խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 2011 թ ՀՀ մարդահամարի արդյունքները
  2. ՀՀ մարզերի կոդեր(չաշխատող հղում)
  3. Code database of Armenia, Արմավիր
  4. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 3, էջ 949
  5. «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 143»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-09-12-ին։ Վերցված է 2015 Մարտի 27 
  6. Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
  7. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 5, էջ 776

Արտաքին հղումներ Խմբագրել