Վիքիպեդիա

Մ.թ.ա. 3-րդ հազարամյակ

 Մ. թ. ա. V հազարամյակ —  Մ. թ. ա. IV հազարամյակ —
 Մ. թ. ա. III հազարամյակ —  Մ. թ. ա. II հազարամյակ —  Մ. թ. ա. I հազարամյակ
Մ.թ.ա.  30֊րդ դար Մ.թ.ա.  29֊րդ դար Մ.թ.ա.  28֊րդ դար Մ.թ.ա.  27֊րդ դար Մ.թ.ա.  26֊րդ դար
Մ.թ.ա.  25֊րդ դար Մ.թ.ա.  24֊րդ դար Մ.թ.ա.  23֊րդ դար Մ.թ.ա.  22֊րդ դար Մ.թ.ա.  21֊րդ դար
Ժամանակագրական աղյուսակ

Մ.թ.ա. 3-րդ հազարամյակ, մ.թ.ա. 3000 թվականի հունվարի 1-ից մինչև մ.թ.ա. 2001 թվականի դեկտեմբերի 31-ն ընկած ժամանակամիջոցը։ Այս ժամանակաշրջանում ավարտվում է Նոր քարի դարը (Նեոլիթ) և սկսվում է Բրոնզի դարը։

Կլիմա խմբագրել

  • Մեր թվարկությունից մոտ 2900 տարի առաջ ավարտվում է սաստիկ ցրտահարությունը՝ Պիորայի տատանումը։
  • Մ.թ.ա. 2500-ից 2100-ն ընկած ժամանակահատվածում[1], կամ մ.թ.ա. շուրջ 2700 թվականին[2], Սահարայի չորացումը հասնում է առավելագույնի։
  • Մ.թ.ա. 2200 թվականի երաշտ, մշակութային հեղափոխության վրա ազդեցության տեսանկյունից՝ Հոլոցենի կլիմայական ամենահին իրադարձություններից մեկը։

Մշակույթ խմբագրել

Հիմնական հոդված՝ Բրոնզի դար

Մերձավոր Արևելք խմբագրել

Եվրոպա խմբագրել

Հիմնական հոդված՝ Նոր քարի դարը Եվրոպայում

Կարևոր իրադարձություններ խմբագրել

Հայկական լեռնաշխարհ խմբագրել

Բալկաններ խմբագրել

Կրետե խմբագրել

  • Մ.թ.ա. մոտ 2500 թվական, Մինոս թագավորի կառավարումը։

Մերձավոր Արևելք խմբագրել

  • Մ.թ.ա. 4-3-րդ հազարամյակներ, սեմիտները, ըստ լեզվական տարբերությունների, բաժանվում են երկու խոշոր խմբի՝ արևելյան (Հյուսիսային Միջագետք) և արևմտյան (Քանան, Ասորիք)։ Արևմտյան խումբը իր հերթին բաժանվում է երկու ենթախմբի՝ հյուսիս-արևմտյան և հարավային։ Հյուսիս-արևմտյան ենթախմբի առաջին հայտնի ներկայացուցիչները ամովրհացիներն են[13]։

Քանան խմբագրել

  • Մ․թ․ա․ 2750 թվական, հիմնադրվում է Տյուրոս քաղաքը[14]։

Միջագետք խմբագրել

Բաբելոն խմբագրել

Եգիպտոս խմբագրել

Չինաստան խմբագրել

  • Մ.թ.ա. մոտ 2600 թվականին, առասպելական Հուանգ-դին իրեն է ենթարկում առանձին ցեղերի առաջնորդներին և ստեղծում առաջին առասպելական չինական պետությունը։
  • Մ.թ.ա. 2137 թվականի հոկտեմբերի 22-ին տեղի է ունենում արևի խավարում։ Ըստ Շու Ցզինգի՝ մահապատժի են ենթարկվել Հի և Հո աստղագետները, ովքեր «զբաղվելով հարբեցողությամբ», չեն հասցրել նախազգուշացնել այդ մասին։

Հին Հնդկաստան խմբագրել

Արևելյան Եվրոպա խմբագրել

Նորվեգիա խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ Holocene non-orbital climatic events in present-day arid areas of northern Africa and China, 2000.(անգլ.)
  2. ↑ Shift From Savannah to Sahara Was Gradual, Research Suggests, 2008.(անգլ.)
  3. ↑ «The Bronze Age on the Greek Mainland: Early Bronze Age – Early Helladic I». Athens: Foundation of the Hellenic World. 1999–2000.
  4. ↑ 4,0 4,1 Հայաստանի կառավարության որոշում N 49, 29 հունվարի 2004 թ․
  5. ↑ Hamp 1976, էջ. 91.
  6. ↑ Razmik Panossian. The Armenians: from kings and priests to merchants and commissars. — Columbia University Press, 2006. — С. 106. — 442 с. — ISBN 0231139268(անգլ.)
  7. ↑ Մովսես Խորենացի. «История Армении».
  8. ↑ Garstang J. The geography of the Hittite Empire. — London: British Institute of Archaeology at Ankara, 1959. — 133 с.
  9. ↑ Lang D.M. Armenia: cradle of civilization. — London: Allen and Unwin, 1970. — С. 76. — 320 с. — ISBN 0-04-956007-7
  10. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1929-Ն, 30 դեկտեմբերի 2004 թ․
  11. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1793, 24 դեկտեմբերի 2003 թ․
  12. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 628, 29 մայիսի 2002 թ․
  13. ↑ Սովետական մեծ հանրագիտարան.(ռուս.)
  14. ↑ Jidejian, Nina (2018). TYRE Through The Ages (3rd ed.). Beirut: Librairie Orientale. էջեր 13–17. ISBN 9789953171050.
  15. ↑ Holloway, Steven W. Aššur is King! Aššur is King! Religion in the Exercise of Power in the Neo-Assyrian Empire, BRILL, 2002, 90-04-12328-8, p.391
  16. ↑ Дьяконов И. М. Эпос о Гильгамеше. — С. 91—92.
  17. ↑ Roux 1964, էջ. 187
  18. ↑ Канева, 2006, էջ 8
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մ.թ.ա._3-րդ_հազարամյակ&oldid=9015947» էջից