Մնացական Մանուկյան
Մնացական Մալխասի Մանուկյան (2008թ. Ապրիլի 15), հայ։ Մանկավարժական գիտությունների դոկտոր (1996), պրոֆեսոր (2000), ՀՀ վաստակավոր մանկավարժ (2007)։ Հայաստանի ՄԳԱ փոխնախագահ (2000 թվականից)։
| Մնացական Մանուկյան | |
|---|---|
| Ծնվել է | հունիսի 26, 1935 (88 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Լենինական, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ |
| Գիտական աստիճան | մանկավարժական գիտությունների դոկտոր (1996) և պրոֆեսոր (2000) |
| Մասնագիտություն | գիտնական |
Կենսագրություն խմբագրել
Սովորել է Գյումրու Վլադիմիր Մայակովսկու անվան թիվ 5 դպրոցում, 1943-1952 թվականներին՝ Լենինականի Մերկուրովի անվան կերպարվեստի ուսումնարանում։ 1958 թվականին ավարտել է Գյումրու մանկավարժական ինստիտուտի պատմա-բանասիրական ֆակուլտետը։ 1952-1953 թվականներին աշխատել է Գյումրու խնայդրամարկղում, որպես վերահսկիչ-գանձապահ, 1953 թվականին՝ Գյումրու տեքստիլ կոմբինատի գործվածքային ֆաբրիկայում որպես ջուլհակ, 1957-1958 թվականներին՝ Գյումրու Միքայել Նալբանդյանի անվան պետական մանկավարժական ինստիտուտի ԼԿԵՄ կոմիտեի քարտուղար, 1958-1960 թվականներին՝ Գյումրու Ս. Լուկաշինի անվան մանվածքային ֆաբրիկայի ԼԿԵՄ կոմիտեի քարտուղար, 1960-1961 թվականներին՝ Հայաստանի ԼԿԵՄ Գյումրու քաղկոմի երկրորդ քարտուղար, 1961-1962 թվականներին՝ Հայաստանի ԼԿԵՄ Գյումրու քաղկոմի առաջին քարտուղար, 1962-1970 թվականներին՝ Գյումրու Մեսրոպ Մաշտոցի անվան թիվ 29 դպրոցի տնօրեն, 1970-1972 թվականներին՝ Գյումրու Միքայել Նալբանդյանի անվան պետական մանկավարժական ինստիտուտի տարրական կրթության ֆակուլտետի հիմնադիր դեկան, 1972-1974 թվականներին՝ Գյումրու Միքայել Նալբանդյանի անվան պետական մանկավարժական ինստիտուտի տարրական կրթության մեթոդիկայի ամբիոնի հիմնադիր վարիչ, 1974-1976 թվականներին՝ Երևանի թիվ 158 դպրոցի տնօրեն, 1976-1980 թվականներին և 1987-1992 թվականներին՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի ընդհանուր մանկավարժության ամբիոնի դոցենտ, 1980-1982 թվականներին՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի հումանիտար մասնագիտությունների ֆակուլտետի դեկան, 1982-1984 թվականներին՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի ժողովրդական կրթության ղեկավար աշխատողների որակավորման բարձրացման ֆակուլտետի դեկանի տեղակալ, 1984-1987 թվականներին՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի ժողովրդական կրթության ղեկավար, աշխատողների որակավորման բարձրացման ֆակուլտետի դեկան, 1992-2007 թվականներին՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի ընդհանուր մանկավարժության ամբիոնի վարիչ, 2007 թվականից՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի մանկավարժության տեսության և պատմության ամբիոնի պրոֆեսոր։
Հանդիսացել է
- ՀՀ կառավարությանն առընթեր պետական բյուջեից ֆինանսավորվող մանկավարժական և հոգեբանական գիտությունների համակարգի գիտական թեմաների գնահատման փորձագիտական հանձնաժողովի նախագահ
- ՀՀ կառավարությանն առընթեր լեզվի բարձրագույն խորհրդի նախկին տերմինաբանական կոմիտեի անդամ
- «Տաթև» գիտակրթական համալիրի Մանկավարժական միտք գիտական հանդեսի հիմնադիր, գլխավոր խմբագիր 2000-2002 թվականներին, խմբագրական խորհրդի անդամ 2003 թվականից
- «Հոգեբանությունը և կյանքը» գիտական հանդեսի խմբագրական խորհրդի անդամ 2000-2007 թվականներին
- ՀՀ մանկավարժահոգեբանական գիտությունների ակադեմիա ՀԿի փոխնախագահ և գլխավոր գիտնական քարտուղար 1997 թվականից
- Մանկավարժական գիտությունների համակարգի, առարկաների գծով թեկնածուական մինիմումի քննություններ ընդունող մասնագիտական հանձնաժողովի նախագահ 1996-2007 թվականներին
- Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի գիտական խորհրդի անդամ 1992-2007 թվականներին
- Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի կառավարման խորհրդի անդամ (2000-2007)
- ՀՀ կառավարությանն առընթեր բարձրագույն որակավորման հանձնաժողովի Գիտական աստիճաններ շնորհող 020 մասնագիտական խորհրդի անդամ 1992 թվականից առ այսօր
- Արդեն պաշտպանած 25 ատենախոսությունների գիտական ղեկավար
- ՀԿԿ Գյումրու քաղկոմի բյուրոյի անդամ, 1961-1964 թվականներին
- Հայաստանի ԼԿԵՄ Կենտկոմի բյուրոյի անդամ, 1960-1964 թվականներին
- Համամիութենական ԼԿԵՄ կենտրոնական կոմիտեի պլենումի անդամ, 1961-1964 թվականներին
- Գյումրու քաղաքային խորհրդի պատգամավոր, 1960-1964 թվականներին
- Հայաստանի Գերագույն խորհրդի պատգամավոր, 1961-1964 թվականներին
Ուսումնասիրությունները նվիրված են կրթության համակարգի կառավարման և արտադպրոցական դաստիարակության հարցերին։ Համահեղինակ է «Հայ դպրոցն ու մանկավարժական միտքը 20-րդ դարում» (2005) գրքի[1]։ Գիտական համագործակցության և ստեղծագործական կապերի մեջ է եղել անձնական մտերմություն ու բարեկամություն է ունեցել 20-րդ դարի մեծանուն մանկավարժ ու հոգեբան, բարոյագետ ու գեղագետ, փիլիսոփա և մեթոդիստ Վ. Ա. Սուխոմլինսկու հետ։
Պարգևներ, կոչումներ խմբագրել
- Հայաստանի Գերագույն խորհրդի նախագահության պատվոգիր, 1961
- Խաչատուր Աբովյան շքանշան, 1966
- Ժողովրդական տնտեսության նվաճումների ցուցահանդեսի Ժողովրդական կրթության տաղավարի ոսկե մեդալ, 1968
- Մանկավարժական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան, 1969
- Դոցենտի գիտական կոչում, 1972
- Մանկավարժական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան, 1995
- Ամերիկայի ազգային ակադեմիայի Տարվա մարդ դիպլոմ, 1998
- Պրոֆեսորի գիտական կոչում 2000
- ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության ոսկե մեդալ, 2003
- ՀՀ վաստակավոր մանկավարժի պատվավոր կոչում, 2007
Երկեր խմբագրել
- Արտադասարանական դաստիարակչական աշխատանքների հարցերը դպրոցի ռեֆորմի լույսի ներքո, Ե., 1986։
- Սիրո փիլիսոփայական, հոգեբանական, մանկավարժական մեկնաբանման հայկական գանձարան, Ե., 2003։
- Իմաստուն մտքերի շտեմարան, Ե., 2005. (համահեղինակ)։
Հեղինակ է 12 մենագրությունների, 8 գրքերի և ուսումնական ձեռնարկների, 2 ուսումնական ծրագրերի, 114 գիտական հոդվածների, որոնցից
- 55 ամսագրային այդ թվում միջազգային
- 46 լրագրային
- 1 մեթոդական մենագրություն
- 9 հոգեբանական
Խմբագրել է 36 և գրախոսել 18 գիրք, դասագիրք, ուսումնական ձեռնարկ։
Համագործակցություն խմբագրել
Անվանի մանկավարժ-տեսաբաններ
- Ա. Ռեզնիկի, Ռուսաստան
- Կ. Նաստասևի, Ուկրաինա
- Կավլոշի Շանդորի, Հունգարիա, Յա.
- Տադեուշ Վիլեխի, Լեհաստան
- Ա. Գոլանդի, Ռուսաստան
- Վ. Կարակովսկու, Բաշկիրիա
- Ա. Բախտիարովայի, Թաթարստան, Վ. Կորոտովի Ռուսաստան
- Վ. Շատալովի, Դոնբաս
- Ա. Կուզինի, Ռուսաստան
- Մեծանուն մաթեմատիկոս Ա. Կոլմոգորովի, Ռուսաստան
- Տաղանդավոր հոգեբաններ Ա. Պետրովսկու, Ռուսաստան, «Շ. Ամոնաշվիլու -Վրաստան, Ա. Շչերբակովի -Բելառուսիա
- Ճանաչված փիլիսոփա-սոցիոլոգ Ի. Կոնի, Ռուսաստան
- Հայ արվեստի ու գրականության մեծերի Մ. Մկրտչյանի, Ա. Մկրտչյանի, Հ. Մալյանի, Ա. Յավուրյանի, Ֆ. Դովլաթյանի, Մինասի, Հովհ. Շիրազի, Հ. Հակոբյանի, Հ. Անանիկյանի, Չուբարի, Վ. Պետրոսյանի հետ.
Դասընթացներ խմբագրել
Հատուկ դասընթացներ է վարել
- Մոսկվայի մարզային մանկավարժական համալսարան, 2006
- Մինսկի միջազգային մանկավարժական գիտաժողով, 1989
- Եկատերինբուրգի նախկին Սվերդլովսկ, Կ. Լիբկնեխտի անվան մանկավարժական համալսարան, 1972
- Սանկտ Պետերբուրգի նախկին Լենինգրադ Գերցենի անվան պետական համալսարան, 1967
- Թբիլիսիի Ղ. Ամոնաշվիլու անվան թիվ 2 համալիր միջնակարգ հանրակրթական դպրոց, 1968
- Մոսկվայի կուսակցական բարձրագույն դպրոց, 1968
- Ղրիմի Սիմֆերոպոլ քաղաքի միջնակարգ դպրոցների աշակերտական գիտական ընկերության Որոնող փոքր ակադեմիա, 1968
- Երևանի Մ. Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարան, 2005-2006
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.