Միզուլա (լիճ)
Միզուլա (անգլ.՝ Missoula), հնագույն սառցադաշտային լիճ ժամանակակից ԱՄՆ Մոնտանա նահանգի արևմտյան մասում։ Գոյացել է աստիճանաբար սառցադաշտային ժամանակաշրջանի վերջին, 15-13 հազար տարի առաջ։ Զբաղեցնում էր մոտ 7770 կմ² տարածք, ծավալը կազմում էր մոտ 2100 կմ³ (ժամանակակից Միչիգան լճի ծավալի գրեթե կեսը)[1]։ Գտնվում է Միզուլա քաղաքից 68 մղոն հյուսիս-արևմուտք, Մոնտանա թիվ 382 մայրուղուց արևելք։ 1966 թվականին հայտարարվել է բնության ազգային հուշարձան։
| Միզուլա | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | բնության հատուկ պահպանվող տարածք, նախկին լիճ և պալեո լիճ |
| Երկիր |  ԱՄՆ |
| Վարչատարածք | Մոնտանա |
| Մակերես | 7770 կմ² |
 | |
 | |
Լճի հետազոտությունն հիմք է հանդիսացել ամերիկացի երկրաբան Ջոն Հարլեն Բրետսի տեղանքի դիլյուվիալ ծագման տեսության հիմնավորման համար, որի ուսումնասիրության առարկան Քանելդ Սքաբլենդ անվամբ հայտնի տեղանքն էր։ Լճի ձևավորումը կապված է Կորդիլերյան սառցադաշտի լեզվակի առաջխաղացման հետ, ինչը հանգեցրել է Կլարկ-Ֆորկ գետի վրա բնական սառցե ամբարտակի ձևավորմանը։ Պատվարի ենթադրյալ բարձրությունը կազմել է մոտ 610 մ։
Սառցե պատնեշի պարբերական փլուզումները աղետալի միզուլական ջրհեղեղների պատճառ են դարձել, որոնք պատուհասել են ժամանակակից Վաշինգտոնի նահանգի արևելյան հատվածին և շարունակել հոսքը Կոլումբիա գետի կիրճով, 2000 տարվաի ընթացքում շուրջ 40 անգամ։ Այդ մասշտաբային ջրհեղեղները ողողել են ընդհանուր առմամբ մոտ 210 կմ³ լյոսային և նստվածքային նյութ և տեղափոխել այն հոսանքն ի վար[2]։
-
Բոննեվիլ և Միզուլա լճեր -
Միսուլլա լճի բրածո ափերը -
Քանել Սկաբլանդների քարտեզ -
Կապույտ՝ Կորդիլերան սառցե թերթ Դեղին՝ Սառցադաշտային Միզուլա լճի (արևելյան) և Կոլումբիայի սառցադաշտային լճի առավելագույն տարածքը (արևմտյան) Մուգ դեղին՝ տարածքներ, որոնք պատել են Միսուլայի և Կոլումբիայի ջրհեղեղները
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Bjornstad, Bruce N. On the trail of the Ice Age floods: a geological field guide to the mid-Columbia basin / Bruce Bjornstad. — Sandpoint, Idaho: Keokee Books, 2006. — С. 4. — ISBN 9781879628274
- ↑ Cataclysms on the Columbia: a layman's guide to the features produced by the catastrophic Bretz floods in the Pacific Northwest. — Workman Publishing Company.|место=Portland, OR|страницы=104|isbn=0881920673|язык=en|автор=Allen, John Eliot; Burns, Marjorie and Sargent, Sam C.|год=1986}}
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միզուլա (լիճ)» հոդվածին։ |