Մելիորացիա (լատին․՝ Melioration-բարելավում), կազմակերպչատնտեսական և տեխնիկական միջոցառումների համալիր` ուղղված հիդրոլոգիական, հողային և հողակլիմայական պայմանների բարելավմանը`հողային և ջրային պաշարների օգտագործման արդյունավետությունը բարձրացնելու և բարձրարժեք ու կայուն գյուղատնտեսական մշակաբույսեր ստանալու նպատակով։

Մելիորատորները աշխատանքի ժամանակ

Մելիորացիան սովորական ագրոտեխնիկական միջոցառումներից տարբերվում է մելիորացիայի օբյեկտների վրա երկարատև և ավելի ինտենսիվ ազդեցությամբ։

Հողաբարելավման աշխատանքներն ուղղված են հողի հատկությունների բարելավմանը և արտադրողականության բարձրացմանը։

Մելիորատիվ միջոցառումների հիմնական տեսակներ խմբագրել

Գոյություն ունեն մելիորացիայի տարբեր տեսակներ, որոնցից յուրաքանչյուրն ընտրվում է` կախված տարածքի և հողի առանձնահատկություններից։

Հիդրոմելիորացիա խմբագրել

Նախատեսված է ոռոգման, ցամաքեցման, հակասողանքային, հակաէրոզիային և հակասելավային աշխատաքների համար։ Դա զարգացել է շնորհիվ ջրահեռացում կատարելու, որը կարգավորում է խոնավության կուտակման ռեժիմը հողում։

Ջերմային խմբագրել

Նպատակն է փոխել ջերմային ռեժիմը հողում, որն աճում է հողատարածքի մակերեսի խտացման հաշվին։ Տարածքի ջերմային մելիորացիան իրականացվում է հողի վրա ծառերի հետ կոմպոստային կույտի օգնությամբ։

Կուլտուրտեխնիկական խմբագրել

Նախատեսում է կատարել աշխատանքի հաջորդ շարքը՝ հողի առաջնային աշխատանք, ելունդների, մամուռների, ավելորդ առարկաների և իրերի հեռացում, աղուտահողերի մշակում և այլ միջոցառումներ։

Քիմիական խմբագրել

Նպատակն է հողի թթվայնության փոփոխությունը, որը հաճախ օգտագործվում է այն տարածքներում, որտեղ աճում են բանջարային մշակաբույսեր։ Օրինակ՝ բնահողի քիմիական մելիորացիան իրականացվում է հողի թթվայնությունը քչացնելու համար, թույլ ալկալիական միջավայր նախընտրում են բանջարային մշակաբույսերի մեծամասնությունը։

Ոչ սևահողային գոտում ցանկալի է օգտագործել մելիորացիայի այսպիսի տեսակներ՝

  • Գյուղատնտեսական մելիորացիան իրենից ներկայացնում է համալիր աշխատանքներ, որոնք միտված են բարելավելու ֆիզիկական հատկությունները և հողի ռելիեֆը։ Դա հնարավոր է փխրեցման խորը ճանապարհով կամ հողամասի մակերեսի հարթագծումով։
  • Հողաբարելավումը նախատեսված է խոնավության պատշաճ բաշխման, արագացման և մակերեսային հոսքի գրագետ կազմակերպման համար։
  • Կուլտուրատեխնիկական

Դրենաժային համակարգը հողատարածքում խմբագրել

Ջրահեռացման նպատակը

  1. Հողի պաշտպանությունը փտելու գործընթացից
  2. Հողի Պաշտպանությունը անձրևաջրերի կուտակումից
  3. Հողի Պաշտպանությունը սեզոնային ողողումից

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մելիորացիա» հոդվածին։