Մարտին Շրեթինգեր
Մարտին Վիլիբալդ Շրեթինգեր (հունիսի 17, 1772[1][2][3], Նոյմարքթ, Վերին Պֆալց, Բավարիա - ապրիլի 12, 1851[1][2][3] կամ ապրիլի 12 (24), 1851, Մյունխեն, Բավարիայի թագավորություն), գերմանացի քահանա և գրադարանավար:
Մարտին Շրեթինգեր | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | հունիսի 17, 1772[1][2][3] |
Ծննդավայր | Նոյմարքթ, Վերին Պֆալց, Բավարիա |
Մահացել է | ապրիլի 12, 1851[1][2][3] (78 տարեկան) կամ ապրիլի 12 (24), 1851 (78 տարեկան) |
Մահվան վայր | Մյունխեն, Բավարիայի թագավորություն |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Կրոն | Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի |
Մասնագիտություն | գրադարանավար |
Աշխատատու | Բավարիական պետական գրադարան |
![]() |
Կյանք և կարիերա
խմբագրել1793 թվականին նա միացել է Վայսենոհեի բենեդիկտյան վանքին, որտեղ ձեռնադրվել է 1795 թվականին: 1800 թվականին նա դարձել է վանքի գրադարանավարը: 1802 թվականին, վանքի փակվելուց կարճ ժամանակ առաջ, մեկնել է Մյունխեն, որտեղ աշխատել է Թագավորական գրադարանում (այժմ՝ Բավարիայի պետական գրադարան): 1806 թվականին նա ստանձնել է վարիչի (Kustos) պաշտոնը, իսկ 1823 թվականին՝ գրադարանավարի օգնականի: 1839 թվականին, պահպանելով գրադարանավարի իր պաշտոնը, նա նշանակվեց կանոնիկոս Մյունխենի Սուրբ Կայետանի եկեղեցում:
Շրեթինգերը համարվում է ժամանակակից գրադարանագիտության հիմնադիրը և առաջին անձը, ով օգտագործել է այդ տերմինը: Նա ստեղծել է գրադարանի բոլոր պաշարների կատալոգ՝ բաժանված թեմաների և ենթաթեմաների: Նա խաչաձև հղումներ է արել դրանք հեղինակների այբբենական կատալոգի և գրադարանում գրքերի տեղադրման կատալոգի միջոցով: 1819 թվականին Շրեթինգերը սկսել է դասակարգված կատալոգ (Realkatalog), որը երբեմն օգտագործվում է ժամանակակից գրադարանավարների կողմից և մնում է անավարտ:
Հրապարակումներ
խմբագրել- Versuch eines vollständigen Lehrbuches der Bibliothek-Wissenschaft oder Anleitung zur vollkommenen Geschäftsführung eines Bibliothekärs. Volume 1 (Sections 1-3): 1808-1810; Volume 2 (Section 4): 1829.
- Handbuch der Bibliothek-Wissenschaft. Vienna 1834. Reproduced by Weidmann, Hildesheim 2003. 3-615-00277-6
- The Bavarian State Library contains Schrettinger's journals from 1793–1850 and a handwritten autobiography.
- Philip Dormer Stanhope of Chesterfield: Die Kunst unter Menschen glücklich zu leben
Մատենագրություն
խմբագրել- Wilhelm Bäumker: Schrettinger, Martin. In: Allgemeine Deutsche Biographie, vol. 32. Duncker & Humblot, Leipzig 1891, p. 491 (online).
- Uwe Jochum: Bibliotheken und Bibliothekare 1800-1900. Königshausen und Neumann, Würzburg 1991. 3-88479-599-6
- Annemarie Kaindl: Martin Schrettinger zu Bau und Organisation der königlichen Hof- und Centralbibliothek. In: Bibliotheksforum Bayern, Jg. 14, 2020, Heft 1, p. 25–29 (online).
- Stephan Kellner: Schrettinger, Martin. In: Neue Deutsche Biographie, vol. 23. Duncker & Humblot, Berlin 2007, p. 545 sq. (online).
- Manfred Knedlik: Martin Schrettinger, In: Literaturportal Bayern. (online)
- Manfred Knedlik: Wegbereiter eines modernen Bibliotheksmanagements. Martin Schrettinger (1772–1851). In: Bibliotheksmagazin, 2022, Heft 2, S. 9–13 (online).
- Alois Schmid: Martin Schrettinger aus Neumarkt in der Oberpfalz. In: Jahresbericht des Historischen Vereins für Neumarkt i.d. Opf. und Umgebung 22, 1999, p. 139–162.
- Mönch, Rebell, Bibliothekar. Eine Ausstellung zum 250. Geburtstag von Martin Schrettinger. Virtual exhibition at Bavarian State Library (in German)
- Stadtbibliothek Neumarkt im Martin-Schrettinger-Haus Արխիվացված 2022-12-08 Wayback Machine
- Schrettinger Catalogue
- bavarikon
- Deutsche Biographie
- Deutsche Digitale Bibliothek
- Europeana
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարտին Շրեթինգեր» հոդվածին։ |