Մարկ Դին
Մարկ Է. Դին (անգլ.՝ Mark Dean, մարտի 2, 1957, Jefferson City, Ջեֆերսոն շրջան, Թենեսի, ԱՄՆ), ամերիկացի գյուտարար և համակարգչային ճարտարագետ։ Ընդգրկված է ISA շինաների մշակման աշխատանքային խմբի մեջ և ղեկավարել է 1 գեգահերց հաճախականությամբ պրոցեսորների ստեղծման աշխատանքային խումբը[2]։ Որպես IBM-ի անհատական համակարգչի ստեղծողներից մեկը, որը թողարկվել է 1981 թվականին[3], ունի ինը արտոնագրերից երեքը։ 2011 թվականի օգոստոսին իր բլոգում հայտարարել էր, որ այժմ օգտագործում է պլանշետային համակարգիչ, այլ ոչ թե համակարգիչ[4][5]։
| Մարկ Դին | |
|---|---|
| Ծնվել է | մարտի 2, 1957 (67 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Jefferson City, Ջեֆերսոն շրջան, Թենեսի, ԱՄՆ |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Կրթություն | Սթենֆորդի համալսարան, Florida Atlantic University? և Թենեսիի համալսարան |
| Մասնագիտություն | համակարգչային գիտնական և գյուտարար |
| Աշխատավայր | IBM և Թենեսիի համալսարան |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Անդամություն | Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Ճարտարագիտական ազգային ակադեմիա |
Վաղ կյանք խմբագրել
Ծնվել է ԱՄՆ-ի Թենեսի նահանգի Ջեֆերսոն քաղաքում։ Նա տեխնոլոգիաների և գյուտերի նկատմամբ հետաքրքրություն է ցուցաբերել արդեն երիտասարդ տարիքում[6]։
Կրթություն խմբագրել
Թենեսի պետական համալսարանում ստացել է բակալավրի աստիճան էլեկտրատեխնիկայի բնագավառում, մագիստրոսի աստիճան՝ Ֆլորիդայի Ատլանտյան համալսարանում էլեկտրատեխնիկայի բնագավառում, իսկ էլեկտրատեխնիկայի գծով փիլիսոփայության բժշկի աստիճան՝ Սթենֆորդի համալսարանում[7]։
Ճանաչում խմբագրել
Առաջին[8] աֆրոամերիկացին է, որը դարձել է IBM Fellow, ինչը հանդիսանում է ընկերության տեխնիկական գերազանցության ամենաբարձր մակարդակը։ 1997 թվականին ընդգրկվել է Գյուտարարների փառքի ազգային սրահում[9]։
Կարիերա խմբագրել
Ներկայումս Թեննեսիի պետական համալսարանի էլեկտրատեխնիկայի և համակարգչային գիտությունների ֆակուլտետում հետազոտող պրոֆեսոր է[10]։ Նախկինում եղել է IBM-ի տեխնիկական տնօրենը Մերձավոր Արևելքում և Աֆրիկայում[11] IBM-ի փոխնախագահը ղեկավարում է Ալմադեն հետազոտական կենտրոնը Սան Խոսեում, Կալիֆորնիա[12]։ Ունի ավելի քան 20 արտոնագիր[13][14]։ Ընդգրկված է անհատական համակարգչի ISA շինա մշակող թիմում։ Համակարգչային գիտություններ է դասավանդում Հարվարդում։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ https://www.invent.org/inductees/mark-dean
- ↑ McCoy, Frank (1999 թ․ դեկտեմբերի 26). «He refined the desktop PC. Now he wants to kill it». U.S. News & World Report. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 12-ին. «A year later, Dean led a team that built a 1,000-megahertz chip [...]»
- ↑ «Four American Inventors to Receive Ronald H. Brown American Innovator Awards» (Press release). United States Patent and Trademark Office. 1997 թ․ հոկտեմբերի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 11-ին. «Dean, just 40, holds more than 25 patents, including three of IBM's original nine PC patents.»
- ↑ Angel, Jonathan (2011 թ․ օգոստոսի 10). «Thirty years later, the personal computer's obsolete, IBM PC designer says». linuxfordevices.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 12-ին.
- ↑ Dean, Mark (2011 թ․ օգոստոսի 12). «IBM Leads the Way in the Post-PC Era». Smarter Planet. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 13-ին. «I recently traded in my PC for a tablet computer [...]»
- ↑ «Mark Dean: Early Life and Education» (անգլերեն). Biography.com. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 18-ին.
- ↑ High-tech's Invisible Man' (und) // US Black Engineer & IT. — Career Communications Group, 2002. — Т. 25. — № 5. — ISSN 1088-3444.
- ↑ Carter Sluby, Patricia The inventive spirit of African Americans: patented ingenuity. — illustrated. — Greenwood Publishing Group, 2009. — С. 177. — ISBN 978-0-275-96674-4
- ↑ «Mark Dean». National Inventors Hall of Fame. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 1-ին.
- ↑ «Personal Computer Inventor to Join College of Engineering Faculty». Tennessee Today. The University of Tennessee, Knoxville. 2013 թ․ օգոստոսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
- ↑ Evans, Bob (2011 թ․ օգոստոսի 11). «Personal Computers Becoming Obsolete, Says IBM PC Architect». Forbes. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 12-ին. «One of IBM's primary designers for its iconic PC says he's chucked the PC in favor of a tablet [..] Now CTO for IBM Middle East and Africa, Dean [...]»
- ↑ «Mark Dean - Computer Scientist of the African Diaspora». Department of Mathematics, University of Buffalo. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 21-ին.
- ↑ «Mark Dean: Innovation with IBM». Biography.com.
- ↑ «Dr. Mark Dean: Computer Inventions». Black-inventor.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 21-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Brown, Alan S. Mark E. Dean: From PCs to Gigahertz Chips (und) // The Best of Tau Beta Pi. — Tau Beta Pi.
- «Dr. Mark Dean». Department of Electrical Engineering & Computer Science, The University of Tennessee Knoxville. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 21-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 13-ին.