Մարինա Լեոնովա
Մարինա Կոստանտինի Լեոնովա (ռուս.՝ Мари́на Константи́новна Лео́нова, փետրվարի 18, 1949, Մոսկվա, ԽՍՀՄ), բալետի դերասանուհի, Մեծ թատրոնի մենապարուհի, բալետային մանկավարժ, Մոսկվայի խորեոգրաֆիայի պետական ակադեմիայի ռեկտոր, Ռուսաստանի Դաշնության ժողովրդական արտիստ (2003)։
Մարինա Լեոնովա | |
---|---|
Ծնվել է | փետրվարի 18, 1949 (75 տարեկան) |
Ծննդավայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ և Ռուսաստան |
Կրթություն | Ռուսաստանի թատերական արվեստի համալսարան |
Մասնագիտություն | բալետի պարող և բալետի ուսուցիչ |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Marina Leonova Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն խմբագրել
Մարինա Լեոնովան ծնվել է 1949 թվականի փետրվարի 18-ին Մոսկվայում։ Պարով զբաղվել սկսել է յոթ տարեկանում Պիոներների պալատի խորեոգրաֆիայի մանկական խմբում[1]։
1968 թվականին ավարտել է Մոսկվայի խորեոգրաֆիայի պետական ակադեմիան (Սոֆյա Գոլովկինայի դասարան)։ 1968-1969 թվականներին վերջինիս ղեկավարությամբ սովորել է կատերալագործման դասարանում[2]։
1969-1989 թվականներին Մարինա Լեոնովան եղել է Մեծ թատրոնի մենակատար։ Ունեցել է ընդարձակ խաղացանկ, եղել է խորհրդային բալետմայստերների ներկայացումների մի շարք դերերի առաջին կատարողը։
1991 թվականին ավարտել է Ռուսաստանի թատերական արվեստի ինստիտուտի մանկավարժական ֆակուլտետը (Մարինա Սեմյոնովայի կուրս)[2]։ 1989 թվականին դարձել է դասական պարի մանկավարժ Մոսկվայի խորեոգրաֆիայի պետական ակադեմիա։ 1994 թվականից դոցենտ է, 1999 թվականից՝ պրոֆեսոր։ 2001 թվականին նշանակվել է Մոսկվայի խորեոգրաֆիայի պետական ակադեմիայի ռեկտորի պաշտոնակատար, 2002 թվականին ընտրվել է ակադեմիայի ռեկտոր։
Խաղացանկ խմբագրել
- Հունգարական հարսնացու («Կարապի լիճ» Պյոտր Չայկովսկի Ա․ Ա․ Գորսկովի և Ա․ Մ․ Մեսսերերի խմբագրմամբ, 1970)
- Նիմֆա («Վալպուգիևի գիշեր» պատկերում՝ Շառլ Գունոյի «Ֆաուստ» օպերայից, 1970)
- Ամառ (Սերգեյ Պրոկոֆևի «Մոխրոտիկը», 1970)
- Պա դե մրուա («Կարապի լիճ», Պյոտր Չայկովսկի, Ա․ Ա․ Գորսկովի և Ա․ Մ․ Մեսսերերի խմբագրմամբ, 1970)
- Երկրորդ տարատեսակ («Դոն Կիխոտ » Լ․ Ֆ․ Մինկուս, 1971)
- Միրտա (Ադոլֆ Ադանի «Ժիզել», 1971)
- Արքայազնի հասակակիցը («Կարապի լիճ» Պյոտր Չայկովսկի Ա․ Ա․ Գորսկովի և Ա․ Մ․ Մեսսերերի խմբագրմամբ, 1971)
- Օդետտա-Օդիլլիյա («Կարապի լիճ» Պյոտր Չայկովսկի, 1972), կատարել է այդ դերն է կատարել ինչպես Ա․ Ա․ Գորսկովի և Ա․ Մ․ Մեսսերերի մոսկովյան կանոնական խմբագրությունում, այնպես էլ Յուրի Գրիգորովիչ տարբերակում
- III գործողության պարեր (Միխայիլ Գլինկայի, «Ռուսլան և Լյուդմիլա» օպերա, 1973)
- Յասամանի փերին («Քնած գեղեցկուհի», Պյոտր Չայկովսկի, 1973), առաջին կատարողը Յուրի Գրիգորովիչի պարտիայում
- Անտառահարսի տիրուհին («Դոն Կիխոտ» բալետ, Լ․ Ֆ․ Մինկուս, 1973)
- Մեհմենե Բանու («Լեգենդ սիրո մասին», Արիֆ Մելիքով, 1974)
- Բեատրիչե («Սեր սիրո հետևից», Տիխոն Խրեննիկով, 1976)
- Մենակատար («Այդ կախարդող ձայները», Վլադիմիր Վասիլև, 1978)
- Էգինա («Սպարտակ», Արամ Խաչատրյան, 1979)
- Ջուլիետայի ընկերուհին («Ռոմեո և Ջուլիետ», Սերգեյ Պրոկոֆև, 1979)
- Պղնձե լեռան տիրուհին («Լեգենդ քարե ծաղկի մասին», Սերգեյ Պրոկոֆև, 1982)
- Հազարան բլբուլ («Հազարան բլբուլ», Իգոր Ստրավինսկի, 1982)
- Գայանե («Գայանե», Արամ Խաչատրյան, 1984)
- Կլեմանս («Ռայմոնդա», Ալեքսանդր Գլազունով, 1984)
- Լյուբաշա («Կարմիր Կալինա», Եվգենի Սվետլանով, 1985)
- Հենրիետտա («Ռայմոնդա», Ալեքսանդր Գլազունով, 1985)
- Արտեմիդա (խորեոգրաֆիայի բեմը «Իֆիգենիան Ավլիդ» օպերայում, Քրիստոֆ Վիլիբալդ Գլյուկ, 1985)
- Դուլսինեյա, Ալդոնսա («Տխուր պատկերի ասպետ», 1986)
Աշակերտուհիներ խմբագրել
Մրցանակներ և կոչում խմբագրել
- ՌՍՖՍՀ վաստակավոր դերասանուհի (1976)։
- Ռուսաստանի Դաշնության ժողովրդական արտիստ (2003)[7]։
- «Սուրբ Սոֆիա» (Օքսֆորդ) շքանշան (2004)[2]։
- Պատվո շքանշան (2008 թվականի հունիսի 12-ին)՝ հայրենական մշակույթի և արվեստի զարգացման գործում ներդրման բազմամյա բեղմնավոր գործունեություն համար[7]՝[8]:
- «Հայրենիքի առաջ վաստակի համար» IV աստիճանի (2014 թվականի օգոստոսի 14) շքանշան՝ հայրենական մշակույթի և արվեստի զարգացման, ռադիոհեռուստատեսութան, մամուլի, կապերի բազմամյա արգասաբեր գործունեության մեջ ունեցած մեծ ներդրման համար[9]։
- «Հայրենիքի առաջ վաստակի համար» III աստիճանի (2019 թվականի հունիսի 13) շքանշան՝ հայրենական մշակույթի և արվեստի զարգացման մեջ մեծ ներդրման, բազմամյա արգասաբեր գործունեության համար[10]։
Բեմադրական աշխատանք խմբագրել
Մոսկվայի խորեոգրաֆիայի պետական ակադեմիայի ուսումնական խաղացանկի համար այլ մանկավարժների հետ համատեղ վերսկսել է դասական մեծ «Պահիտա» բալետից։
Գիտական գործունեություն խմբագրել
2008 թվականի դեկտեմբերի 16-ին պաշտպանել է թեկնածուական դիսերտացիա «Մոսկովյան բալետի դպրոցի դերը Մեծ թատրոնի ստեղծագործական կյանքում (1945-1970)» թեմայով։ Պաշտպանության արդյունքում Մ․ Կ․ Լեոնովին շնորհվել է արվեստագիտության թեկնածուի գիտական աստիճան[11]։ Մ․ Կ․ Լեոնովը գիտական հոդվածների և ուսումնական ծրագրերի հեղինակ է[2]։
Հասարակական դիրք խմբագրել
2014 թվականի մարտի 11-ին ստորագրել է Ռուսաստանի դաշնության մշակույթի գործիչների դիմումը աջակցել ՌԴ նախագահ Վ․ Վ․ Պուտինին Ուկրանիայի և Ղրիմի հարցով[12]։
Գրականություն խմբագրել
Леонова М. К. Роль московской балетной школы в творческой жизни Большого театра (1945—1970). Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата искусствоведения. — М., 2008.[13]
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Classic ballet
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «Московская государственная академия хореографии». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ փետրվարի 8-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 21-ին.
- ↑ С. Лунькина կենսագրությունը Մեծ թատրոնի կայքում
- ↑ Большой театр: Персоны: Нино Асатиани
- ↑ Большой театр: Персоны: Наталья Осипова
- ↑ Н. Осипова Արխիվացված 2014-09-12 Wayback Machine կենսագրությունը միխայլովյան թատրոնի կայքում
- ↑ 7,0 7,1 Большой театр: Персоны: Марина Леонова
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 12 июня 2008 года № 955 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 14 августа 2014 года № 568 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 13 июня 2019 года № 274 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»
- ↑ «РАТИ — Объявление о защите диссертации от 13.11.2008». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ նոյեմբերի 23-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 21-ին.
- ↑ Деятели культуры России — в поддержку позиции Президента по Украине и Крыму Արխիվացված 2014-03-11 archive.today // Официальный сайт Министерства культуры Российской Федерации
- ↑ «РАТИ — Автореферат Леновой М.К». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ նոյեմբերի 23-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 21-ին.