Վիքիպեդիա

Մասնակից:Sembeot/Ավազարկղ

< Մասնակից:Sembeot
Ֆինլանդիայի Հանրապետություն
  • Suomen tasavaltano
  • Republiken Finlandno
Ֆինլանդիա դրոշ
Դրոշ		 Ֆինլանդիա զինանշանը
Զինանշան
Ազգային օրհներգ՝ 
Maammeno
Vårt land]]no
(հայերեն՝ "Մեր հող")
Ֆինլանդիա դիրքը
Ֆինլանդիա դիրքը
Ֆինլանդիան նշված է մուգ կանաչ գույնով
մուգ մոխրագույն գույնով նշված է աշխարհամասը՝ Եվրոպան
կանաչ գույնով նշված է Եվրոպական Միությունը
Մայրաքաղաք
և ամենամեծ քաղաք 		Հելսինկի
Պետական լեզուներ
Շրջանային լեզուներ Սամի
Կառավարում Ունիտար խորհրդարանական հանրապետություն
 -  Նախագահ Սաուլի Նինիստո
 -  Վարչապետ Անտի Ռինե[1]
Կազմավորում
 -  Ինքնավարություն
Ռուսական Կայսրության կազմում		 1809 թվականի մարտի 29 
 -  Անկախություն
Ռուսաստանի ԽՖՍՀ		 1917 թվականի դեկտեմբերի 6 
 -  Քաղաքացիական պատերազմ
Կարմիր Ֆինլանդիայի/ՖՍԱՀ դեմ		 1918 թվականի հունվարի 27-ից մայիսի 15 
 -  Համալրել է Եվրոպական միության շարքերը 1995 թվականի հունվարի 1 
 -  Ջրային (%) 10
Բնակչություն
 -  2019 թվականի հուլիսի նախահաշիվը 5,521,158[2]  (114-րդ)
ՀՆԱ (ԳՀ) 2018 գնահատում
 -  Ընդհանուր $257 միլիարդ[3] 
 -  Մեկ շնչի հաշվով $46,559[3] 
ՀՆԱ (անվանական) 2018 գնահատում
 -  Ընդհանուր $277 միլիարդ[3] 
 -  Մեկ շնչի հաշվով $50,068[3] 
Ջինի (2018) 25.9 (6-րդ)
ՄՆԶԻ (2017) 0.920 (15-րդ)
Արժույթ Եվրո (€) (EUR)
Ժամային գոտի ԱԵԺ (ՀԿԺ+2)
 -  Ամռանը (DST) ԱԵԱԺ (ՀԿԺ+3)
Ազգային դոմեն .fi
Հեռախոսային կոդ ++358

Ֆինլանդիա (ֆիններեն՝ Suomi; շվեդ.՝ Finland [ˈfɪnland] ( լսել)), պաշտոնապես՝ Ֆինլանդիայի Հանրապետություն (ֆիններեն՝ Suomen tasavalta, շվեդ.՝ Republiken Finland (Լսել ամբողջը (օգնություն • ինֆո))), պետություն Հյուսիսային Եվրոպայում։ Ողողում է Բալթիկ ծովի, Բոտնիկ և Ֆիննական ծովածոցերի ջրերը։ Հյուսիսում սահմանակցում է Նորվեգիայի, հյուսիս-արևմուտքում՝ Շվեդիայի, իսկ արևլքում Ռուսաստանի Դաշնության հետ։ Ֆինլանդիան համարվում է Հյուսիսային երկիր և տեղակայված է աշխարհագրական Ֆենոսկանդիա տարածաշրջանում։ Մայրաքաղաքը և խոշորագույն քաղաքը Հելսինկին է։ Խոշոր քաղաքներ են նաև Էսպոն, Վանտան, Տամպերեն, Օուլուն և Տուրկուն։

2018 թվականի մարդահամարի տվյալների համաձայն, Ֆինլանդիայի բնակչությունը կազմում է 5.52 միլիոն մարդ[4], որոնց մեծամասնությունը բնակվում է երկրի հարավում[5]։ Բնակչության մեծ մասը՝ 88.7%-ը, կազմում են ֆինները, որոնք խոսում են ֆիններեն։ Նրանց հաջորդում են Ֆինլանդիայի շվեդները, որոնք կազմում են բնակչության 5.3%-ը։ Ֆինլանդիան Եվրոպայում մեծությամբ ութերորդ պետությունն է և Եվրոպական Միության ամենանոսր բնակեցված երկիրը։ Ըստ կառավարման համակարգի՝ Ֆինլանդիան խորհրդարանական հանրապետություն է, որի կառավարական կառույցները տեղակայված են քաղաքամայր Հելսինկիում։ Պետության կազմում առկա են տեղական ինքնակառավարման մարմիններ 311 համայնքներում[6] և 1 ինքնավար մարզ (Ալանդյան կղզիներ)։ Մեծ Հելսինկի ագլոմերացիայում ապրում է 1,4 միլիոն բնակիչ, որոնք ձևավորում են երկրի ՀՆԱ-ի մեկ երրորդ մասը։

Ֆինլանդիան բնակեցված է եղել սառցե դարաշրջանի սկզբից` մոտավորապես մ.թ.ա. 9000 թվականներից[7]: Ցայսօր պահպանվել են առաջին բնակիչների գտածոները, որոնք նույնական են Էստոնիայում, Ռուսաստանում և Նորվեգիայում հայտնաբերվածների հետ։ Հնագույն բնակիչները եղել են որսորդներ և հավաքչությամբ զբաղվողներ, որոնք օգտագործել են քարե գործիքներ։ Առաջին կավագործարանը հիշատակվել է մ․թ․ա․ 5200 թվականին, երբ ներմուծվել է սանրաձև կերամիակայի մշակույթը։ Մ․թ․ա․ 3000 և 2500 թվականներին Ֆինլանդիայի հարավային առափնյա շրջաններում մարտական կացինների մշակուկթի սկզբնավորվելը ասոցացվում է գյուղատնտեսության սկզբի հետ։ Բրոնզե և Երկաթե դարերը բնութագրվում են Ֆենոսկանդիայի և Բալթիկ ծովի տարածաշրջանի մշակույթների մերձացմամբ և X: Այդ ժամանակ Ֆինլանդիայի տարածքում ստեղծվել էին երեք մշակութային շրջաններ՝ Հարավարևմտյան Ֆինլանդիա, Տավաստիա և Կարելյա[8]։ 13-րդ դարի ավարտին հյուսիսային խաչակրաց արշավանքների և Շվեդիայի կողմից Ֆինլանդիայի ափամերձ շրջանների գաղութացման արդյունքում Ֆինլանդիան անցել է Շվեդիայի տիրապետության տակ՝ ինչից հետո փոխվել է երկրի կարգավիճակը, իսկ շվեդերենը դարձել է պաշտոնական լեզուն: 1809 Ֆինլանդիան դարձել է Ռուսական կայսրության ինքնավար մարզ: 1906 թվականին Ֆինլանդիան բոլոր չափահաս քաղաքացիներին շնորհել է քվեարկելու իրավունք, ինչը աննախադեպ էր Եվրոպայում: Նույն թվականին դարձել է աշխարհում առաջին պետությունը, որտեղ ցանկացած քաղաքացի իրավունք ուներ թեկնածություն ներկայացնել կառավարական պաշտոններում[9][10]:

1917 թվականի Ռուսական հեղափոխությանը հետապնդեց Ֆինլանդիայի անկախության հռչակագիրը: Դեռևս զարգացման վաղ փուլում գտնվող պետությունը 1918 թվականին տարանջատվում է քաղաքացիական պատերազմի պատճառով: Հակամարտող կողմերն էին Խորհրդային Ռուսաստանի Բոլշևիկյան Կարմիր բանակը և Գերմանական Կայսրության կողմից աջակցություն ստացող Սպիտակ բանակը: Վերոնշյալ իրադարձություններից հետո երկրում միապետական կարգ հաստատելու փորձ է կատարվում, ինչը ձախողվում է, իսկ փոխարենը հաստատվում է հանրապետական կառավարման կարգ:

1955 թվականին Ֆինլանդիան համալրել է Միավորված Ազգերի Կազմակերպության շարքերը և ստորագրել է չեզոքության համաձայնագիր: 1948 թվականին՝ սառը պատերազմի ժամանակ, կնքվել է Ֆինո-Խորհրդական պայմանագիրը, որն ի օգուտ ԽՍՀՄ-ի էր: 1969 թվականին միացել է ՏՀԶԿ-ին, 1994 թվականին՝ ՆԱՏՈ դաշինք հանուն խաղաղության[11], 1995-ին` Եվրամիությանը, 1997-ին՝ Եվրա-Ատլանտյան համագործակցության խորհուրդ[11], իսկ 1999-ին՝ Եվրագոտի:

Ֆինլանդիայի տնտեսության անցումը գյուղատնտեսականից արդյունաբերական մեծ ժամանակ է պահանջել: Մինչև 1950-ականները համարվել է մեծամասամբ գյուղատնտեսական երկիր: Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմից հետո Խորհրդային Միությունը մեծ ռազմատուգանք է ներկայացրել Ֆինլանդիային՝ նրան դրդելով զարգացնել արդյունաբերությունը: Երկիրն արագորեն զարգացրել է իր տնտեսությունը՝ հասցնելով այն բարձրագույն մակարդակի և հիմնվելով Սկանդինավյան մոդելի վրա կառուցել է խոշոր և կայուն սոցիալական համակարգ: Այս ամենի արդյունքում Ֆինլանդիան բարգավաճել է և այժմ համարվում է մեկ անձին բաժին ընկնող եկամուտի ցուցանիշով աշխարհում առաջատար պետություններից մեկը[12]: Ֆինլանդիան առաջատար է համարվում հետևյալ ոլորտներում՝ կրթություն, տնտեսության մրցունակություն, խոսքի ազատություն, կյանքի մակարդակ և անձի զարգացում[13][14][15][16]: 2015 թվականին Ֆինլանդիան առաջատար է համարվել ըստ «Համաշխարհային մարդկային կապիտալ»-ի և «Մամուլի ազատության վարկանիշի»[17]: Ըստ «Անգործունակ պետությունների վարկանիշի» ցանկի 2011-ից 2016 թվականներին Ֆինլանդիան եղել է աշխարհի ամենակայուն պետությունը[18], իսկ ըստ «Գլոբալ գենդերային տարանջատման զեկույցի»՝ երկրորդը[19]: 2018 և 2019 թվականներին գլխավորել է «Համաշխարհային երջանկության զեկույցի» ցանկը[20]: Ֆինների մեծամասնությունը Լյութերա-Ավետարանական եկեղեցու հետևորդներ են[21], սակայն հավատքի ազատությունը երաշխավորված է Ֆինլանդիայի սահմանադրությամբ:

Անվան ծագումնաբանություն խմբագրել

Տե՛ս նաև՝ Ֆիններ § Ծագումնաբանություն

«Finland» անվան գրավոր ամենավաղ հիշատակումն փորագրված է եղել երեք քարերի վրա: Նրանցից երկուսը հայտնաբերվել են Շվեդիայի Ուփլանդ պրոֆինցիայում և կրել են «finlonti» փորագրությունը: Երրորդը հայտնաբերվել է Գոթլանդում և կրել է «finlandi» փորագրությունն ու 13-րդ դարի տարեթվեր[22]: Համարվում է, որ երկրի անունն առաջացել է «Finns» ցեղի անվանումից, որն հիշատակվում է 98 թվականից:

Սուոմի խմբագրել

The name Suomi (Կաղապար:Langnf) has uncertain origins, but a candidate for a source is the Proto-Baltic word *źemē, meaning "land". In addition to the close relatives of Finnish (the Finnic languages), this name is also used in the Baltic languages Latvian and Lithuanian. Alternatively, the Indo-European word *gʰm-on "man" (cf. Gothic guma, Latin homo) has been suggested, being borrowed as *ćoma. The word originally referred only to the province of Finland Proper, and later to the northern coast of Gulf of Finland, with northern regions such as Ostrobothnia still sometimes being excluded until later. Earlier theories suggested derivation from suomaa (fen land) or suoniemi (fen cape), but these are now considered outdated. Some have suggested common etymology with saame (Sami, a Finno-Ugric people in Lapland) and Häme (a province in the inland), but that theory is uncertain.[23]

The first survived use of word Suomi is in 811 in the Royal Frankish Annals where it is used as a person name connected to a peace treaty.[24][25]

Նշանակություն խմբագրել

In the earliest historical sources from the 12th and 13th centuries, the term Finland refers to the coastal region around Turku from Perniö to Uusikaupunki. This region later became known as Finland Proper in distinction from the country name Finland. Finland became a common name for the whole country in a centuries-long process that started when the Catholic Church established missionary diocese in Nousiainen in the northern part of the province of Suomi possibly sometime in the 12th century.[26]

The devastation of Finland during the Great Northern War (1714–1721) and during the Russo-Swedish War (1741–1743) caused Sweden to begin carrying out major efforts to defend its eastern half from Russia. These 18th-century experiences created a sense of a shared destiny that when put in conjunction with the unique Finnish language, led to the adoption of an expanded concept of Finland.[27]

Աշխարհագրություն խմբագրել

Հիմնական հոդված՝ Ֆինլանդիայի աշխարհագրություն
Տե՛ս նաև՝ Ֆինլանդիայի քաղաքային բնակավայրերի ցանկ, Ֆինլանդիայի լճերի ցանկ, Ֆինլանդիայի ազգային պարկերի ցանկ, և Ֆինլանդիայի բնապահպանական խնդիրներ
 
Topographic map of Finland

Ֆինլանդիան աշխարհի ամենահյուսիսային պետություններից է: Այն գտնվում է մոտավորապես 60-ից 70 աստիճանի աշխարհագրական լայնություններում և 20-ից 32 աստիճանի աշխարհագրական երկարություններում: Ֆինլանդիայի մայրաքաղաք Հելսինկին երկրորդ ամենահյուսիսային դիրք ունեցող մայրաքաղաքն է և զիջում է միայն Ռեյկյավիկին: Հեռավորությունը երկրի հարավային ծայրակետից՝ Ուսիմա տարածաշրջանի Հոնկո բնակավայրից, հյուսիսային ծայրակետը՝ Լապլանդիան, կազմում է 1160 կիլոմետր:

Ֆինլանդիան բաղկացած է 168000 լճերից և 179000 կղզիներից[28]:

Finland has about 168,000 lakes (of area larger than 500 մ2 or 0.12 acres) and 179,000 islands. Its largest lake, Saimaa, is the fourth largest in Europe. The Finnish Lakeland is the area with the most lakes in the country. The greatest concentration of islands is found in the southwest, in the Archipelago Sea between continental Finland and the main island of Åland.

Much of the geography of Finland is a result of the Ice Age. The glaciers were thicker and lasted longer in Fennoscandia compared with the rest of Europe. Their eroding effects have left the Finnish landscape mostly flat with few hills and fewer mountains. Its highest point, the Halti at 1,324 metres (4,344 ft), is found in the extreme north of Lapland at the border between Finland and Norway. The highest mountain whose peak is entirely in Finland is Ridnitšohkka at 1,316 m (4,318 ft), directly adjacent to Halti.

 
The whooper swan, Finland's national bird

The retreating glaciers have left the land with morainic deposits in formations of eskers. These are ridges of stratified gravel and sand, running northwest to southeast, where the ancient edge of the glacier once lay. Among the biggest of these are the three Salpausselkä ridges that run across southern Finland.

Having been compressed under the enormous weight of the glaciers, terrain in Finland is rising due to the post-glacial rebound. The effect is strongest around the Gulf of Bothnia, where land steadily rises about 1 cm (0.4 in) a year. As a result, the old sea bottom turns little by little into dry land: the surface area of the country is expanding by about 7 կիլոմետր քառակուսիs (2.7 sq mi) annually.[29] Relatively speaking, Finland is rising from the sea.[30]

The landscape is covered mostly by coniferous taiga forests and fens, with little cultivated land. Of the total area 10% is lakes, rivers and ponds, and 78% forest. The forest consists of pine, spruce, birch, and other species.[31] Finland is the largest producer of wood in Europe and among the largest in the world. The most common type of rock is granite. It is a ubiquitous part of the scenery, visible wherever there is no soil cover. Moraine or till is the most common type of soil, covered by a thin layer of humus of biological origin. Podzol profile development is seen in most forest soils except where drainage is poor. Gleysols and peat bogs occupy poorly drained areas.

Բնություն խմբագրել

Հիմնական հոդվածներ՝ Fauna of Finland և Wildlife of Finland

Phytogeographically, Finland is shared between the Arctic, central European, and northern European provinces of the Circumboreal Region within the Boreal Kingdom. According to the WWF, the territory of Finland can be subdivided into three ecoregions: the Scandinavian and Russian taiga, Sarmatic mixed forests, and Scandinavian Montane Birch forest and grasslands. Taiga covers most of Finland from northern regions of southern provinces to the north of Lapland. On the southwestern coast, south of the Helsinki-Rauma line, forests are characterized by mixed forests, that are more typical in the Baltic region. In the extreme north of Finland, near the tree line and Arctic Ocean, Montane Birch forests are common.

 
The brown bear (Ursus arctos) is Finland's national animal.

Similarly, Finland has a diverse and extensive range of fauna. There are at least sixty native mammalian species, 248 breeding bird species, over 70 fish species, and 11 reptile and frog species present today, many migrating from neighboring countries thousands of years ago. Large and widely recognized wildlife mammals found in Finland are the brown bear (the national animal), gray wolf, wolverine, and elk. Three of the more striking birds are the whooper swan, a large European swan and the national bird of Finland; the Western capercaillie, a large, black-plumaged member of the grouse family; and the Eurasian eagle-owl. The latter is considered an indicator of old-growth forest connectivity, and has been declining because of landscape fragmentation.[32] The most common breeding birds are the willow warbler, common chaffinch, and redwing.[33] Of some seventy species of freshwater fish, the northern pike, perch, and others are plentiful. Atlantic salmon remains the favourite of fly rod enthusiasts.

The endangered Saimaa ringed seal, one of only three lake seal species in the world, exists only in the Saimaa lake system of southeastern Finland, down to only 390 seals today.[34] It has become the emblem of the Finnish Association for Nature Conservation.[35]

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ «Government of Prime Minister Rinne appointed». Valtioneuvosto.
  2. ↑ «Finland's preliminary population figure 5,521,158 at the end of June». Tilastokeskus.fi. Statistics Finland. Վերցված է 30 July 2019-ին.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Report for Selected Countries and Subjects». IMF. 17 October 2018.
  4. ↑ Tilastokeskus. «Population». www.tilastokeskus.fi (անգլերեն). Վերցված է 5 June 2018-ին.
  5. ↑ «Finland in Figures: Population» (Finnish). Population Register Centre. 27 March 2014. Վերցված է 1 April 2014-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  6. ↑ «Kotisivu - Kuntaliiton Kunnat.net» (Finnish). Suomen Kuntaliitto. Վերցված է 6 May 2015-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  7. ↑ Georg Haggren, Petri Halinen, Mika Lavento, Sami Raninen and Anna Wessman (2015). Muinaisuutemme jäljet. Helsinki: Gaudeamus. էջ 23. ISBN 978-952-495-363-4.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  8. ↑ Georg Haggren, Petri Halinen, Mika Lavento, Sami Raninen ja Anna Wessman (2015). Muinaisuutemme jäljet. Helsinki: Gaudeamus. էջ 339. ISBN 9789524953634.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  9. ↑ Parliament of Finland. «History of the Finnish Parliament». eduskunta.fi. Արխիվացված է օրիգինալից 6 December 2015-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  10. ↑ Finland was the first nation in the world to give all (adult) citizens full suffrage, in other words the right to vote and to run for office, in 1906. New Zealand was the first country in the world to grant all (adult) citizens the right to vote, in 1893. But women did not get the right to run for the New Zealand legislature, until 1919.
  11. ↑ 11,0 11,1 Relations with Finland. NATO (13 January 2016)
  12. ↑ «Finland». International Monetary Fund. Վերցված է 17 April 2013-ին.
  13. ↑ «Finland: World Audit Democracy Profile». WorldAudit.org. Արխիվացված է օրիգինալից 30 October 2013-ին.
  14. ↑ «Tertiary education graduation rates—Education: Key Tables from OECD». OECD iLibrary. 14 June 2010. doi:10.1787/20755120-table1. Արխիվացված է օրիգինալից 30 April 2011-ին. Վերցված է 6 March 2011-ին. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  15. ↑ «Her er verdens mest konkurransedyktige land—Makro og politikk». E24.no. 9 September 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 14 October 2010-ին. Վերցված է 6 March 2011-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  16. ↑ «The 2009 Legatum Prosperity Index». Prosperity.com. Արխիվացված է օրիգինալից 29 October 2009-ին. Վերցված է 4 February 2010-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  17. ↑ «Human Capital Report 2015». World Economic Forum. Վերցված է 15 May 2015-ին.
  18. ↑ «Fragile States Index 2016». Fundforpeace.org. Արխիվացված է օրիգինալից 4 February 2017-ին. Վերցված է 27 November 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  19. ↑ Gender Gap Report (PDF). WEF.
  20. ↑ Hetter, Katia (26 March 2019). «This is the world's happiest country in 2019». CNN. Վերցված է 31 March 2019-ին.
  21. ↑ "International Religious Freedom Report 2004". U.S. Department of State. 15 September 2004. Retrieved 22 January 2007.
  22. ↑ «National Archives Service, Finland (in English)». Վերցված է 22 January 2007-ին.
  23. ↑ kotikielenseura.fi, SUOMI (TTAVIA ETYMOLOGIOITA).
  24. ↑ «Annesl Regni Francorum». www.thelatinlibrary.com. Վերցված է 29 July 2018-ին.
  25. ↑ Heikkilä, Mikko K. (2017). Keskiajan suomen kielen dokumentoitu sanasto ensiesiintymisvuosineen. Mediapinta. էջ 44. ISBN 978-952-236-859-1.
  26. ↑ Salo, Unto (2004). Suomen museo 2003: "The Origins of Finland and Häme". Helsinki: Suomen muinaismuistoyhdistys. էջ 55. ISBN 978-951-9057-55-2.
  27. ↑ Lindberg, Johan (26 May 2016). «Finlands historia: 1700-talet». Uppslagsverket Finland (Swedish). Վերցված է 30 November 2017-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  28. ↑ «Statistics Finland, Environment and Natural Resources». Վերցված է 4 April 2013-ին.
  29. ↑ «Trends in sea level variability». Finnish Institute of Marine Research. 24 August 2004. Արխիվացված է օրիգինալից 27 February 2007-ին. Վերցված է 22 January 2007-ին.
  30. ↑ "Finland." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2011.
  31. ↑ «Euroopan metsäisin maa». Luke (ֆիններեն). 2013. Վերցված է 30 April 2016-ին.
  32. ↑ «Nutritional and genetic adaptation of galliform birds: implications for hand-rearing and restocking». Oulu University Library (2000). Վերցված է 23 May 2008-ին.
  33. ↑ «BirdLife Finland». BirdLife International (2004) Birds in Europe: population estimates, trends and conservation status. Cambridge, UK. (BirdLife Conservation Series No. 12). Վերցված է 22 January 2007-ին.
  34. ↑ «Saimaa Ringed Seal». Վերցված է 22 December 2018-ին.
  35. ↑ «SOS: Save our seals». this is Finland (Ministry for Foreign Affairs of Finland). Արխիվացված է օրիգինալից 10 September 2015-ին.


Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիբառարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Sembeot/Ավազարկղ» հոդվածին։
 Վիքիգրքերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Sembeot/Ավազարկղ» հոդվածին։
 Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Sembeot/Ավազարկղ» հոդվածին։
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Sembeot/Ավազարկղ» հոդվածին։
 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Sembeot/Ավազարկղ» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Sembeot/Ավազարկղ» հոդվածին։
 Մետա-վիքին ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Sembeot/Ավազարկղ» հոդվածին։

Կառավարություն

  • This is Finland, the official English-language online portal (administered by the Finnish Ministry for Foreign Affairs)
  • Finland (University of Colorado Boulder Libraries Government Publications)

Քարտեզներ

Զբոսաշրջություն

Երկրներ
Ինքնավար պետություններ
Հատուկ կարգավիճակ/Մշակութային տարածաշրջան
Առնչություններ
Տես նաև
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:Sembeot/Ավազարկղ&oldid=7019729» էջից