Nunn Ghazaryan/Ավազարկղ11

Լուչիանո Լեջիո (Իտալերեն արտասանություն՝ [luˈtʃaːno ˈlɛddʒo], հունվարի 6, 1925նոյեմբերի 15,1993), իտալացի հանցագործ և սիցիլիական մաֆիայի առաջատար գործիչ։ Նա Կորլեոնեզիների՝ մաֆիական խմբավորման ղեկավարն էր, որը սկիզբ էր առել Կոռլեոնե քաղաքում։ Նա համընդհանուր հայտնի է Լիջիո ազգանունով, որը 1960-ականներին դատական ​​փաստաթղթերում սխալ գրության հետևանք[1]։

Լեջիոն մեկն էր այն տասը երեխաներից, որոնք մեծացել էին ծայրահեղ աղքատության մեջ փոքր ֆերմայում: Նա դիմել է հանցագործության իր պատանեկության տարիներին և առաջին անգամ դատապարտվել 18 տարեկանում՝ եգիպտացորեն գողանալու համար։ Հանցագործության համար իր վեցամսյա պատիժն ավարտելուց հետո Լեջիոն սպանեց այն տղամարդուն, ով իրեն հայտնել էր ոստիկանություն: 1945 թվականին նա հավաքագրվել է Կոռլեոնեի մաֆիայի ղեկավար Միքել Նավարայի կողմից՝ որպես հարկադիր և մարդասպան աշխատելու: Նույն տարում Լեջիոն սպանեց մի ֆերմայի աջ ձեռքին, որպեսզի զբաղեցնի իր աշխատանքը, այնուհետև անմիջապես տիրեց ֆերմային՝ զենքի սպառնալիքով պահանջելով, որ սեփականատերը ստորագրի իր համար:

1940-ականների վերջին ճաղերի հետևում նա հանդիպեց Սալվատորե Ռիինային, ով այդ ժամանակ 19 տարեկան էր և սկսեց վեց տարվա ազատազրկում չկանխամտածված սպանության համար: Նրանք, ի վերջո, Ռիինայի ազատ արձակումից հետո դարձան հանցագործության հանցակիցներ, ինչպես և երկու այլ երիտասարդ տեղացի հանցագործներ՝ Կալոգերո Բագարելլան և Բերնարդո Պրովենցանոն:

1948 թվականի մարտի 10-ին առևանգվել և սպանվել է արհմիության անդամ Պլասիդո Ռիզոտտոն։ Հաջորդ տարի երկու տղամարդ խոստովանեցին, որ օգնել են Լեջիոյին առևանգել Ռիզոտտոյին, ով կրակել է զոհին և նետել նրան 15 մետր խորությամբ քարանձավում[2]։ Լեջիոն թաքնվեց և երկու անգամ դատվեց Ռիզոտտոյի սպանության համար [3]

Նավարայի սպանությունը

խմբագրել

Միքել Նավարան փորձել է սպանել Լեջիոյին 1958 թվականի հունիսին: Նավարան Լեջիոյին հրավիրվել է հանդիպելու կալվածքում, սակայն փոխարենը Լեջիոն այնտեղ գտել է տասնհինգ զինված տղամարդու: Այդ առաջադրանքի համար վարձված մարդասպանները վատ աշխատանք են կատարել, և Լեջիոն միայն թեթև վնասվածքներով փախել է։ Միջադեպի պատճառով Լեջիոն և նրա հետևորդները գիտակցել են, որ նրանք նույնքան լավն են, որքան մահացածները, եթե շուտով չպատասխանեն[4]։

Մի քանի շաբաթ անց՝ 1958 թվականի օգոստոսի 2-ին, Նավարան և նրա ընկեր բժիշկը (Ջովանի Ռուսոն, ով ոչ մի առնչություն չուներ հանցավոր գործունեության հետ) երկուսն էլ սպանվեցին մեկուսացված գյուղական ճանապարհի վրա, երբ նրանք տուն էին գնում Նավարայի Fiat 1100-ով: Մեքենան բաց ճանապարհին արգելափակվել է երկու այլ մեքենաներով և լցվել ավտոմատի փամփուշտներով։ Մի քանի շաբաթ անց՝ սեպտեմբերի 6-ին, երեք տղամարդ, որոնք հայտնի էին որպես Նավարայի ընկերներ, սպանվեցին Կոռլեոնեում արշավանքի ժամանակ[4]։ Փոխադարձ սպանությունները շարունակվեցին մինչև 1963 թվականը, և Լեջիոն ստիպված էր անհետանալ՝ դատապարտվելով Նավարայի սպանության համար[5][6]։

Այսպիսով, Լեջիոն դարձավ Կորլեոնե մաֆիայի ղեկավարը: Նավարայի ենթադրյալ մարդասպանների թվում էին Բերնարդո Պրովենցանոն և Սալվատորե «Տոտո» Ռիինան[7]։

Ձերբակալում

խմբագրել
 
1964 թվականի ձերբակալությունը

Լեջիոն ձերբակալվել է Կոռլեոնեում 1964 թվականի մայիսի 14-ին, Ռիզոտտոյի նախկին ընկերուհու՝ Լեոլուչինա Սորիսիի տանը[6]։ Լեջիոն բանտարկվել է Պալերմոյի Ուկիարդոնե բանտում, բայց 1968 թվականի դեկտեմբերին նա արդարացվել է ապացույցների բացակայության պատճառով Կատանզարոյում տեղի ունեցած դատավարության ժամանակ, որն անցկացվել է Առաջին մաֆիայի պատերազմի հերոսների դեմ, ինչպես նաև 1969 թվականին Բարիում անցկացված դատավարության մեջ, որում նա մեղադրվել է։ Կոռլեոնեում տեղի ունեցած սպանություններից սկսած 1958 թվականից։

Դատավարությունը գնահատվեց որպես ֆարսային՝ վկաների բացահայտ ահաբեկման և ապացույցների կեղծման մասին հաղորդումներով: Օրինակ, Նավարայի սպանության վայրում հայտնաբերված կոտրված մեքենայի լույսի բեկորները, որոնք բացահայտվել էին, որ պատկանում էին Լիջիոյին պատկանող Alfa Romeo մեքենային, դատավարության պահին փոխարինվել էին բոլորովին այլ մակնիշի մեքենայի լույսի կոտրված լույսի կտորներով[8]։ Դատավորներին և դատախազներին անանուն նամակներ էին ուղարկվել՝ մահվան սպառնալիքով։

Կրկին փախուստի մեջ

խմբագրել

Դատավարությունից անմիջապես հետո, որն ավարտվեց 1969 թվականին, իտալացի դատավոր Չեզարե Տերրանովան բողոքարկեց Նավարայի սպանության համար Լեջիոյի արդարացման դատավճիռը: Լսելով իր մեղադրական եզրակացությունը ևս մեկ անգամ դատարանի առաջ կանգնելու մասին՝ Լեջիոն դիմեց Հռոմի մասնավոր առողջապահական կլինիկա՝ բուժելու ողնաշարաբորբը, որով նա տառապել էր իր կյանքի մեծ մասը, և որի համար նա ստիպված էր կրել հատուկ գոտի: Այնուհետև Լեջիոն տեղափոխվեց Միլան[9]։

1971 թվականի փետրվարին Լեջիոն հրամայեց առևանգել Անտոնինո Կարուզոյին՝ արդյունաբերող Ջակոմո Կարուզոյի որդու, ինչպես նաև շինարար Ֆրանչեսկո Վասալոյի որդու՝ Պալերմոյում շորթման համար[10]։ Լեջիոն կապված էր Սիցիլիայի գլխավոր դատախազ Պիետրո Սկալյոնեի սպանության հետ, ով սպանվեց 1971 թվականի մայիսի 5-ին իր ոստիկանական թիկնապահ Անտոնինո Լո Ռուսոյի հետ[11]։

Ցմահ բանտարկություն և մահ

խմբագրել

Լեջիոն վերջապես ձերբակալվեց Միլանում 1974 թվականի մայիսի 16-ին[11][12]։ Նա դատապարտվել է ցմահ բանտարկության 1975 թվականին և բանտարկվել է Սարդինիայի Նուորո քաղաքի Բադու է Կարոս բանտում։

Ենթադրվում է, որ նա զգալի ազդեցություն է ունեցել ճաղերի հետևում, այդ թվում՝ 1977 թվականին փոխգնդապետ Ջուզեպպե Ռուսոյի սպանությունը պատվիրելու համար[13]։ Լեջիոն հրամայել էր 1979 թվականին դատավոր Տերանովայի սպանությունը՝ որպես վրեժ 1960-ականներին հարցաքննության ժամանակ վիրավորանքի համար. սպանությունը հավանության է արժանացել սիցիլիական մաֆիայի հանձնաժողովի կողմից[14]։ Լեջիոյին մեղադրանք է առաջադրվել Տերրանովայի սպանությունը պատվիրելու մեջ, սակայն ապացույցների բացակայության պատճառով արդարացվել է ինչպես առաջին դատավարության ժամանակ, որը տեղի է ունեցել Ռեջիո Կալաբրիայում 1983 թվականին, այնպես էլ երեք տարի անց՝ 1986 թվականին, բողոքարկման գործընթացում[15]։ 1970-ականների վերջին նրա լեյտենանտ Սալվատորե Ռիինան վերահսկում էր Կորլեոնեզիների կլանը։

1986/87 թվականների Maxi-ի դատավարության ժամանակ երդվյալ ատենակալները մերժեցին Լեջիոյի համար 15 տարվա ազատազրկման մեղադրանքի պահանջը, և երդվյալ ատենակալները նրան արդարացրին չորս սպանությունների մեջ, որy նա կազմակերպել էր Սարդինիայի իր բանտախցից[16]։

1993 թվականի նոյեմբերի 15-ին նա մահացավ բանտում սրտի կաթվածից, 68 տարեկան հասակում[17][18]։Նա թաղված է Կոռլեոնեում։

Ժողովրդական մշակույթում

խմբագրել
  • Placido Rizzotto, a 2000 biopic by Pasquale Scimeca. Leggio is played by Vincenzo Albanese.
  • L'ultimo dei corleonesi, a 2007 TV film. Leggio is played by Stefano Dionisi.
  • Il Capo dei Capi, a 2007 Italian TV series. Leggio is played by Claudio Castrogiovanni.
  • The Traitor, a 2019 Italian film by Marco Bellocchio. Leggio is played by Vincenzo Pirrotta.
  • Dickie, John (2004). Cosa Nostra. A history of the Sicilian Mafia, London: Coronet, 0-340-82435-2 (Review in the Observer, February 15, 2004)
  • Sterling, Claire (1990). Octopus. How the long reach of the Sicilian Mafia controls the global narcotics trade, New York: Simon & Schuster, 0-671-73402-4
  • Stille, Alexander (1995). Excellent Cadavers. The Mafia and the Death of the First Italian Republic, New York: Vintage 0-09-959491-9

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Obituary: Luciano Liggio, The Independent, November 17, 1993
  2. Dickie, Cosa Nostra, p. 333
  3. Identificati dopo 64 anni i resti di Rizzotto il sindacalista che combatteva la mafia di Liggio
  4. 4,0 4,1 Hess, Mafia & Mafiosi, pp. 63–65
  5. Schneider & Schneider, Reversible Destiny, p. 59-60
  6. 6,0 6,1 http://archiviopiolatorre.camera.it/img-repo/DOCUMENTAZIONE/Antimafia/01_rel_p03_2.pdf Կաղապար:Bare URL PDF
  7. Profile: Bernardo Provenzano, BBC News, April 11, 2006
  8. Dickie, John (October 2005). Cosa Nostra: A History of the Sicilian Mafia (Paperback ed.). Palgrave Macmillan. էջեր 263–264. ISBN 978-1403970428.
  9. https://www.camera.it/_dati/leg13/lavori/doc/xxiii/050/pdf003.pdf Կաղապար:Bare URL PDF
  10. http://archiviopiolatorre.camera.it/img-repo/DOCUMENTAZIONE/Antimafia/02_rel_6.pdf Կաղապար:Bare URL PDF
  11. 11,0 11,1 http://archiviopiolatorre.camera.it/img-repo/DOCUMENTAZIONE/Antimafia/04_rel_02.pdf Կաղապար:Bare URL PDF
  12. «#AccaddeOggi: 16 maggio 1974, arrestato a Milano Luciano Liggio, la». L'Unione Sarda.it. May 16, 2018.
  13. «Ordinanza contro Michele Greco+18 per gli omicidi Reina-Mattarella-La Torre» (PDF).
  14. (it) Omicidio Terranova: La verità di Di Carlo(չաշխատող հղում) , Centonove, 6 March 1998
  15. (it) L'uccisero i «corleonesi» di Liggio, La Sicilia, 25 September 2011
  16. «19 Get Life Terms in Sicilian Mafia Trial». Los Angeles Times. December 17, 1987.
  17. «Obituary: Luciano Liggio». The Independent. November 17, 1993.
  18. Luciano Leggio; Mafia Boss, 68, The New York Times, November 16, 1993

Արտաքին հղումներ

խմբագրել


Կատեգորիա:1925 ծնունդներ Կատեգորիա:Մաֆիա Կատեգորիա:1993 մահեր Կատեգորիա:Հանցագործներ Կատեգորիա:Հանցագործ խմբավորումներ