ԱԶԱՏԵԱՆ Առուս Հ. (Ակնայ Ապուչեխ գիւղը) դասատիարակուհի, Ազատեան Ամիրաներու գերդաստանէն, նախակրթութիւն Իզմիրի Ազգվարժարանին մէջ ստանալէ ետք ՝ չատ կանուխէն կը հետեւի ուսուցչական ասպարէզին եւ 1908ին պաչտօնի կը կոչուի Տաբսոնի ազգային դպրոցը։

Դէպքերու բերումով տարի մը ետք կը մեկնի արտասահման (Յունաստան, Եգիպտոս, Ֆրանսա) եւ իր վերջին հանգրունը կ’ըլլայ նիւ Եորգ, ուր Օր Ա. Ազատեան կըկատարե յագործէ իր ուսումը եւ 1909 ին Գոլոմպիա համալսարանէն «Պսակաւոր Գիտութեանց եւ Արուեսստից» աստիճանով կը վկայուի, անկէ ետք մանկավարժութիւնը իր մասնագիտութիւնը ընտրելով նոյն համալսարանի տեսական եւ գորղնական արուեստից մանկավարժութեան ճիւղինկէ հետեւ որուն յաջողագանաւարաներէն կ’ըլլա 1921ին «Ա. Մ. Մագիստրոս Արուեստից» աստիճանով պսակուելով։

Պլումսպուրկ նահանգի Նոռմալ Սքուլի մէջ պաչտօնի կը կոչուի որպէս դաստիարակ եւ ու սուցչական վերակացու ու հետզհետէ աւէլի բարձրագոյն վայրեր պաչտօնի կը հրիրուխ Ա. Ազատեան միանգ ամայն քաջ բեմբասակ է եւ եբգչուհիւ Եգիպտոս գտնուած շիջոցին (1911) իր մասնակցութիւնը բերած է կոմիտաս վրի կազմակերպած երգչախումբին. Այդ պատաճառաւ 1925ի Հ. Կոչնակ-ի մէջ (Թ.30) իր անձնական տպաւորութիւնները գրեց, ցրուատելով տաղանդաւոր վարդապետին արժանիքները։ Աչխատակցած է նաեւ Հիւանդանոցի Տարեցին, Արեւելք օրաթերթին եւ ամերիկեան պարբերականներուն։1931ին լոյս ընծայեց Ճան Տիուիի Շահագրգռութիւն եւ Չանք դաստիրակութիւն մէջ գործին թարգմանութիւնը հեղինակին կենսագրութեաթբեւ յառաջաբանով. (Ազ. Թ.)։


Աղբյուրներ խմբագրել

Հ. ՄԿՐՏԻՉ ՎԱՐԴ. ՊՈՏՈՒՐԵԱՆ, Հայ հանրագիտակ, 1938, Պուքրէշ, էջ 40